ORIGINAL_ARTICLE
مجلههای علمی دسترسی آزاد و الگوهای مالی نشر آنها
این مقاله ابتدا به مرور بحران کنونی تهیة نشریههای علمی و پژوهشی در کتابخانههای دانشگاهی و تخصصی که با مشکل افزایش هزینة اشتراک نشریههای ادواری مواجه هستند، میپردازد. سپس پیش زمینة ظهور نشریههای علمی رایگان موسوم به «مجلههای دسترسی آزاد» را مورد بررسی قرار داده و به بحث در مورد الگوهای رایج برای تأمین مالی این شیوة نشر میپردازد. هدف نشریههای دسترسی آزاد که عموماً به صورت الکترونیکی منتشر میشوند این است که مقالههای علمی را به صورت رایگان در دسترس همگان قرار دهند. در الگوی سنتی، هزینه نشر یک نشریه از طریق حقّ اشتراک تأمین میشود. در عوض، مجلههای دسترسی آزاد تلاش میکنند تا هزینة نشر خود را از مجرایی غیر از گرفتن حق اشتراک، از خوانندگان تأمین کنند. از شیوههای رایج مورد استفادة این مجلهها برای تأمین هزینه، میتوان به گرفتن پول از مؤلفان برای نشر مقالههای آنان، درج آگهی تبلیغاتی، و یا جلب حمایت سازمانها و مؤسسات حامی پژوهش و نشر اشاره کرد. اگر چه تردیدهای بسیاری در مورد موفقیت این الگوی نشر مجلههای علمی در دراز مدت وجود دارد، اما تعداد این مجلهها در حال حاضر رو به افزایش است و این میتواند دلیلی بر امکان همزیستی مجلههای دسترسی آزاد در کنار مجلههای سنتی باشد.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44209_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2006-06-22
11
34
مجلههای علمی
دسترسی آزاد
مجلههای رایگان
نشریههای الکترونیک
هزینه اشتراک نشریههای ادواری
حمیدرضا
جمالی مهموئی
1
حمیدرضا جمالی مهموئی، دانشجوی دکترای اطلاع رسانی دانشگاه لندن. حسین وکیلی مفرد، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان. سعید اسدی، دانشجوی دکترای فناوری اطلاعات دانشگاه کوئینزلند استرالیا
AUTHOR
حسین
وکیلی مفرد
2
نویسنده
AUTHOR
سعید
اسدی
asadi.s@gmail.com
3
نویسنده
AUTHOR
(توضیح: تمامی منابع آنلاین زیر، آخرین بار در 8/11/83 مورد بازدید قرار گرفتند)
1
ـ فتاحی, رحمتالله و منصوریان, یزدان . (1381). مدیریت نشریههای ادواری: جنبههای نظری و کاربردی گزینش, فراهم آوری و ارائه خدمات ادواریهای چاپی و الکترونیکی. تهران. انتشارات دبیزش.
2
- Antelman, K. (2004), “Do open access articles have a greater research impact?”, College & Research Libraries, 65(5), pp. 372-382.
3
- ARL (2003), ARL Statistics 2002-03, Monograph and Serial Costsin ARL Libraries 1986-2003, Washington, D.C: Association of Research Libraries. Available at: http://www.arl.org/stats/arlstat/ graphs/2003/monser03.pdf
4
- Ball, D. (2004), “What’s the ‘big deal’, and why is it a bad deal for universities?”, Interlending and Document Supply, 32(2), pp.117–125.
5
- Bethesda Statement on Open Access Publishing (2003, July 20), http://www.earlham.edu/~peters/fos/bethesda.htm
6
- Booth, A. et al. (2002), “University at Buffalo Libraries’ Strategic Planning Process, Environmental Scan Subgroup Report, Scholarly Communication, Research, and Libraries”, Available at: http://libweb .lib.buffalo.edu/sw/stplan/envscans/env-collaborations.pdfen
7
- Brown, C. D. & Smith, L. S. (1980) “Serials: past, present and future”, 2nd ed. Birmingham (AL): EBSCO Industries.
8
- Davis, P. et al. (2004, August 9), Report of the CUL Task Force on Open Access Publishing, Available at: http://dspace.library.cornell. edu/bitstream/1813/193/3/OATF_Report_8-9.pdf
9
-DOAJ (2004), Directory of Open Access Journals, http://www .doaj.org/articles/about#definitions
10
- Falk, H. (2004), “Open access gains momentum”, The Electronic Library, 22(6), pp.527-530.
11
- Geleijnse, H. (1999), “Licensing Principles, Consortia and Practical Experiences”, Liber Quarterly: The Journal of European Research Libraries, 9(4), pp. 402-412.
12
- Gooden, P. et al (2002, September 30), Scientific Publishing: Knowledge is Power, Morgan Stanley, Available at: http://www.alpsp. org/MorgStan300902.pdf
13
- Goodman, D. (2005), “Open access: what comes next?”, Learned Publishing, 18(1), pp.13-23.
14
- House of Commons (2004), “Scientific Publications: Free for all?” British Government, House of Commons, Science and Technology Committee, Tenth Report of Session 2003-04, Available at: http://www.publications.parliament.uk/pa/cm200304/cmselect/ cmsctech/399/399.pdf
15
- Hovav, A. & Gray, P. (2004), “Managing academic e-journals”, Communications of the ACM, 47 (4), pp. 79-82.
16
- Lawrence, S. (2001), “Online or invisible?” Nature, 411(6837), p.521.
17
- Mabe, M. (2003), “The growth and number of journals”, Serials, 16(2), pp.191-197.
18
- Macgregor, G. (2005), “The nature of information in the twenty-first century: Conundrums for the informatics community?”, Library Review, 54(1), pp. 10-23.
19
- Manna, M. L. (2003), “The economics of publishing and the publishing of economics”, Library Review, 52(1), pp.18-28
20
- Mehrdad, M., Heydari, A., Sarbolouki, M. N., Etemad, Sh. (2004), “Basic science in the Islamic Republic of Iran”, Scientometrics, 61(1), pp. 79-88.
21
- Mogge, D. (1999), “Seven Years of Tracking Electronic Publishing: The ARL Directory of Electronic Journals, Newsletters and Academic Discussion Lists”, Library Hi Tech, 17(1), pp.17-25.
22
- Rowlands, I., Nicholas, D. & Huntingdon, P. (2004), “Scholarly Communication in the Digital Environment: What do authors want? Findings of an international survey of author opinion: project report. 18 March 2004”, City University London, Department of Information Science, Centre for Information Behaviour and the Evaluation of Research (Ciber). Available: http://ucl.ac.uk/ciber
23
- Schaffer, A. (2004, December 14), “Open Access, should scientific articles be available online and free to the public?”, Slate, Available: http://slate.msn.com/id/2111023
24
-Suber, P. (2004, November 4), Open Access Overview, Available at: http://www.earlham.edu/~peters/fos/overview.htm
25
- Tamber, P. S., Godlee, F. & Newmark, P. (2003), “Open access to peer-reviewed research: making it happen”, Lancet, 362: pp.1575-1577.
26
- Tenopir, C. (2003), “Use and users of electronic library resources: an overview and analysis of recent research studies. Report for the Council on Library and Information Resources. August 2003”, Available at:www.clir.org/pubs/reports/pub120/ pub120.pdf
27
- Tenopir, C. & King, D. W. (2000), Towards Electronic Journals: Realities for Scientists, Librarians, and Publishers. Washington, D.C.: Special Libraries Association.
28
- Tenopir, C.& King, D.W (2001), “The use and value of scientific journals: past, present and future”, Serials, 14(2), pp. 113-120.
29
- Tenopir, C. & King, D.W (2002), “Reading behaviour and electronic journals”, Learned Publishing, 15(4), p. 259-165.
30
- Tenopir, C. & King, D.W., Boyce, P., Grayson, M. & Paulson, K. (2005), “Relying on electronic journals: reading patterns of Astronomers”, Journal of the American Society for Information Science and Technology, 56 (8), 786–802.
31
- Ulrich's International Periodicals Directory, Online database (2004), New Providence, NJ: R.R. Bowker.
32
- Van Orsdel, L. & Born, K. (2003, April 15), “Big Chill on the Big Deal?”, Library Journal, Issue: 7, Available: http://www.library journal.com/
33
- Young, M, & Kyrillidou, M. (2004), ARL supplementary statistics 2002-03, Washington, D.C: Association of Research Libraries. Available at: http://www.arl.org/stats/pubpdf/sup03.pdf
34
ORIGINAL_ARTICLE
ارتباط میان پیوندهای وبی به سایت دانشگاههای ایران و شاخص ... نشر علمی آنها: کشف انگیزههای ایجاد پیوندهای دانشگاهی
هدف تحقیق حاضر، کشف ارتباط میان تحقیق و پیوند وبی[1] و فرایند ارتباطهای علمی در محیط سایتهای دانشگاهی است. نتایج تحقیق نشان میدهد که میان تعداد پیوندهای وبی ایجاد شده از سوی سایت دانشگاههای آمریکا به سایت 34 دانشگاه ایران و یکی از مهمترین شاخصهای نشر علمی در دانشگاههای ایران، همبستگی قوی وجود دارد. دانشگاههای ایرانی که بیشترین مقالهها را در سال 2000 در مجلات ISI منتشر کردند، از سوی دانشگاههای آمریکایی نیز پیوندهای وبی بیشتری دریافت نمودند. با توجه به ضرورت اعتبار بخشیدن به دادههای کمّی، انگیزه ایجاد 440 پیوند وبی به سایت دانشگاههای ایران مورد بررسی کیفی قرار گرفت. نتیجه طبقهبندی انگیزههای پیوندهای وبی[2] نشان داد هیچ یک از پیوندهای ایجاد شده به سایت دانشگاههای ایران، با هدف ارتباطهای علمی رسمی[3] (استنادرسمی) نبوده است. 27% از آنها، مرتبط با انگیزه ارتباطهای علمی غیر رسمی[4] و 63% از آنها به منظور راهبری[5] و راهنمایی کاربران برای یافتن سایت دانشگاههای ایرانی تشخیص داده شدند. 10% از پیوندهای وبی، با انگیزههای غیر دانشگاهی مرتبط بودند. با توجه به شواهد موجود، چنین میتوان استنباط کرد که انگیزه ایجاد پیوند به سایت دانشگاههای ایران از سوی دانشگاههای آمریکا بیشتر تحت تأثیر عوامل جامعهشناختی بوده است تا علمی که درتحقیقات پیشین به آن پرداخته نشده است. [1] . Web links [2] . link creation motivation [3] . formal scholarly communication [4] . informal scholarly communication [5]. navigation
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44213_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2006-06-22
35
52
سایت دانشگاههای ایران
انگیزه ایجاد پیوندهای وبی
ارتباطهای علمی در وب
وبسنجی
کیوان
کوشا
1
عضو هیئت علمی مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی و دانشجوی مقطع دکتری کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران
AUTHOR
ـ کوشا، کیوان (1382). مقایسه سایت روزنامه های ایران با استفاه از عامل اثرگذار در وب. اطلاع شناسی، سال اول، شماره1.
1
- Almind, T. C. & Ingwersen, P. (1997). Informetric analyses on the World Wide Web: Methodological approaches to “webometrics”. Journal of Documentation, 53(4), 404-426.
2
- BBC WORLD, Persian. (2003). “Iran has the first place in brain drain”. 16/06/2003, Available: http://www.bbc.co.uk/persian/ iran/030612-h-ag-braindrain.shtml
3
- Björneborn, L. & Ingwersen, P. (2004). Towards a basic framework of webometrics, Journal of the American Society for Information Science and Technology, special issue on Webometrics, 55(14):1216–1227.
4
- Borgman, C. & Furner, J. (2002). Scholarly communication and bibliometrics. Annual Review of Information Science and Technology 36, Medford, NJ: Information Today Inc., pp. 3-72.
5
- Egghe, L. (2000). New informetric aspects of the Internet: some reflections - many problems. Journal of Information Science, 26(5), 329-335.
6
- Harter, S. & Ford, C. (2000). Web-based analysis of E-journal impact: Approaches, problems, and issues, Journal of the American Society for Information Science, 51(13), 1159-76.
7
- Ingwersen, P. (1998). The calculation of Web Impact Factors. Journal of Documentation, 54(2), 236-243.
8
- Iran’s national report on ranking universities based on their scholarly articles indexed by ISI in 2002 (2002). Available: http://www.redmi.org/arzyabi/list.htm [accessed 12 December 2003].
9
- Kim, H.J. (2000). Motivations for hyperlinking in scholarly electronic articles: A qualitative study. Journal of the American Society for Information Science, 51(10), 887-899.
10
- Rousseau, R. (1997). Sitations: An exploratory study. Cybermetrics, 1(1), Available: http://www.cindoc.csic.es/ cybermetrics/articles/v2i1p2.html
11
- Smith, A.G. (1999). A tale of two Web spaces: Comparing sites using web impact factors. Journal of Documentation, 55(5), 577-592.
12
- Smith, A.G. & Thelwall, M. (2002). Web Impact Factors for Australasian universities. Scientometrics, 54(3), 363-380.
13
- Tang, R. and Thelwall, M. (2002). Exploring the pattern of links between Chinese university Web sites. Proceedings of the 65th Annual Meeting of the American Society for Information Science and Technology, Vol. 39, pp. 417-24
14
- Thelwall, M. (2000).Web Impact Factors and search engine coverage, Journal of Documentation, 56(2), 185-189.
15
- Thelwall, M. (2001). Extracting macroscopic information from web links. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 52 (13), 1157-1168.
16
- Thelwall, M. (2003). What is this link doing here? Beginning a fine-grained process of identifying reasons for academic hyperlink creation, Information Research, 8(3), paper no. 151. Available: http://informationr.net/ir/8-3/paper151.html
17
- Thelwall, M. & Harries, G. (2003). The connection between the research of a university and counts of links to its Web pages: An investigation based upon a classification of the relationships of pages to the research of the host university. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 54(7), 594-602.
18
- Thelwall, M. & Tang, R. (2003). Disciplinary and linguistic considerations for academic Web linking: An exploratory hyperlink mediated study with Mainland China and Taiwan. Scientometrics, 58(1), 153-179.
19
- van Raan, A.F.J. (2001). Bibliometrics and internet: some observations and expectations. Scientometrics, 50(1), 59-63.
20
- Vaughan, L. (2003).Exploring website features for business information. In Proceedings of International Workshop on Webometrics, Informetrics and Scientometrics, March 2-5, 2004, edited by Hildrun Kretschmer, Yogendra Singh and Ramesh Kundra, Roorkee: Indian Institute of Technology, India, 354-362.
21
- Vaughan, L. & Hysen, K. (2002). Relationship between links to journal web sites and Impact Factors. Aslib Proceedings. 54(6), 356-361.
22
- Vaughan, L. & Shaw, D. (2003). Bibliographic and Web citations: What is the difference? Journal of the American Society for Information Science and Technology, 54(4), 1313-1324.
23
- Vaughan, L. & Thelwall, M. (2003). Scholarly use of the Web: What are the key inducers of links to journal web sites? Journal of the American Society for Information Science and Technology. 54(1), 29-38.
24
- Wilkinson, D., Harries, G., Thelwall, M. & Price, E. (2003). Motivations for academic Web site interlinking: Evidence for the Web as a novel source of information on informal scholarly communication, Journal of Information Science. 29(1), 59-66.
25
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی، آزمون، اجرا و ارزیابی درس سواد اطلاعاتی برای دورههای تحصیلات تکمیلی
تأثیرهای شگرف عصر اطلاعات بر ابعاد مختلف زندگی و روند پر سرعتی که بیش از پیش ادامه دارد؛ انسانها را نیازمند توشهای از مهارتها و توانمندیهای نوین نموده است چنانکه با استفاده از این توانمندیها، امکان موفقیت در این عصر متغیر و متحول فراهم میشود. این توانمندیها که با عنوان سواد اطلاعاتی شناخته میشوند، افراد را قادر میسازند تا نیاز به اطلاعات را تشخیص دهند، و به جایابی، ارزیابی منتقدانه، و استفاده مؤثر و مسئولانه اطلاعات بپردازند و در واقع با فراگیری نحوة یادگیری به «فراگیرانی تمام عمر» تبدیل شوند. هدف از انتشار این مقاله، ارائه نخستین طرح درس پیشنهادی سواد اطلاعاتی برای دورههای تحصیلات تکمیلی کشور است که مبتنی بر پژوهشی کیفی طراحی شده و بر روی گروهی از دانشجویان دورههای تحصیلات تکمیلی کشور آزمون، اجرا و ارزیابی شده است؛ با این قصد که امکان به چالش گذاشتن این طرح درس و امکان دریافت نظرها و پیشنهادها توسط صاحبنظران مهیا و گامی در راستای اجرای درس سواد اطلاعاتی در سطوح مختلف آموزشی برداشته شود. برای تهیه طرح درس سواد اطلاعاتی، مبانی نظری سواد اطلاعاتی مورد مطالعه قرار گرفت و روشها و مدلهای آموزش سواد اطلاعاتی بررسی و طرح درس اولیه سواد اطلاعاتی طراحی شد. برای سنجش سطح توانمندیهای سواد اطلاعاتی جامعه پژوهش با استفاده از روش تجربی «پیش آزمون ـ پس آزمون» تک گروهی ـ که به روش غیراحتمالی انتخاب شده بودند ـ اجرا شد. مقایسة میانگین پاسخهای دو آزمون، میزان تأثیر و سودمندی درس سواد اطلاعاتی را نمایان ساخت و براساس آن نخستین ویرایش طرح درس سواد اطلاعاتی برای دورههای تحصیلات تکمیلی برای اجرای این درس در سطوح آموزش عالی کشور طراحی گردید. یافتهها و نتایج این پژوهش در قالب جدولها و نمودارهایی ارائه شدهاند. کلیدواژهها: سواد اطلاعاتی[1]/ فراگیری تمام عمر[2]/ خودراهبری[3]/ تفکر انتقادی[4]/ دورههای تحصیلات تکمیلی/ طراحی، اجرا و ارزیابی درس، سواد اطلاعاتی/ طرح درس 1. Information literacy 2. lifelong learning 3. self-directed 4. critical thinking
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44228_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2006-06-22
53
92
سواد اطلاعاتی[1]/ فراگیری تمام عمر[2]/ خودراهبری[3]/ تفکر انتقادی[4]/ دورههای تحصیلات تکمیلی/ طراحی
اجرا و ارزیابی درس
سواد اطلاعاتی/ طرح درس
مریم
نظری
m.nazari@sheffield.ac.uk
1
دانشجوی دکتری علوم اطلاعرسانی دانشگاه شفیلد انگلستان
AUTHOR
ـ اوپنهایم، ا. ان. [بی تا] طرح پرسشنامه و سنجش نگرشها. ترجمة مرضیه کریمنیا. 1369. مشهد: آستان قدس رضوی.
1
ـ بختیاریزاده، علی اصغر (1381) بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر دورة کارشناسی دانشگاه الزهرا. به راهنمایی: دکتر حسن کیانی خوزستانی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی ایران. دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی.
2
ـ بیگدلی، زاهد و حمید قاضیزاده (1383) مقایسه روشهای دسترسی به منابع اطلاعاتی مدیریت توسط اساتید و دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی در دانشگاههای دولتی و ارائه راهکارهایی برای بهبود روشها. فصلنامه علوم اطلاعرسانی 20(1 و 2): 1-12. نشانی اینترنتی:
3
http://www.irandoc.ac.ir/etela-art/20/20-1-2-1-abs.htm (28 مرداد 1384).
4
ـ پریرخ، مهری و حسن مقدسزاده (1378) سواد اطلاعاتی: پژوهشی پیرامون چگونگی کسب سواد اطلاعاتی. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهار و تابستان: 318-334.
5
پریرخ، مهری (1383) سنجش اثر بخشی کارگاه های آموزشی مهارتهای سواد اطلاعاتی. مجلهمطالعاتتربیتی و روانشناسی 5 (2): 79-103.
6
ـ پریرخ، مهری و زهره عباسی (1383) آموزش سواد اطلاعاتی: روشها و راهبردها. آموزش استفادهکنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی: مجموعه مقالههای همایش. آموزش استفاده کنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها، مراکز اطلاعرسانی و موزهها، مشهد 1 و 2 خرداد 1383. به کوشش رحمت الله فتاحی و دیگران. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
7
ریدر، هانرول بی. (2002). سواد اطلاعاتی: اولویت نوظهور جهانی. ترجمه مریم نظری. 1383. فصلنامه علوم اطلاعرسانی20 (1 و 2): 97-114. نشانی اینترنتی: http://www.irandoc.ac.ir/etela-art/20/20-1-2-7-abs.htm (20 مرداد 1384).
8
ـ زهراوی، فرحناز (1374) بررسی نیازهای مسئولان وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی به اطلاعات آماری و نحوه دسترسی آنان به این اطلاعات. به راهنمایی: علی سینایی. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
9
ـ شاهسون، محمود (1372) مسائل و مشکلات اصلی تهیه فهرستگان کتب کتابخانههای کشور. در خلاصه مقالات سمینار بررسی نقش اطلاعرسانی در تحقیق و توسعه. تهران: کمیته همکاریهای اطلاعرسانی.
10
ـ قاسمی، علی حسین (1383) ضرورت وچگونگی آموزش سواد اطلاعاتی در توسعه و تقویت آموزش عالی. آموزش استفادهکنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی: مجموعه مقالههای همایش. آموزش استفاده کنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها، مراکز اطلاعرسانی و موزهها، مشهد 1 و 2 خرداد 1383. به کوشش رحمت الله فتاحی و دیگران. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
11
ـ کیانی، حسن (1383) شناخت عوامل بازدارنده در کسب سواد اطلاعاتی در جامعه با دیدگاهی ویژه در بین دانشگاهیان، متخصصان و محققان. حسن کیانی .شناخت عوامل بازدارنده در کسب سواد اطلاعاتی در جامعه با دیدگاهی ویژه در بین دانشگاهیان، متخصصان و محققان . آموزش استفادهکنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی: مجموعه مقالههای همایش. آموزش استفاده کنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها، مراکز اطلاعرسانی و موزهها، مشهد 1 و 2 خرداد 1383. به کوشش رحمت الله فتاحی و دیگران. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
12
ـ نظری، مریم (1384) سواد اطلاعاتی. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
13
ـ نظری، مریم و سیروس علیدوستی (1383) سواد اطلاعاتی برای دورههای تحصیلات تکمیلی (گزارش طرح پژوهشی). تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. نشانی اینترنتی: http://www.irandoc.ac.ir/data/Reports/il/contents.htm (20 مرداد 1384).
14
- Angeley, Robin, and Jeff Purdue [2001] Information Literacy: An Overview. Available at: http://www.ac.wwu.edu/~dialogue/issue6 .html (12 Feb. 2002).
15
- Assessment Planning Committee, Indiana University, Bloomington Libraries (1996) An Assessment Plan for Information Literacy. Available at: http://www.indiana.edu/~libinstr/ Information_ Literacy/0assessment.html (2 Feb. 2004).
16
- Association of College & Research Libraries (ACRL) (2003) Information Literacy Competency Standards for Higher Education. Chicago: American Library Association. Available at:
17
http://www.ala.org/Content/NavigationMenu/ACRL/Standards-and-Guidelines/ - ----- - Information-Literacy-Competency-Standards-for-Higher-Education.htm (4 May. 2003).
18
- Association of College and Research Libraries (ACRL) (2003a). Using Information Literacy Standards: Develop Courses. Available at: http://www.ala.org/ala/acrl/acrlissues/infolitstandards/ using/developcourses.htm (12 Feb.2004).
19
- Bawden, David (2001) Information and Digital Literacies: A Review of Concepts. Journal of Documentation. Available at: http:// gti1.edu.um.es:8080/jgomez/hei/intranet/ bawden.pdf (20 Feb. 2002).
20
- Benis, Bernard C. (2004) Research methods: A tool for life. Boston: Pearson.
21
- Bundy, Alan (2001) For a Clever Country: Information Literacy Diffusion in the 21st Century. Available at: http://www. library.unisa.edu.au/PAPERS/clever.htm (29 Jan. 2002).
22
- Council of Australian University Librarians (2001) Information Literacy Standards. Canberra: Council of Australian University Librarians. Available at: http://www.infodiv.unimelb.edu.
23
au/telars/lru/standards.pdf (10 Feb. 2002).
24
- Creswell, John W. (2003) Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Approaches. London: Sage.
25
Forsyth, Ian, Alan Jolliffe, and David Stevens. 1995. Planning a course: Practical Strategies for Teachers,Lecturers, and Trainers. London: Kogan Page.
26
- Bruce, Christine (1997) Seven Faces of Information Literacy in Higher Education. Available at: http://www2.fit.qut.edu.au/InfoSys/ bruce/inflit/faces/faces1.htm (11 Jan. 2002).
27
- Hawes, Douglass K.(1994) Information Literacy and Business Schools. Journal of Education for Business 70(1): [no paging].
28
- Hayden, K. Alix. [no date]. Information Literacy. EDCI 701 – The University of Calgary. Available at: http://www.ucalgary.ca/~ ahayden/literacy.html (25 Nov. 2002).
29
- Humes, Barbara (1999) Understanding Information Literacy. [no place]: Office of Educational Research National Institute on Postsecondary Education, Libraries and Lifelong Learning.
30
- Hurd, Julie M. (2000) The Transformation of Scientific Communication: A Model for 2020. Journal of the American Society for Information Science 51(14): 1279-1283.
31
- Kemp, D. A. (1976) The Nature of Knowledge. London: Clive Bingley.
32
- Koch, Melissa (2001) Information Literacy: Where Do We Go From Here? Technos Quarterly for Education and Technology 10(1). http://www.techos.net/Journal/Volume10/ 1kock.htm (29 Jan. 2002).
33
- Kokkonen, Oili (1997) New Trends in Information Literacy. Computer and Information Science 2(10), Available at: http://www.ep .liu.se/ea/cis/1997/010/ (26 Dec. 2002).
34
- Loertscher, David, and Blanche Woolls )1998( The Information Literacy Movement of the School Library Media Field: A Preliminary Summary of the research CSU School of Library and Information Science. Available at: http://witloof.sjsu.edu/courses/250. loertscher/modelloer.html (16 Feb. 2002).
35
- McLaren, Beth [2001] Changing Paradigms, New Partnerships: Information Literacy programs in Educational Libraries. Available at: http://www.csu.edu.au/special/raiss99/ papers/bmclaren.htm (20 Oct. 2002).
36
- McMahon, Camile (2002) Information Literacy Needs of Local Staff in Cross-Cultural Development Projects. White Paper prepared for UNESCO. Available at: http://www.nclis.gov/libinter/ infolitconf&meet/papers/mcmahon-fullpaper.pdf (18 Oct. 2002).
37
- Middle States Commission on Higher Education [no date] Developing Research & Communication Skills: Guidelines for Information Literacy in the Curriculum. Available at: http://www. msache.org/msache/content/pdf_files/devskill.pdf (23 Oct. 2003).
38
- Moore, Penny (1997) Teaching Information Problem Solving in Primary Schools: An Information Literacy Survey. Available at: http://www.ifla.org/IV/ifla63/63moop.htm (18 Jan. 2002).
39
- National Forum on Information Literacy [2000] Definitions, Standards, and Competencies Related to Information Literacy. Available at: http://www.infolit.org/definitions/index.html (25 Nov. 2002).
40
- Odlyzko, Andrew [2000] The Future of Scientific Communication. Available at: http://www.research.att.com/~amo (10 Jan. 2002).
41
- Rader, Hannelore B. [2002] Information Literacy: An Emerging Global Priority. White Paper prepared for UNESCO. Available at: http://www.nclis.gov/libinter/infolitconf&meet/papers/ rader-fullpaper.pdf (30 Aug. 2002).
42
- Shapiro, Jeremy J., and Shelley K. Hughes (1996) Information Literacy as a Liberal Art: Enlightenment proposals for a new curriculum. Educom Review (31)2. Available at: http://www.educause. edu/pub/er/review/reviewArticles/31231.html (25 Nov. 2002).
43
- Vitolo, Theresa M., and Chris Coulston (2002) Taxonomy of Information Literacy Competencies. Available at: http://jite.org/ documents/Vol1/v1n1p043-052.pdf (28 Jan. 2002).
44
- Webber, Sheila and Bill Johnston (2003) Information Literacy: Definitions and Models. Available at: http://dis.shef.ac.uk/literacy/ definitions.htm (4 May 2003).
45
- Wentling, Tim (1993) Planning for Effective Training: a Guide to Curriculum Development. Rom: Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO).
46
ORIGINAL_ARTICLE
خزنده و ساختواره وب
وب به عنوان بستر فعالیت موتورهای جستجو، ساختاری نموداری دارد. این ساختار حرکت خزندهها در موتورهای جستجو را به روشهایی منطبق بر خود محدود میسازد. مقاله حاضر، به بررسی تأثیر ساختار وب بر چگونگی حرکت خزندهها و فعالیت نمایه سازها در موتورهای جستجو می پردازد. پس از بحثی مقدماتی در باب نمودارهای جهتدار و فرایند کار خزنده، عمدهترین روشهای حرکت خزنده در سطح وب شامل حرکت «عمق ـ شروع»، «توزیع ـ شروع» و «بهترین ـ شروع» مطرح شده و سپس واحد سازهیابی و چگونگی تشکیل درختهای سازهیابی از قالب HTML مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44469_905dccf72ce7c99f463ce23fc6753c22.pdf
2006-06-22
93
106
ساختار نموداری وب
خزندهها
حرکت عمق ـ شروع
حرکت توزیع ـ شروع
حرکت بهترین ـ شروع
نمایهسازی وب
شعله
ارسطوپور
arastoopoor@ricest.ac.ir
1
دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
- Albert, R., Jeoung, H.& Barabasi, A. (1999). "The Diameter of the Wold Wide Web". Nature . Vol. 401, P. 130 Available online: www10.org/cdrom/papers/208 [Accessed on Oct. 2005]
1
- Barabasi A.L. & Albert, R. (1999). "Emergence of Scaling in random Networks". Science. Vol. 286, P 509 - 512. Available online: http://www.nd.edu/~networks [Accessed on Oct. 2005]
2
- Broder, A., Kumar, R., Maghoul, F., Raghavan, P., Rajagopalan, s., Stata, R., (2000). "Graph Structure in the Web". Computer Networks. Vol. 33, P. 309 - 320. Available online: http://www9.org/w9cdrom/160/160.html [Accessed on Oct. 2005]
3
- Chakrabarti, s. , Joshi, M.M., Punera, K. & Pennock, D.M. (2002). "The Structure of Broad Topics On the Web". Proceedings of the 11th World Wide Web Conference (p.508 – 510). Honolulu, Hawaii, May 7- 11 . New York: ACM. Available online: http://http.cs.berkeley.edu/~soumen/doc/www2002t/p338-chakrabarti.pdf [Accessed on Oct. 2005]
4
- Cothey, Viv (2004). "Web Crawling reliability". Journal of the American Society for Information Science and Technology. 55(14). P. 1228 – 1238.
5
- Evans, Michael P. & Walker, Andrew (2004). "Using The Web Graph to Influence Application Behavior". Internet Research. 14(5). P. 372 – 378.
6
- Fischer, Hendrik (2005). Decisions To Go: An Intelligent Mobile Decision Support System[Dissertation]. Georgia: The University of Georgia. Available online: http://graduate.gradsch.uga. edu/etdarchive/summer2005/fischer-hendrik-200508-ms.pdf [Accessed on Oct. 2005]
7
- Herrmann, Frank (2003). Web search engines. Available online: http://graduate.gradsch.uga.edu/etdarchive/summer2005/ fischer-hendrik-200508-ms.pdf [Accessed on Oct. 2005]
8
- Kleinberg, J., Kumar, R., Raghava, P., Rajagopalan, S., & Tomkins, A. (1999). "The Web as a Graph: Measurements, Models, and Methods". Proceedings of the International Conference on Combinatorics and Computing , Tokyo , Japan, July 26 – 28. London: Springer, P. 1 - 17. Available online: http://www.tomkinshome.com/papers/archive/cocoon99.pdf [Accessed on Oct. 2005]
9
- Najork,M. & Wiener, J.L. (2001). "Breadth – First Crawling Yields High Quality Pages". Proceedings of the 10th World Wide Web Conference (p.114 - 118). Hongkong. May 1 - 5 . New York: ACM. Available online: http://www10.org/cdrom/papers/208/ [Accessed on Oct. 2005]
10
- Pant, G., Srinivasan, p. Menczer,F. (2004). "Crawling the Web". Web Dynamics. Springer. Availableonline: http://mia.ece.uic.edu/~papers/MediaBot/pdf00001.pdf [Accessed on Oct. 2005]
11
- Thelwal, Mike (2002). "Methodologies for Crawler Based Web Surveys". Internet Research. 12(2), P. 124 – 138. Available online: www.scms.rgu.ac.uk/staff/fh/CM1008/documents/lecture3.pdf [Accessed on Oct. 2005]
12
- Yu, Clement & Meng, Weiyi (2004). "Web Search Technology". The Internet Encyclopedia. Hoboken, NJ: Wiley. P 738
13
ORIGINAL_ARTICLE
امکان سنجی ارائه خدمات اشاعه اطلاعات گزینشی ... به اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز در کتابخانه منطقهای علوم و تکنولوژی از طریق پست الکترونیکی: ارائه الگوی مفهومی
این پژوهش با هدف سنجش امکانات موجود در کتابخانه منطقهای علوم و تکنولوژی، اعم از منابع اطلاعاتی، برنامههای نرمافزاری مناسب جهت ارائه خدمات، «اشاعه اطلاعات گزینشی» از طریق پست الکترونیکی به اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز، با روش «پیمایشی ـ توصیفی» انجام گردید. برای گردآوری دادهها از روشهای مشاهده و پرسشنامه استفاده شد.جامعه پژوهش عبارت بودند از کلیه منابع چاپی و غیرچاپی کتابخانه منطقهای علوم و تکنولوژی و اعضای هیئت علمی دانشگاه شیرازکه در مرتبههای علمی استادی، دانشیاری و استادیاری مشغول به کار هستند. از این تعداد 100 نفر از طریق نمونهگیری طبقهای با تخصیص متناسب بهصورت تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه در میان آنان توزیع گردید. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که کل منابع فارسی و لاتین موجود در کتابخانه منطقهای علوم و هیئت تکنولوژی شیراز از طریق صفحه خانگی قابل جستجو و بازیابی میباشند.(www.srlst.com) کل اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز برای بازیابی اطلاعات مورد نیاز خود از اینترنت استفاده میکنند و 99% جامعه پژوهش نیز آدرس پست الکترونیکی دارند. 4/42% از جامعه پژوهش، در گذشته از خدمات SDI استفاده کردهاند و 6/55% مایلند با ساخت پروفایل پژوهشی، از این خدمات به صورت تمام خودکار استفاده کنند. در این راستا، 8/77% از اعضای هیئت علمی ترجیح میدادند که ابتدا چکیده مدارک بازیابی شده را دریافت و مطالعه کنند و سپس اصل مدارک مرتبط را درخواست نمایند. با در نظر گرفتن یافتههای پژوهش و تمایلات اعضای هیئت علمی و نیز با مطالعه چندین سیستم ارسال خودکار اطلاعات گزینشی، الگوی مفهومی نرمافزاری برای ارائه این خدمات در کتابخانه منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز طراحی گردید.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44470_08ddec0170bda564bc88b9ab308fb635.pdf
2006-06-22
107
118
اشاعه اطلاعات گزینشی
کتابخانه منطقهای علوم و تکنولوژی
اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز
پست الکترونیکی
جعفر
مهراد
jafar.mehrad2010@gmail.com
1
استاد گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه شیراز
AUTHOR
سارا
نعمت اللهی
2
کارشناس ارشد کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی ایران
AUTHOR
ـ جعفربیگلو، موسی(1376). راهکاری نوین در اشاعه اطلاعات. پیام کتابخانه، دوره 7، شماره 2:
1
ـ جعفربیگلو، موسی(1378). طرح نظام ملی اشاعه گزینشی اطلاعات برای اعضای هیئت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه تهران.
2
ـ زندیان، فاطمه(1380). اهمیت نظام اشاعه اطلاعات گزینشی در تحقیقات دانشگاهی. فصلنامه مدیریت و اطلاعرسانی پزشک، سال چهارم، شماره 8: 51-58.
3
ـ مکیزاده تفتی، بیبیفاطمه(1376). بررسی نیازهای اطلاعاتی اساتید محقق در دانشگاه شیراز. استاد راهنما: عبدالرسول جوکار، پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شیراز.
4
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل الگوهای رفتار اطلاعیابی
اطلاعیابی با اهداف و مقاصدی برانگیخته میشود و رفتارهای اطلاعیابی از نظر جامعهشناسی همان کنشهاست. الگوهای اطلاعیابی به روشی ساده روابط قضایای نظری و فرایندهای مربوط به شناسایی و پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی را ارئه میکنند. صاحبنظران مختلف براساس رویکردهای شناختی، فرایندگرا و کاربرگرا، الگوهای رفتاری متفاوتی را ارائه کردهاند. در این مقاله، تلاش میشود مشهورترین الگوهای رفتاری اطلاعیابی مانند الگوی الیس، ویلسون، کولثاو، دروین، بلکین و برخی الگوهای مبتنی بر وب و نظام اطلاعاتی فرامتن، مورد بررسی و تحلیل قرارگیرد. بررسیها نشان میدهد در آینده باید تلاش شود نظامهای بازیابی اطلاعات هوشمند و شهودی طراحی گردد تا کاربر را وارد تعامل معنادار با اطلاعات کند. موفقیت و عدم موفقیت یک راهحل در فناوریهای جدید نهفته نیست، بلکه در درک نیازها و رفتارهای انسان نهفته است.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44640_f01bd31d1863e5f7bfb5a72877c0d557.pdf
2006-06-22
119
152
الگوهای رفتار اطلاعیابی
الگوهای اطلاعیابی
نظامهای بازیابی اطلاعات
الگوی اطلاعیابی وب
محسن
نوکاریزی
nowkarizi@yahoo.com
1
استادیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه بیرجند
AUTHOR
محمدرضا
داورپناه
2
استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ـ داورپناه، م.ر. (1381). جستجوی اطلاعات علمی و پژوهشی در منابع چاپی و الکترونیکی. تهران: دبیزش.
1
ـ طلاچی، هـ. (1375). نیازهای اطلاعاتی متخصصان حوزه علوم پزشکی در ایران و جهان. فصلنامه کتاب، 7(4)، ص43-58.
2
ـ گزنی، ع. (1381). دیدگاههای تعاملی در طراحی نظامهای بازیابی اطلاعات. فصلنامه کتاب، 13(1)، ص76-83.
3
ـ موریس، ر.ت. (1375). به سوی خدمات اطلاعاتی کاربرمدار. ترجمه عبدالحسین فرجپهلو. فصلنامه کتاب، 7(2)، ص71-99.
4
- Belkin, N. (2002). Interaction with texts: information retrieval as information-seeking behavior. http://www.scils.
5
rutgers.edu/~belkin/articles/gi_ir93.pdf
6
- Choo, C. w. (2000). Information seeking on the web – an integrated model of browsing and searching. First Monday, 5(2) ,available at: http://firstomonday.org/issues/issue5-2/choo/ index.html
7
- Cool, C., Park, S., Belkin, N.J., Koeneman, J., & Ng, K. B. (1996). Information seeking behavior in new searching environments. Proceedingsof the Second International Conference on Conceptions of Library and Information Science. Copenhagen, Denmark Available at: http://www.scils.rutgers.edu /~sypark/colis.html
8
- Cooper, L. Z. (2002). A case study of information seeking behavior in 7-year-old children in a semi structured situation. Journal of American Society for Information Science and Technology, 53(11): 904-922
9
- Ellis, D., Cox, D., Hall, K. (1993). A comparison of the information seeking patterns of researchers in the physical and social sciences. Journal of Documentation, 49(4), 356-369.
10
- Hayden, K.A. (2003). Information seeking models. Available at: http://www.ucatgary.ca/~ahayden/seeking.html. Retrieved 2003/08/06
11
- Jarvelin, K., Wilson, T. D. (2003). On conceptual models for information seeking and retrieval research. Information Research, 9(1), available at: http://www.informationr.net/ir/9-1/paper163.html, retrieved 2003/10/20
12
- Kalbach, J. (2001). Designing for information forgers: a behavioral model of information seeking on the world wide web. Available at: http://www.sandia.gov/itg.newsletter/dec00/ article_information>foragers.html
13
- Krikelas, J. (1983). Information seeking behavior: patterns and concepts. Drexel Library quarterly, 19, 5-20.
14
- Large, A., Tedd, L. A., Hartley, R. J. (1999). Information seeking in the online age: principles and practice. London: Bowker-Saur.
15
- Meho, L.I. & Tibbo, R.H.(2003). Modeling the information-seeking behavior of social scientists: Ellis's study revisited. Journal of the American society for Information Science and Technology, 54(6), 570-587.
16
- Nahl, D. (1997). Introduction to library and information studies. Available at: http://www2.hawaii.edu/~nahl/students/ /610-1.htm . Retrieved 2003/08/16
17
- Ng, B. K. (2002). Toward a theoretical framework for understanding the relationship between situated action and planned action models of behavior in information retrieval contexts: contributing from phenomenology. Information processing & management, 38(5), 613-626. Available at Science direct, retrieved 2003/09/16
18
- Niedzwiedzka, B. (2003). A Proposed general model of information behaviour. Information Research, 9(1),available at: http://
19
www.informationr.net/ir/9-1/paper164.html , retrieved 2003/10/20
20
- Ucak, N. O., Kurbanoghlu, S. S. (1998). Information need and information seeking behavior of scholars at a Turkish university. Presented on 64th IFLA general Conference(August 16- August 21, 1998) , available at: http://www.ifla.org/IV/ifla64 /041-112.htm
21
- Wilson, T.D. (2000). Human information behavior. Informing Science, 3(2), 49-56, available at: http://inform.nu/ Articles/vol3/v3n2p49-56.pdf
22
- Wilson, T. D. (1999). Models in information behavior research. Journal of Documentation, 55(3), 249-270.
23
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فراگرد ارتباط در کتابخانه
در رویکرد سایبرنتیکی، کتابخانه یک نظام باز است که برای ماندگاری، باید قوانین سازگاری را به کار گیرد. استفادهکنندگان از کتابخانه، به عنوان عناصر اصلی تشکیل دهندۀ جامعه، میتوانند در پایداری نظام کتابخانه مشارکت جویند. انگیزه های اصلی برای ایجاد این مشارکت، در نوع عملکرد کتابخانه برای برقرار ساختن ارتباط میان استفادهکنندگان و پدیدآورندگان دانش، نهفته است. شناخت فراگرد ارتباط و میزان انطباق آن با خدمات کتابخانه از نظر اهداف و عملکرد میتواند منجر به تزریق اطلاعات از نوع بازخوردی به بدنة نظام کتابخانه گردد، به گونهای که کتابخانه با بهرهگیری از این اطلاعات بر بینظمی حاکم بر نظام خود فایق آید.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44641_53e6b9b9a5a8524e345fbc70e284bc99.pdf
2006-06-22
153
174
ارتباط
مدلهای ارتباطی
مدل ارتباطی محسنیان راد
فرایند مطلعسازی
نرگس
زندی روان
zandiravan@gmail.com
1
دانشجوی دوره دکتری کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
اسدالله
آزاد
2
استاد گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ـ اسمیت، آلفرد جی (1379). ارتباطات و فرهنگ.ترجمه مهدی بابائی اهری. ج1، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
1
ـ باد، جان (1377). ارتباط شناسی و کتابداری. ترجمه محبوبه مهاجر و نورالله مرادی. تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
2
ـ باکلند، مایکل کی (1382). خدمات کتابخانه در نظریه و عمل. ترجمه مرتضی کوکبی. تهران: چاپار.
3
ـ بلیک، رید؛ هارولدسن، ادوین(1378).طبقهبندی مفاهیم در ارتباطات. ترجمه مسعود اوحدی. تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
4
ـ دروین، برندا. (1383). «از نگاه استفادهکننده: معرفی روش شناسی کیفی_کمّی معنابخشی». ترجمه ابراهیم افشار، کتابداری و اطلاع رسانی: جلد هفتم، شماره1. 102-81 .
5
ـ دستغیب، محمدباقر (1383). «مروری بر نمایهسازی معانی پنهان: نظریه و کاربردها». کتابداری و اطلاع رسانی: جلد هفتم، شماره 1. 62ـ53.
6
ـ رشیدپور، ابراهیم. (1348). ارتباط جمعی و رشد ملی: نقش روزنامه، رادیو، فیلم، تلویزیون و سایر وسائل ارتباط جمعی در تحولات اجتماعی. تهران: دانشگاه تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
7
ـ رفیعپور، فرامرز (1383). کندوکاوها و پنداشتهها: مقدمهای بر روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی. تهران: انتشار، چاپ چهاردهم.
8
ـ ژراردن، لوسین (1360). بیوتیک: تکنولوژی از جانداران الهام میگیرد. ترجمه محمود بهزاد و پرویز قوامی. تهران: سروش.
9
ـ فتاحی، رحمتالله (1378). «بلبشوی اینترنت: گفتاری پیرامون مشکلات سازماندهی، جستجو و بازیابی اطلاعات در وب جهانگستر». کتابداری و اطلاعرسانی: جلد دوم، شماره1، 22ـ1.
10
ـ فرشاد، مهدی (1362). نگرش سیستمی. تهران: امیرکبیر.
11
ـ فرهنگی، علی اکبر (1379). ارتباطات انسانی. ویرایش2، ج1. تهران: خدمات فرهنگی رسا.
12
ـ گزنی، علی (1380). "سازماندهی اطلاعات در نظامهای بازیابی اطلاعات". کتابداری و اطلاعرسانی: جلد چهارم، شماره1، 95ـ70.
13
ـ لرنر، آ. یا (1366). مبانی سیبرنتیک. ترجمه کیومرث پریانی. تهران: دانشپژوه.
14
ـ محسنیان راد، مهدی (1378). ارتباطشناسی: ارتباطات انسانی (میان فردی، گروهی، جمعی). تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
15
ـ نوکاریزی، محسن و علیحسین قاسمی (1381). «چشماندازی بر ارتباطات و سیبرنتیک». کتابداری و اطلاعرسانی: جلد پنجم، شماره2. 40ـ25.
16
ـ ویندال، سون؛ سیگنایترز، بنو؛ اولسون، جین (1376). کاربرد نظریههای ارتباطات: مقدمهای بر ارتباطات برنامهریزی شده. ترجمه علیرضا دهقان. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات رسانهها.
17
- Grolier Multimedia Encyclopedia Online. [Online] Available: http://auth.grolier.com
18
- Raber, Douglas ; Budd, John M. (2003) Information as sign: semiotics and information science. Journal of Documentation. Vol. 59. No. 5 [Online] Available: http://www.emerald-library.com
19
ORIGINAL_ARTICLE
تعامل فناوری اطلاعات با توسعه انسان محور
توسعه، فرایندی است عجین با طیف وسیعی از مطالعات، برنامهریزیها ، گزارشها، تصمیم سازیها، ابتکارها و ... اما به راستی چرا «اطلاعات» بویژه در فرایند « توسعه پایدار» چنین پر اهمیت ظاهر شده است؟ تغییر رویکرد از فناوری مولد به فناوری اطلاعات، آغاز گر مرحلهای جدید از حیات اجتماعی بشر شده است، به نحوی که کاربرد فراگیر فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی، موجبات تحقق شکل جدیدی از جوامع، موسوم به «جامعه اطلاعاتی» را مهیا ساخته است. جامعهای که در آن، دانایی ارزش پایه بوده و به همین دلیل، این سرمایه است که در خدمت نیروی انسانی قرار میگیرد و نه بالعکس. توسعه معرفتی ـ انسانی و رشد توانمندیهای فردی، موتور محرکه این جوامع اطلاعاتی است. در چنین جوامعی، شهروندان از پارادایم زندگی برای بقا، به پارادایم زندگی برای رشد سوق داده میشوند. از سویی، رشد قلمرو اطلاعرسانی، ظرفیتهای علمی کشور را برای افزودن بر ارزش منابع خود ارتقا میبخشد و با افزایش آگاهی شهروندان، قدر مسلم توانمندی جامعه برای توسعه همه جانبه، روز افزون خواهد شد. با توجه به ارتباط مستقیم و تنگاتنگی که میان مفاهیم توسعه و بهرهوری وجود دارد، به روشنی میتوان اهمیت راهبردی اطلاعات و فناوریهای اطلاعاتی را در مباحث حوزه بهرهوری نیز جستجو کرد. با عنایت به محوریت نقش انسان در مفاهیم توسعه و بهرهوری، در فضایی که زمینه رشد خرد اجتماعی و کیفیت آموزش به سبب تسهیل ارتباطات و تبادل اطلاعات علمی فراهم گردد، بستر لازم برای نهادینه شدن فرهنگ بهرهوری و توسعه منابع انسانی آسانتر مهیا شده، در نتیجه حرکت ملی برای ارتقای بهرهوری، سرعت، تداوم و تضمین بیشتری خواهد داشت. از اینرو، میتوان به حکم تجربه نیز انسان و جامعه پیشرفتهتر را معادل با انسان و جامعه بهرهورتر دانست. مقاله حاضر که در قالب سه بخش تنظیم گردیده، به بازشناسی مفاهیم توسعه و بهرهوری در جامعه اطلاعاتی پرداخته و ضمن تبیین نقش محوری اطلاعات در فرایند توسعه پایدار، مقوله بهرهوری را در پرتو تحولات جامعه اطلاعاتی بررسی میکند.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44642_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2006-06-22
175
194
جامعه اطلاعاتی
توسعه انسان محور
فناوری اطلاعات
نظام ملی اطلاعرسانی
بهرهوری
محمدامین
ناصح
1
گروه زبان انگلیسی دانشگاه بیرجند
AUTHOR
غلامحسین
جهانگیر
2
گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه بیرجند
AUTHOR
ـ ابطحی، حسن؛ کاظمی، بابک (1375). بهرهوری، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
1
ـ اسلوین، جیمز (1380). اینترنت و جامعه، ترجمه عباس گیلوری و علی راد باوه. تهران: نشر کتابدار.
2
ـ الرحمن، سجاد (1379). سیاستهای اطلاعرسانی کشورهای در حال توسعه. ترجمه اشرف السادات میر شاهزاده. پیام کتابخانه. شماره 36: 39-27.
3
ـ اوجابی، میرداود (1376). سازماندهی فعالیتهای بهبود بهرهوری: راهنمای مقدماتی برای کمیتههای بهرهوری. تهران: بصیر.
4
ـ بهان، کیت؛ دیانا، هولمز (1377). آشنایی با تکنولوژی اطلاعات. ترجمه مجید آذرخش و جعفر مهرداد. تهران: سمت.
5
ـ بهمنآبادی، علیرضا (1381). مبانی، تاریخچه و فلسفه علم اطلاعرسانی. تهران: کتابخانه ملی ایران.
6
ـ سلیمی، محمدحسین (1373). نقش تکنولوژی در بهبود بهرهوری. مجموعه مقالات اولین کنگره ملی بهرهوری ایران. تهران: سازمان ملی بهرهوری ایران.
7
ـ شاهنگیان، محمدحسین (1372). مدیریت اطلاعات و اطلاعرسانی: مفاهیم و روشها. تهران: دانشگاه امام حسین (ع).
8
ـ صنایعی، علی (1380) تجارت الکترونیک در هزاره سوم. اصفهان: جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
9
ـ فرنه، ژرژ (1375). تکنولوژی اطلاعات. ترجمه علیرضا طیب. مجله رهیافت. شماره 14.
10
ـ فهیمی، مهدی (1379). فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش. پیام کتابخانه. شماره 38.
11
ـ فیض، ع (1378). سنگاپور: جزیره هوشمند. خبرنامه انفورماتیک. شماره 7.
12
ـ فیدر، جان (1380). جامعه اطلاعاتی. ترجمه علی راد باوه و عباس گیلوری. تهران: نشر کتابدار.
13
ـ کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه، فرهنگ و ظهور جامعه شبکهای. ترجمه احمد علیقلیان و افشین خاکباز. تهران: طرح نو.
14
ـ کهل، گوئل (1376). شاخصشناسی در توسعه پایدار. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
15
ـ گلزیان، محمد. نظام ملی اطلاعرسانی: رکن اصلی توسعه. علوم اطلاعرسانی، دوره 15. شماره 3 و 4.
16
ـ لفبر، الیزابت و دیگران (1378). ارتباط مدیریت فناوری با فناوری اطلاعرسانی. ترجمه احمد تندپور. علوم اطلاعرسانی. دوره چهارده. شماره 3 و 4.
17
ـ محسنی، منوچهر (1381). جامعهشناسی جامعه اطلاعاتی، تهران: دیدار.
18
ـ محمدنژاد، فرشید. تکنولوژی اطلاعات و مهندسی مجدد منابع انسانی. تدبیر، شماره 94.
19
ـ منتظر، غلامعلی (1379). تأثیر نظام اشتراک منابع بر بهرهوری اطلاعاتی. مجموعه مقالات همایش بهرهوری در کتابداری.
20
ـ مولانا، حمید (1377). جامعه مدنی، جامعه اطلاعاتی، جامعه اسلامی. ترجمه علی حسین قاسمی. اطلاعرسانی. دوره 13. شماره 3 و 4. 41-27.
21
ـ مهدوی، محمدتقی (1379). تکنولوژی اطلاعات و اطلاعات تکنولوژی. تهران: چاپار.
22
ـ ناصح، محمدامین (1380). تکنولوژی اطلاعات: حامی مدیران و زمینهساز توسعه و اشتغال. مجموعه مقالات همایش نقش فناوری اطلاعات در اشتغال. تهران: شورای عالی اطلاعرسانی.
23
ـ (1383).تجارت الکترونیک و توسعه پایدار. مجموعه مقالات همایش بین المللی تجارت الکترونیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور.
24
ـ نقویان، بهروز (1378). تکنولوژی اطلاعات چیست؟. علم الکترونیک و کامپیوتر. شماره 572.
25
ـ هیل، مایکل و (1381). تأثیر اطلاعات بر جامعه: بررسی ماهیت، ارزش و کاربرد اطلاعات. ترجمه محسن نوکاریزی. تهران: چاپار.
26
- Aitchinson, Jenny. (1991)."Community Information Services in Public Libraries in the 1980s: An Overview of the Literature" Innovation 2.
27
- Ball, L. and Moffit, R., (2001). Phillips Curve and productivity, National Bureau of Economic Research, Working paper, No. 1.
28
- Bushnell, D.S. and Mills, F.B, (2000) Productivity Trends in the New Millennium, National Productivity Review, summer.
29
- Chun, H. (2000). Can Information Technology Explain Deceleration and Acceleration in Productivity Growth? Job Market Working paper, NY University
30
- Edward, Lim, (1999). Human Resources Development for the Information Society, Asian Libraries, Vol. 8, No. 5.
31
- Kahen, G, (2000). Assessment of Information Technology for Developing Countries: Appropriateness, Local Constraints, IT Characteristics and Impact, Int. Journal of Computer and Application Technology, Vol. 8.
32
- Martin, William j. (1984). "The Potential for Community Information Services in a Developing Country " IFLA, Journal, No. 4.
33
- Rodger & Iswson, (1973). "Perspectives on the Development of a Comprehensive Labor Marker Information System for Michigon" Methods for Man Power Analysis, No. 6.
34
- Yilmaz, B. (1999). The Right to Information: Is It Possible for Developing Countries? IFLA, Journal: Vol. 25, No. 2.
35
ORIGINAL_ARTICLE
استفاده از اینترانت به عنوان ابزاری برای مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاهی
اینترانت، به عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای نوین مدیریت دانش ظهور کرده است. مقاله حاضر، میزان استفاده 3 کتابخانه دانشگاهی آفریقای جنوبی از اینترانت را به عنوان ابزاری برای مدیریت دانش گزارش میدهد. این کتابخانهها با روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب شده و بر اساس یافتههای متون پژوهشی، به طور مختصر، مدیریت دانش و اینترانت تعریف میشوند. مزایای اینترانت به عنوان ابزاری برای مدیریت دانش و محتوای آن مورد بحث قرار می گیرد. عقاید این 3 کتابخانه درباره مدیریت دانش و استفاده از اینترانت با یافتههای متون، مقایسه میشود. از شواهد چنین بر می آید که اهمیت مدیریت دانش و ارزش اینترانت به عنوان ابزاری برای مدیریت دانش بر این کتابخانههای دانشگاهی پوشیده نیست. در عین حال، از اینترانت به عنوان ابزاری برای مدیریت دانش آنطور که باید، استفاده نشده است.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_44645_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
2006-06-22
195
214
اینترانت
مدیریت دانش
کتابخانههای دانشگاهی
ریتا
سنیمان
1
Retha Snyman ، نویسنده
AUTHOR
هامیلتون
مفیدی
2
Hamilton Mphidi ، نویسنده
AUTHOR
علیرضا
اسفندیاریمقدم
3
دانشجوی دوره دکتری علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، مترجم
AUTHOR
فاطمه
ذاکریفرد
4
دانشجوی کارشناسی کتابداری دانشگاه فردوسی ، مترجم
AUTHOR
- Balcombe, J., 1999, "Getting out of the box: the role of the information professional in knowledge management", The Law Librarian, 31, 2, 91-4.
1
- Blackmore, P., 1997, "The development of an intranet within a college of further and higher education", ASLIB Proceedings, 49, 3, 67-72.
2
- Curry, A., Stancich, L., 2000, "The intranet: an intrinsic component of strategic information management?", International Journal of Information Management, 20, 249-68.
3
- Dillon, M., 1999, "Knowledge management opportunities for libraries and universities", Library and Information Science Annual, 7, 3-11.
4
- Du Rand, A., 2000, "How the corporate intranet can be utilised to support the knowledge management activities of an enterprise", South African Journal of Information Management, 2, 1, 1-16.
5
- Fichter, D., 2001, "The intranet of your dreams and nightmares", Online, 25, 5, 3, 74.
6
- Gartner Group, 2000, "Knowledge management", available at: www.stevedenning.com/what_is_knowledge_management.html.
7
- Greenberg, I., 1998, "Knowledge sharing via intranet", Information week, 10, 703, 1-14.
8
- Intracs, 2002, "Combining intranet business value with portal accessibility", available at: www.intracs.net/.
9
- Jantz, R., 2001, "Knowledge management in academic libraries: special tools and processes to support information professionals", Reference Service Review, 29, 1, 33-9.
10
- Jussilainen, M., 1999, "Intranet as a tool for knowledge management: the case of the Council of State in Finland", International Online Information Meeting, 23, 111-16.
11
- Kim, G., 2003, "Ten steps to intranet success", Online, 27, 1, 66-9.
12
- Knight, J., 2002, "Intranets and libraries", available at: www.ariadne.ac.uk/issue6/intranets/ .
13
- Malhotra, Y., 1998, "Knowledge management, knowledge organizations and knowledge workers: a view from the front lines", available at: www.brint.com/interview/maeil.htm.
14
- Malhotra, Y., 2000, "Becoming knowledge powered: planning the transformation: an interview with Dave Pollard, Chief Knowledge Officer at Ernst & Young Canada", Information Resource Journal, January-March, 54-63.
15
- Mears, A., 1999, "The use of the intranet within the SANDF", African Armed Forces, 2, 1, 24-8.
16
- Perez, E., 1999, "Knowledge management in the library", Database Magazine, 22, 2, 75.
17
- Powell, R.R., 1997, Basic Research Methods for Librarian, Ablex, Greenwich, CT.
18
- Robinson, H., 1999, "The development of an intranet as a knowledge management tool", The Law Librarian, 30, 2, 95-7.
19
- Schwarzwalder, R., 1999, "Librarians as knowledge management agents", Econtent, 22, 2, 63-5.
20
- Shanhong, T., 2000, "Knowledge management in libraries in the 21st century", 66th IFLA Council and General Conference, Jerusalem, Israel, available at: http://ifla.inist.fr/IV/ifla66/papers/057-110e.htm.
21
- Stevens, L., 1996, "The intranet: your newest training tool", Personnel Journal, 75, 7, 6-26.
22
- Van Brakel, P., 2003, "Information portals: a strategy for importing external content", The Electronic Library, 21, 6, 591-600.
23
- Weiner, S.T., 1999, "The university intranet", Econtent, 22, 2, 66-9.
24
- Yen, D.C., Chou, D.C., 2001, "Intranets for organisational innovation", Information Management & Computer Security,9,2,80-7.
25