ORIGINAL_ARTICLE
تدوین مدل عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی: مطالعه موردی استان لرستان
هدف: هدف این پژوهش، ارائة مدل عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانههای عمومی، و سنجش آن در کتابخانههای عمومی استان لرستان است. روششناسی: پژوهش حاضر از نوع همبستگی، و ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش را تمامی اعضای کتابخانههای عمومی استان لرستان تشکیل میدهند. تجزیه و تحلیل نهایی بر روی 259 پرسشنامة بازگشتی انجام شد. دادههای گردآوری شده با استفاده از نرمافزار SPSS 19 و AMOS 19 تحلیل شدند. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد «رضایتمندی» با ضریب استاندارد 37/0، و «ارزش ادراک شده» با ضریب استاندارد 13/0 بیشترین تأثیر را بر وفاداری مشتریان کتابخانههای عمومی لرستان داشتند. اندازة اثر «ارزش ادارک شده» بر «رضایتمندی» برابر با 41/0، و در سطح 001/0=p معنادار بود. اصالت/ ارزش: شناسایی و تقویت عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانههای عمومی میتواند سبب افزایش نرخ بازگشت مشتریان به کتابخانه شود. مدیران کتابخانههای عمومی لرستان میتواند با بهرهگیری از یافتههای این پژوهش در جهت تقویت عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان خود گام بردارند.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42421_c95c9b297202722630e51bec4d17ef44.pdf
2013-09-23
15
35
وفاداری مشتریان
کتابخانههای عمومی
استان لرستان
مدل وفاداری مشتریان
مریم
کشوری
ma.keshvari@gmail.com
1
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران و کارشناس برنامهریزی اداره کل کتابخانههای عمومی استان لرستان
AUTHOR
احسان
گرایی
ehsan.geraei@gmail.com
2
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
- هومن، حیدرعلی (1390). مدلیابی معادلات ساختاری با کاربرد نرمافزار لیزرل. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
1
- Bentler, P. (1990). Comparative fit indices in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238- 246.
2
- Bentler, P.; Bonett, D. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588- 606.
3
- Chen, Chien-Wen; Chen, May-Wen (2006) Study of Service Quality on the Users’ Satisfaction and Reused Intention: An Example of an Academic Library, journal of educational media & library sciences (44) no.1, pp. 61-82.
4
- Chen, Tung-shou; Chen, Rong-Chang; Chang, Tsui-Yun (2004) A Research to increase user’s satisfaction and loyalty Based on the Customer Satisfaction Index: A case study on the National taichung Institue of technology’s Library, ICADL, LNCS 3334, pp. 574-583.
5
- Chuang, Chih-Feng; Cheng, Chao-jen (2010) A study of institutional repository service quality and users’ loyalty to college libraries in Taiwan: the mediating & moderating effects, journal of Convergence information technology (5) No.8, p.p.
6
- Cohen & et al. (2001) Research Methods in education, Routledge Falmer.
7
- Colquitt, J. A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology, 86, 386- 400.
8
- D’Elia, George; Walsh, Sandra (1983) User satisfaction with library service: a measure of public library performance? The Library Quarterly, (53) No.2 pp. 109-133.
9
- Dong-Geun Oh (2003) Complaining behavior of public library users in South Korea, Library and information science Research (25) pp. 43-62.
10
- Gopta, Dinesh K. (2003) marketing of library and information services: Building a new discipline for library and information science education in Asia, malasian journal of library and information science (8) No. 2 pp. 111-120.
11
- Heinrichs, John H; Sharkey, Thomas; Lim, Jeen-Su (2005) Relative Influence of the LibQUAL+™ Dimensions on Satisfaction: A Subgroup Analysis, College & Research Libraries, (66) 3, pp. 248-265.
12
- Helgesen,Øyvind; Nesset, Erik (2011) Does LibQUAL+TM account for student loyalty to a university college library? Quality Assurance in Education (19), Issue 4.
13
- Hernon, Peter; Altman, Ellen (2010) Assessing service quality: Satisfying the Expectations of library customers, United States American: American Library Association.
14
- Jones, Tomas O.; Sasser Jr., W. Earl (1995) why satisfied customer defect, Harvard Business Review (November-December) pp. 1-14.
15
- Kassim, Norliya Ahmad (2009) Evaluating user’s satisfaction on academic library performance, Malaysian Journal of Library & Information Science (14)2, pp. 101-115.
16
- Kerr, George D. (2010) gaining and retaining customer loyalty, public library quarterly (29) issue 1, pp. 1-29.
17
- Kiran, k; Diljit, S (2011) Antecedents of customer loyalty: Does service quality suffice? Malaysian journal of Library & Information Science, (16) No. 2. pp. 95-113.
18
- Ladhari, Riadh; Morales, Miguel (2008) "Perceived service quality, perceived value and recommendation: A study among Canadian public library users", Library Management, Vol. 29 Iss: 4/5, pp.352 – 366.
19
- Landrum, Hollis; Prybutok, Victor R (2004) A service quality and success model for the information service industry, European Journal of Operational Research (156), No 3, pp. 628-642.
20
- Malik. Saif Ullah (2012), Customer satisfaction, Perceived Services Quality and Mediating Role of Perceived Value, International Journal of Marketing (4)1, pp. 68-76.
21
- Martensen, Anne; Grønholdt, Lars (2003) Improving Library Users’ perceived quality, satisfaction and Loyalty: An integrated measurement and management system. The Journal of Academic Librarianship Vol (29), No (3) pp. 140-147.
22
- Matthews, Joseph (2009) the Customer-Focused Library: Re-Inventing the Public Library from the …, United States of America: ABC-CLIO.
23
- McKnight, Susan (2010) Library decision making informed by customer values, (doctoral Dissertation), Nottingham Trent University.
24
- Mowen, J.C., and Minors, M. (2001). Consumer Behavior: A Framework, 6th edition, Prentice Hall, Inc.
25
- Rehman, Zia; Raza, Ali (2012) impact of relationship marketing tactics on relationship quality and customer loyalty: a case study of telecom sector of Pakistan, African Journal of Business Management, Vol (14) pp. 5085-5092.
26
- Reitz, Joan M. (2004) Dictionary for Library and Information Science, USA: Libraries Unlimited (LU).
27
- Rowley, Jennifer (2000) "From users to customers?", OCLC Systems & Services, Vol. 16 Iss: 4, pp.157 – 167.
28
- Rowley, Jennifer; Dawes, Jillian (1999) customer loyalty – a relevant concept for librarian? , Library Management (20) No (6) pp. 345-351.
29
- The Oxford English Dictionary (1989) prepared by J. A. Simpson, and E.S.C. Weiner- 2nd ed, V20.
30
- Townley, Charls.T and Boberg Kevin B (2000). The changing role of the Technical university libraries 1983-1996”. New Mexico state university.
31
- Varlejs, Jana; Walton, Graham (2009) Strategies for Regenerating the Library and Information Professions: IFLA.
32
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش تناسب سطح سواد سلامت و میزان خوانایی منابع آموزشی در دسترس بیماران دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی همزمانسطحسوادسلامتبیمارانمبتلابهدیابتمراجعهکنندهبهمراکزبهداشتیدرمانی شهر شیراز وتناسبخواناییمنابعآموزشیدردسترساینبیماران انجام شده است. روششناسی: در این پژوهش توصیفی، سواد سلامت 400 بیمار دیابتی مراجعهکننده به مراکزبهداشتیدرمانی شهر شیراز به شیوة نمونهگیری در دسترس و 22 منبع آموزش به بیمار در دسترس این بیماران اندازهگیری شد. دادههای مربوط به سواد سلامت با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان و خوانایی به وسیلة شاخص فلشدیانی به دست آمد. یافتهها: یافتهها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعهکننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز در سطح مرزی قرار دارد؛ این در حالی است که منابع آموزش به بیمار نیز از نظر میزان خوانایی دشوار بودند (میانگین خوانایی40). نتیجه پژوهش همچنین نشان دهندة نبود تناسب میان خوانایی منابع آموزشی و سواد سلامت بیماران بود.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42423_f0158e2f2eee2fa2d4eaea631fff1bc5.pdf
2013-09-23
37
57
سواد سلامت
خوانایی
بیماران دیابتی
منابع آموزش به بیمار
عبدالرسول
خسروی
khosravi@gmail.com
1
استادیار گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
AUTHOR
خدیجه
احمدزاده
avayebahar212@gmail.com
2
کارشناس ارشد کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی
LEAD_AUTHOR
شعله
ارسطوپور
arastoopoor@gmail.com
3
استادیار مرکزمنطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری
AUTHOR
رحیم
طهماسبی
4
استادیار گروه آمار دانشگاه علوم پزشکی بوشهر.
AUTHOR
- دیانی، محمدحسین (1366). سه فرمول برای تشخیص سطح خوانایی نوشتههای ویژه نوسوادان. نشریه علوم تربیتی، 10(4-3)، 80-59.
1
- دیانی، محمدحسین (1379). معیاری برای تعیین سطح خوانایی نوشتههای فارسی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 10، 48-35.
2
- دیلمقانی، میترا، و رضا ثانی، (1382). شهروند الکترونیکی در عصر اطلاعات. رسانه، 3، 66-61.
3
- رئیسی،مهنوش و دیگران (1390). رابطهسوادسلامتباوضعیتسلامتعمومیورفتارهایبهداشتیدرسالمندانشهراصفهان. مجلهتحقیقاتنظامسلامت، 7(4).
4
- صادقیهاهری، سعید و دیگران (1387). تاثیر عوارض دیابت نوع دوم در کیفیت زندگی بیماران دیابتی. مجله علمی پژوهشی دانشگاه اردبیل، 8(4)، 402-394.
5
- طل، آذر و دیگران (1390). رویکرد توانمندسازی در ارتقای کیفیت زندگی و توان مدیریتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. مجله تحقیقات نظام سلامت، 7(2)، 168-157.
6
- طهرانیبنیهاشمی،آرش و دیگران (1386). سوادسلامتدر5استانکشوروعواملمؤثربرآن. گامهایتوسعهدرآموزشپزشکی، 4(1)، 1-9.
7
- قنبری،شهلا (1390). بررسیسطحسو.ادسلامتوشناساییعواملمؤثردرزنانباردارمراجعهکنندهبهمراکزبهداشتیدرمانیتحتپوششدانشگاهعلومپزشکیشهیدبهشتی.پایاننامهکارشناسیارشد،دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران.تهران.
8
- میرزازاده، عظیم و دیگران (1389). مقایسه دیدگاه بیماران و اعضای هیئت علمی بالینی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل در خصوص بیمارمحوری در ارتباط پزشک و بیمار با استفاده از پرسشنامه PPOS. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 12(1)، 25-19.
9
-Briggs, A. M., Jordan, J. E., Buchbinder, R., Burnett, A. F., O'Sullivan, P. B., Chua, J. Y. Y., et al. (2010). Health literacy and beliefs among a community cohort with and without chronic low back pain. Pain, 150(2), 275-283.
10
-Britigan, D. H., Murnan, J., & Rojas-Guyler, L. (2009). A qualitative study examining Latino functional health literacy levels and sources of health information. Journal of community health, 34(3), 222-230.
11
-Chen, X., & Siu, L. L. (2001). Impact of the media and the internet on oncology: survey of cancer patients and oncologists in Canada. Journal of Clinical Oncology, 19, 4291-4297.
12
-Chew, L. D., Bradley, K. A., & Boyko, E. J. (2004). Brief questions to identify patients with inadequate health literacy. health, 11, 12.
13
-Cho, Y. I., Lee, S. Y. D., Arozullah, A. M., & Crittenden, K. S. (2008). Effects of health literacy on health status and health service utilization amongst the elderly. Social science & medicine, 66, 1809-1816.
14
-Courson, D. R. (1995). Readability of coronary artery bypass graft patient education literature. Unpublished master's thesis, Duquesne University, Pennsylvania.
15
-Cronin, V. S. (2007). An evaluation of the readability of colon cancer websites. Unpublished doctoral dessertation, Columbia University, Clumbia.
16
-D'Alessandro, D. M., Kingsley, P., & Johnson-West, J. (2001). The readability of pediatric patient education materials on the World Wide Web. Archives of pediatrics and adolescent medicine, 155, 807-812.
17
-Davis, T. C., Williams, M. V., Marin, E., Parker, R. M., & Glass, J. (2002). Health literacy and cancer communication. CA: A cancer journal for clinicians, 52, 134-149.
18
-Eysenbach, G., Powell, J., Kuss, O., & Sa, E. R. (2002). Empirical studies assessing the quality of health information for consumers on the World Wide Web. JAMA: the journal of the American Medical Association, 287(20), 2691-2700.
19
-Freda, M. C. (2005). The readability of American Academy of Pediatrics patient education brochures. Journal of Pediatric Health Care, 19(3), 151-156.
20
-Greywoode, J., Bluman, E., Spiegel, J., & Boon, M. (2009). Readability analysis of patient information on the American academy of otolaryngology-head and neck surgery website. Otolaryngology-Head and Neck Surgery,141. 555-558.
21
-Helitzer, D., Hollis, C., & Oestreicher, N. (2009). Health literacy demands of written health information materials: an assessment of cervical cancer prevention materials. Cancer control, 16(1), 70-78.
22
-Hoppe, I.C. (2010). Readability of patient information regarding breast cancer prevention from the web site of the national institute. Journal of Cancer Education, 25. 490-492.
23
-Hugo, M. A. (1999). Readability levels of emergency department's written discharge instructions. Unpublished master's thesis, Southern Connecticut State University, Connecticut.
24
-Jibaja-Weiss, M. L., Volk, R. J., Granchi, T. S., Neff, N. E., Robinson, E. K., Spann, S. J., et al. (2011). Entertainment education for breast cancer surgery decisions: A randomized trial among patients with low health literacy. Patient Education and Counseling, 84(1), 41-48.
25
- Kleindl, J. A. (2007). Reading ability of patients versus the readability of patient education material. Unpublished doctoral dessertation, North Dokota State University, North Dokota. .
26
-Kunst, H., Groot, D., Latthe, P. M., Latthe, M., & Khan, K. S. (2002). Accuracy of information on apparently credible websites: survey of five common health topics. Bmj, 324, 581-582.
27
-Lindstrom, A. K. (2008). Patient health literacy levels and the readability of patient education materials.Unpublished master’s thesis, North Dakota State University, North Dokota
28
-Muir, K.W., & Lee, P.P. (2010). Health literacy and ophthalmic patient education. Survey of Ophthalmology, 55(5), 454-459.
29
-O'Connor, R. A. (1991). An evaluation ofthe readability of text and reinforcement of new vocabulary words in four mathematics series. Unpublished doctoral dessertation, University of Tennessee, Tennessee.
30
-Parker, R. M., Baker, D. W., Williams, M. V., & Nurss, J. R. (1995). The test of functional health literacy in adults. Journal of General Internal Medicine, 10(10), 537-541.
31
-Sabharwal, S., Badarudeen, S., & Unes Kunju, S. (2008). Readability of online patient education materials from the AAOS web site. Clinical Orthopaedics and Related Research, 466(5), 1245-1250.
32
-Schillinger, D., Grumbach, K., Piette, J., Wang, F., Osmond, D., Daher, C., et al. (2002). Association of health literacy with diabetes outcomes. JAMA: the journal of the American Medical Association, 288(4), 475-482.
33
-Scott-Holmes, V. (2002). Readability and cultural sensitivity of patient education materials that address disease prevention in African-American adults. Unpublished master's thesis, Wilmington College, Ohio.
34
-Smith, S. K., Dixon, A., Trevena, L., Nutbeam, D., & McCaffery, K. J. (2009). Exploring patient involvement in healthcare decision making across different education and functional health literacy groups. Social science & medicine, 69(12), 1805-1812.
35
-Sudore, R. L., Mehta, K. M., Simonsick, E. M., Harris, T. B., Newman, A. B., Satterfield, S., et al. (2006). Limited literacy in older people and disparities in health and healthcare access. Journal of the American Geriatrics Society, 54(5), 770-776.
36
-Vallance, J. K., Taylor, L. M., & Lavallee, C. (2008). Suitability and readability assessment of educational print resources related to physical activity: Implications and recommendations for practice. Patient Education and Counseling, 72(2), 342-349.
37
-Waljee, J. F., Rogers, M. A. M., & Alderman, A. K. (2007). Decision aids and breast cancer: Do they influence choice for surgery and knowledge of treatment options? Journal of Clinical Oncology, 25(9), 1067-1073.
38
-Wallace, L.S, Lennon, E.S. (2004). American academy of family physicians patient education materials: Can patients read them?. Family Medicine, 36(8), 571-574.
39
-Wallace, L. S., Keenum, A. J., Roskos, S. E., Blake, G. H., Colwell, S. T., & Weiss, B. D. (2008). Suitability and readability of consumer medical information accompanying prescription medication samples. Patient Education and Counseling, 70(3), 420-425.
40
-Wang, S. W., Capo, J. T., & Orillaza, N. (2009). Readability and Comprehensibility of Patient Education Material in Hand-Related Web Sites. The Journal of Hand Surgery, 34(7), 1308-1315.
41
-Williams, M. V., Davis, T., Parker, R. M., & Weiss, B. D. (2002). The role of health literacy in patient-physician communication. FAMILY MEDICINE-KANSAS CITY-, 34(5), 383-389.
42
-Wolf, M. S., Gazmararian, J. A., & Baker, D. W. (2005). Health literacy and functional health status among older adults. Archives of Internal Medicine, 165(17), 1946-1952
43
-Woodmansey, K. (2010). Readability of educational materials for endodontic patients. The Journal of Extension, 36(10), 1703-1706.
44
-Zarcadoolas, C., Pleasant, A., & Greer, D. S. (2005). Understanding health literacy: an expanded model. Health Promotion International, 20(2), 195-203.
45
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه عملکرد موتورهای کاوش در هدایت کاربران به صفحات خانگی در پاسخ به پرسش های راهبری
جستجو برای پرسشهای اطلاعاتی مقایسه میکند. برای انجام این پژوهش، پنج موتور جستجوی گوگل، یاهو، بینگ، اسک و آاوال بر پایة رتبهبندی موتورهای کاوش در سایت الکسا در انتخاب شدند. 100 پرسش به زبان فارسی همراه با عبارت دقیق پرسش، توصیف کوتاهی از نیاز اطلاعاتی و آدرس اینترنتی صفحه مورد نظر از یکایک دانشجویان گردآوری و سپس توسط پژوهشگر در قسمت جستجوی هر یک از موتورهای جستجوی مذکور وارد و موقعیت نتایج صحیح ثبت شد. اگر صفحه خانگی در میان ده نتیجة اول یافت نمیشد، جستجو متوقف میشد. برای محاسبة عملکرد بازیابی جهت پرسشهای راهبری، از سنجههای بازیابی متعددی نظیر سنجه موفقیت N و رتبه معکوس میانگین استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند سه موتور جستجوی گوگل، آاوال و اسک تقریباً با 96، 91 و 87% موفقیت در بازیابی، عملکرد نسبتاً خوبی در بازیابی پاسخ پرسشهای راهبری به زبان فارسی دارند، اما دو موتور جستجوی یاهو و بینگ تقریباً با 35 و 47% عدم موفقیت، عملکرد ضعیفی در بازیابی پاسخ پرسشهای راهبری به زبان فارسی دارند. اکثر نتایج به دست آمده توسط گوگل و اسک و آاوال در رتبه اول صفحه نتایج قرار دارند. علاوه بر آن، همه موتورهای جستجوی مورد نظر در این پژوهش از نتیجة اول به نتیجة پنجم پیشرفت دارند. به عبارت دیگر، آنها تقریباً در بیش از 90% موارد قادرند صفحات درخواستی خود را بدون مرور کردن نتایج ارائه شده در پایین فهرست نتایج ارائه شده به کاربر در اولین صفحه نتایج نشان دهند.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42424_bbd385d3a8bd40964c22b154f0754dac.pdf
2013-09-23
59
79
پرسشهای راهبری
موتورهای جستجو
عملکرد بازیابی
ارزیابی موتورهای جستجو
علی
سادات موسوی
moosavi56@gmail.com
1
دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
AUTHOR
اورانوس
تاج الدینی
tajedini.o@gmail.com
2
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
AUTHOR
نجلا
حریری
nadjlahariri@gmail.com
3
دانشیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
AUTHOR
-آزادی، قاسم (1384). میزان دقت موتورهای کاوش وب در بازیابی اطلاعات کتابداری و اطلاعرسانی. فصلنامه کتاب، 63: 111-122.
1
-کمیجانی، احمد (1381). مقایسة کارآیی موتورهای کاوش عمومی و تخصصی وب در بازیابی اطلاعات کشاورزی. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه تهران.
2
- Brooks, T.A. (2003), Web Search: how the Web has changed information retrieval. Information Research, 8(3), paper no. 154. Available at: http://informationr.net/ir/8-3/paper154.html. (accessed 9 July 2012).
3
- Craswell, N. and Hawking, D. (2005), Overview of the TREC-2004 Web Track. Available at: trec.nist.gov/pubs/trec13/papers/WEB.OVERVIEW.pdf (accessed 9 July 2012).
4
- Granka, L.A., Joachims, T. and Gay, G. (2004), Eye-tracking analysis of user behavior in WWW search, Proceedings of Sheffield SIGIR, Twenty-Seventh Annual International ACM SIGIR Conference on Research and Development in Information Retrieval, 56: 478-479. Available at:
5
http://www.summarization.com/~radev/767w10/papers/Week09/search_log_mining/Granka04.pdf (accessed 9 July 2012).
6
- Hariri, N. (2011), Relevance ranking on Google: Are top ranked results really considered more relevant by the users?, nline Information Review, 35(4): 598 – 610. Available at:
7
http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1944421&show=abstract (accessed 9 July 2012).
8
- Hawking, D. and Craswell, N. (2004), The Very Large Collection and Web Tracks. Available at: http://es.csiro.au/pubs/trecbook_for_website.pdf (accessed 9 July 2012).
9
- Jansen, B. J, Booth, D.L and Spink A. (2007), Determining the user intent of web search engine queries. In: Proceedings of the 16th international conference on World Wide Web, ACM, New York, USA, 1149–1150. Available at:
10
http://dl.acm.org/citation.cfm?id=1242739. (accessed 9 July 2012).
11
- Jansen, B.J., Booth, D.L., and Spink, A. (2008), Determining the informational, navigational, and transactional intent of Web queries, Information Processing & Management, 44(3): 1251-1266.
12
- Kang, I.H., and Kim, G. (2003), Query type classification for web document retrieval. In: SIGIR 2003: Proceedings of the 26th annual international ACM SIGIR conference on Research and development in informaion retrieval, 64–71. ACM Press, New York. Available at:
13
http://wing2.ddns.comp.nus.edu.sg/downloads/keyphraseCorpus/161/161.pdf. (accessed 9 July 2012).
14
- Keane, M.T., O'Brien, M. and Smyth, B. (2008), Are people biased in their use of search engines?, Communications of the ACM, 51(2):49-52. Available at:
15
http://irserver.ucd.ie/dspace /bitstream/10197 1643/3/MOB.ACM.v3. (accessed 9 July 2012).
16
- Kilgour, F.G. (1999), Retrieval effectiveness of surname-title-word searches for known items by academic library users, Journal of the American Society for Information Science, 50(3): 265-270. Available at:
17
http://onlinelibrary.wiley.com/store/10.1002/(SICI)1097-4571(1999)50:3%3C 265::AID-ASI9%3E3.0.CO;2-R/asset/9_ftp.pdf?v=1&t=h9e1mks2&s=02ed9b8c651d6268b6 00ccbbd033cf62408e6bd4. (accessed 9 July 2012).
18
- Lewandowski, D. (2006), Query types and search topics of German Web search engine users, Information Services & Use, 26(4): 261-269. Available at:
19
http://eprints.rclis.org/bitstream /10760/10126/1/isu2006.pdf. (accessed 9 July 2012).
20
- Lewandowski, D. (2008), The Retrieval Effectiveness of Web Search Engines: Considering Results Descriptions, Journal of Documentation, 64(6): 915 - 937. Available at:
21
http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?issn=0022-0418&volume=64&issue=6& articleid=1752241&show=pdf. (accessed 9 July 2012).
22
- Lewandowski, D. and Höchstötter, N. (2008), Web Searching: A Quality Measurement Perspective.Availableat: http://eprints.rclis.org/bitstream/10760/9595/1/LewHoech_Preprint.pdf. (accessed 9 July 2012).
23
- Lewandowski, D., Drechsler, J. and Mach S.V. (2012). Deriving Query Intents from WebSearchEngineQueries.Available at:
24
hamburg.de/fileadmin/user_upload/lewandowski/doc/JASIST Query_ Intents_ Preprint. pdf. (accessed 9 July 2012).
25
- MacFarlane, A. (2007), Evaluation of Web search for the information practitioner, Aslib Proceedings: New Information Perspectives, 59(4-5): 352-366. Available at: www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1626450. (accessed 9 July 2012).
26
- Westerveld, T., Kraaij, W. and Hiemstra, D. (2002), Retrieving web pages using content, links, URLs, and anchors. In: The Tenth Text REtrieval Conf (TREC-10), NIST SP 500-250: 663–672. Available at:
27
ORIGINAL_ARTICLE
روش شناسی ایجاد هستی شناسی مبتنی بر نظام زبان واحد پزشکی: مطالعه موردی هستی شناسی گیاهان دارویی ایران
هدف: هستیشناسی ابزاری برای نمایش رسمی و به اشتراکگذاری دانش حوزهای خاص از طریق مدلسازی و ایجاد چارچوبی از مفاهیم و روابط معنایی بین آنهاست. هستیشناسیها در حوزة پزشکی کاربرد زیادی دارند و سیستمهای بالینی پشتیبانی تصمیم، سیستمهای خبره پزشکی و پایگاههای اطلاعاتی متون زیست پزشکی هر کدام به نوعی به هستیشناسیها وابستهاند. در این پژوهش، به منظور پیشنهاد روشی برای ساخت هستیشناسیهای پزشکی فارسی، به ایجاد نمونة اولیه از هستیشناسی گیاهان دارویی ایران بر مبنای نظام زبان واحد پزشکی اقدام شد. روششناسی: این پژوهش، توصیفی است. جامعة پژوهش، گیاهان دارویی ایران و نمونه شامل هشت گیاه آنقوزه، آویشن شیرازی، اسپند، بابونه شیرازی، ترنجبین، خاکشیر و گلگاوزبان است. انتخاب نمونهها به روش نمونهگیری تئوریک انجام شد. برای استخراج مفاهیم و روابط نیز از 8 کتاب از متون بومی گیاهان دارویی استفاده شد. همچنین، مبنای روش به کار گرفته شده در استخراج مفاهیم و روابط معنایی، راهکار مهندسی دانش و مبنای روش به کار رفته در ایجاد هستیشناسی، روشهای مورد استفاده در پژوهشهای «نوی و مکگینس» و «دامونتیر و ویلانیواروسالس» بود. همچنین، از نرمافزار پروتژه نسخه 4.2.beta برای ساخت هستیشناسی استفاده شد. یافتهها: در این پژوهش هفت مرحله برای ایجاد هستیشناسیهای پزشکی فارسی بر اساس نظام زبان واحد پزشکی پیشنهاد شد. تعیین دامنه و پوشش هستیشناسی، استفاده از یو.ام.ال.اس به عنوان هستیشناسی پایه، تعیین جفتهای مفهومی و ترسیم آنها در ساختار یو.ام.ال.اس، تعیین ردهها، توصیف ویژگیها، تعریف چهریزهها و ایجاد نمونهها؛ این مراحل را تشکیل میدهند. نتایج: با توجه به یافتههای این پژوهش، روش ارائه شده در این پژوهش میتواند در ایجاد سایر هستیشناسیهای حوزةپزشکی در زبان فارسی نیز مفید واقع شود.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42426_afc3df6e5d3a2de096f674d3e1cee280.pdf
2013-09-23
81
100
هستیشناسی
روششناسی ایجاد هستیشناسی
گیاهان دارویی ایران
نظام زبان واحد پزشکی
راضیه
زاهدی
zahedirazieh@gmail.com
1
کارشناسی ارشد، کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
AUTHOR
غلامرضا
امین
gh.amin@yahoo.com
2
عضو هیئت علمی، گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
AUTHOR
مهرداد
کریمی
mehradkarimi@yahoo.com
3
دستیار تخصصی طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
AUTHOR
محمدرضا
علی بیک
m.alibeyk@gmail.com
4
عضو هیئت علمی، گروه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران
LEAD_AUTHOR
-آلاحمد، ابوالفضل (1385). مقدمهای بر وب معنایی.بازیابی10 مهر، 1391.
1
-امین، غلامرضا (1387). متداولترین گیاهان دارویی سنتی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی.
2
-ابن سینا، حسین بن عبدالله (1425 ﻫ. ق). القانون فی الطب. وضع حواشیه محمد امین الضناوی. بیروت: دارالکتب العلمیه.
3
-ابن نفیس، علی بن ابی الحزم. (1387). الشامل فی الصناعه الطبیه الادویه و الاغذیه. تهران: موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی ایران.
4
-انطاکی، داودبن عمر (1971 م). تذکره اولی الالباب و الجامع للعجب العجاب. بیروت: دارالکتب العلمیه.
5
-جرجانی، اسماعیل بن حسن (1384). الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران با همکاری فرهنگستان علوم.
6
-جمالیمهمویی، حمید. (1382). «وب معنایی: شیوهای رو به تکامل برای ذخیره و بازیابی کارآمدتر اطلاعات روی اینترنت». اطلاعشناسی؛ 1(2): 49-65.
7
-حاجباقری، محسن؛ سرور پرویزی، و مهوش؛ صلصالی (1386). روش تحقیق کیفی. تهران: بشرا.
8
-حسینی تنکابنی، میرمحمد مومن (1389). تحفة المؤمنین. تهران: نشر شهر.
9
-رازی، محمدبن زکریا (1384). الحاوی فی الطب. تهران: فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
10
-رهادوست، فاطمه (1376). اصلاحنامه پزشکی فارسی. تهران: کتابخانه ملی ایران.
11
-شریف، عاطفه (1388). مهندسی خودکار هستی شناسی: امکانسنجی استخراج روابط معنایی از متون فارسی و تعیین میزان پیدایی آنها. کتابداری و اطلاعرسانی؛ 12(2):243-263.
12
-شمسفرد، مهرنوش و احمد عبداللهزادهبارفروش (1381). استخراج دانش مفهومی از متن با استفاده از الگوهای زبانی و معنایی. تازههای علوم شناختی؛ 4(1):48-66.
13
-شمسفرد، مهرنوش و احمد عبداللهزادهبارفروش (1389). ساخت هستیشناسی از روی متون زبان طبیعی. بازیابی 8 آذر، 1391.
14
-شمسفرد، مهرنوش (1381). طراحی مدل یادگیر هستیشناسی: نمونهسازی در یک سیستم درک متن فارسی. پایاننامة دکتری. تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
15
-صانعی، اشرف و علیرضا نیکبخت نصرآبادی (1383). روششناسی تحقیقات کیفی در علوم پزشکی. تهران: برای فردا.
16
-صنعتجو، اعظم و اکرم فتحیان (1391). روششناسی طراحی، ساخت و پیادهسازی هستی شناسی: رویکردها، زبان ها و ابزارها (مطالعه موردی طراحی هستیشناسی Asfaont در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی. فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی؛ 15(57).
17
-صنعتجو، اعظم؛ فتحیان، اکرم(1390). مقایسه کارآمدی اصطلاحنامه و هستیشناسی در بازنمون دانش (طراحی و ساخت نمونه هستیشناسی اصفا). پژوهشنامه کتابداری و اطلاعرسانی؛ 1(1):219-40. فتحیان دستگردی، اکرم (1389). مقایسه کارآمدی اصطلاحنامه و هستیشناسی در بازنمون دانش و بازیابی مفاهیم، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاعرسانی، به راهنمایی اعظم صنعتجو، دانشگاه فردوسی مشهد.
18
-عقیلی خراسانی، محمدحسین (1380). مخزن الادویه. تهران: باورداران.
19
-لنکستر، اف. دبلیو. (1382). نمایهسازی و چکیدهنویسی، مبانی نظری و عملی. ترجمه عباس گیلوری. تهران: چاپار.
20
-مازندرانی، معصومه؛ مهرداد کسایی و محمدباقر رضایی (1383). معرفی گیاهان دارویی کوهستان زیارت گرگان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران؛ 20(1):39-58.
21
-محمداسماعیل، صدیقه و لاله صمدی (1389). بررسی هستیشناختی فرا اصطلاحنامه نظام زبان پزشکی واحد. مدیریت اطلاعات سلامت؛ 7(2): 160-147.
22
-ولینژادی، علی و دیگران (1389). امکانسنجی انعکاس پتانسیل مفاهیم طب سنتی ایران در پارادایم بین المللی نظام زبان واحد پزشکی. فصلنامه طب سنتی اسلام و ایران؛ 1(3): 225-237.
23
-ولینژادی، علی (1387). طرح ترسیم جایگاه مفاهیم طب سنتی ایران در ساختار زبان مشترک ابَراصطلاحنامه و شبکه معنایی نظام زبان واحد پزشکی (یو ام ال اس). پایاننامهی کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علوم پزشکی تهران.
24
-هروی، موفقبن علی (1371). الابنیه عن حقایق الادویه یا روضة الانس و منفعة النفس. به تصحیح احمد بهمنیار. به کوشش حسین محبوبی اردکانی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
25
- Achour, S.; Dojat, M.; Brethon, J.-M.; Blain, G.; & Lepage, E. (1999, 6-10 Nov). The use of the UMLS Knowledge Sources for the Design of a Domain Specific Ontology : a Practical Experience in Blood Transfusion. Paper presented at the American Medical Informatics Association Annual Symposium, Washington, DC.
26
- Bright, T. J.; Furuya, E. Y.; Kuperman, G. J.; Cimino, J. J.; & Bakken, S. (2012). Development and evaluation of an ontology for guiding appropriate antibiotic prescribing. Journal of Biomedical Informatics; 45: 120-128.
27
- Cimino, J.; Clayton, P.; Hripcsak, G.; & Johnson, S. (1994). Knowledge-based approaches to the maintenance of a large controlled medical terminology . J Am Med Inform Assoc; 1(1): 35-50.
28
- Dumontier, M.; & Villanueva-Rosales, N. (2009). Towards pharmacogenomics knowledge discovery with the semantic web. BRIEFINGS IN BIOINFORMATICS; 10(2): 153-163.
29
- Eriksson, H.; Fergerson, R.; Shahar, Y.; Musen, M. A.; Banff, T. (1999). Knowledge Acquisition for Knowledge-based systems Workshop.
30
- Jiménez-Ruiz, E. (2007). A well founded framework for the definition of application modules over large biomedical ontologies. Universitat Jaume I (Castellón).
31
- Khosravi, F.; & Vazifedoost, A. (2007). Creating a Persian Ontology through Thesaurus: Reengineering for Organizing the Digital Library of the National Library of Iran. Paper presented at the Building An Information Society For All: Proceedings of the International Conference on Libraries, Information and Society, ICOLIS.
32
- Merrill, G. H.; Ryan, P. B.; & Painter, J. L. (2008). Construction and Annotation of a UMLS/SNOMED-based DrugOntology for Observational Pharmacovigilance. Paper presented at the Presented at IDAMAP (Intelligent Data Analysis for bioMedicine and Pharmacology).
33
- Na, J.-C.; & Neoh, H. L. (2008). Effectiveness of UMLS semantic network as a seed ontology for buildinga medical domain ontology. Aslib Proceedings, 60(1): 32-46.
34
- Noy, N. F.; & McGuinness, D. L. (2001). Ontology Development 101: A Guide to Creating Your First Ontology. Stanford: Stanford Knowledge Systems Laboratory Technical Report and Stanford Medical Informatics Technical Report.
35
- Ruiz-Martínez, J. M.; Valencia-García, R.; Fernández-Breis, J. T.; García-Sánchez, F.; & Martínez-Béjar, R. (2011). Ontology learning from biomedical natural language documents using UMLS.Expert Systems with Applications; 38(10): 12365-12378.
36
- Shamsfard, M.; Hesabi, A.; Fadaei, H.; Mansoory, N.; Famian, A.; Bagherbeigi, S.; et al. (2010). Semi Automatic Development of FarsNet: The Persian WordNet. Paper presented at the 5th Global WordNet Conference (GWA).
37
- Yu, H.; Friedman, C.; Rhzetsky, A.; & Kra, P. (1999). “Representing genomic knowledge in the UMLS semantic network”. Paper presented at the Proc AMIA Symp.
38
ORIGINAL_ARTICLE
ترسیم شبکه هم تالیفی پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی: مطالعه موردی فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی
هدف:پژوهش حاضر به مطالعة شبکه همتألیفی 230 مقالة منتشر شده در فصلنامه علمی پژوهشی کتابداری و اطلاعرسانی توسط پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانششناسی طی سالهای 1387 تا 1391 میپردازد. روش پژوهش:پژوهش حاضر با رویکرد علمسنجی و با استفاده از روش تحلیل شبکه همتألیفی پژوهشگران انجام پذیرفته است. پیکربندی شبکه همتألیفی 230 مقاله فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی با استفاده از شاخصهای کلان تحلیل شبکهها مانند چگالی، ضریب خوشهبندی، مؤلفههای تشکیل دهندة شبکه و میانگین فاصله بررسی شده است. بهعلاوه، در راستای بررسی عملکرد هر یک از پژوهشگران و دانشگاههای دارای تألیف در شبکه، از شاخصهای خرد تحلیل شبکهها مانند درجه، بینیت و نزدیکی و همچنین شاخص تولید استفاده شده است. نرمافزار یو.سی.آی نت برای ترسیم و تحلیل شبکة همتألیفی مقالههامورد استفاده قرار گرفته است. یافتهها: مطالعة پژوهشگران دارای تألیف در این فصلنامه نشان میدهد «رحمتالله فتاحی» (19 مقاله)، «محمدحسین دیانی» (18)، و «مهری پریرخ» (10 مقاله) در شاخص تولید ردههای نخست را به خود اختصاص دادهاند. علاوه بر این، بررسی شبکه همتألیفی پژوهشگران فصلنامه نشان داد در شاخص بینیت «رحمتالله فتاحی» (304/70)، «عبدالحسین فرجپهلو» (063/40)، «زاهد بیگدلی» (02/35)، «محمدحسین دیانی» (837/34)، و «فریده عصاره» (86/24) از جایگاه مناسبی در شبکه برخوردارند. این افراد را میتوان بهعنوان رهبران شبکه بر اساس کوتاهترین مسیرهای میان دیگر افراد مد نظر قرار داد. این افراد همچنین قادرند جریان اطلاعات را در شبکه کنترل کنند. نتیجهگیری: شبکه همتألیفی مقالههای فصلنامه از ویژگیهای یک شبکه جهان کوچک و همچنین شبکه مستقل از مقیاس برخوردار است. از سوی دیگر، نظریة شش درجه جدایی در خصوص این شبکه صادق است.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42428_2396be9a7ef6a50812fd159d4c2fb9a8.pdf
2013-09-23
101
121
شبکه همتألیفی
تحلیل شبکههای اجتماعی
چگالی
ضریب خوشهبندی
مولفةهای شبکه
میانگین فاصله شبکه
درجه مرکزیت
بینیت
نزدیکی
فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی
احسان
گرایی
ehsan.geraei@gmail.com
1
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
رضا
بصیریان جهرمی
rezabj@gmail.com
2
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
-آجی فیروکی، ایزولا؛ ژانتگ، کیو بارل (1386). ضریب همکاری: مقیاسی برای اندازهگیری همکاری در تحقیقات. ترجمة عبدالحسین فرجپهلو. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 23 (1-2): 171- 185.
1
-حریری، نجلا و مهسا نیکزاد (1390). شبکههای همتألیفی در مقالههای ایرانی رشتههای کتابداری و اطلاعرسانی، روانشناسی، مدیریت و اقتصاد در پایگاه ISI بین سالهای 2000 تا 2009. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات. 6 (4): 825- 844.
2
-خدادوست، رضا؛ محمد حسنزاده، و فاطمه زندیان (زودآیند). بررسی شاخصهای همتألیفی، مرکزیت بینیت و چالههای ساختاری پژوهشگران نانوفناوری ایران نمایه شده در نمایه استنادی علوم (1991 تا 2011). فصلنامه پردازش و مدیریت اطلاعات.
3
- Abbasi, A., Hossain, L. & Leydesdorff, L. (2012). Betweenness centrality as a driver of preferential attachment in the evolution of research collaboration networks. Journal of Informetrics, 6(3), 403-412.
4
- Barabasi, A. L. & Albert, R. (1999). Emergence of scaling in random networks. Science, 286(5439), 509-512.
5
- Benckendorff, P. (2010). Exploring the limits of tourism research collaboration: A social network analysis of co-authorship patterns in Australia and New Zealand tourism research. Paper Presented in the Tourism and Hospitality: Challenge the limits conference, Tasmania, Australia.
6
- Bonacich, P.(1972). Factoring and weighting approaches to status scores and clique identification.Journal of Mathematical Sociology, vol. 2, pp. 113-20.
7
- Borgatti, S.P., Everett, M.G. & Freeman, L.C. )2002(. UCINET for Windows: Software for Social Network Analysis. Harvard, MA: Analytic Technologies.
8
- Borgatti, S. P. (2002). Netdraw Network Visualization. Harvard, MA: Analytic Technologies.
9
- Brodka, P., Skibicki, K., Kazienko, P. & Musial, K. (2011). A degree centrality in multy-layered social network. Paper presented in the International Conference on Computational Aspects of Social Networks, Wroclaw, Poland.
10
- Burt, R. S. (1992). Structural holes. Cambridge, MA: Harvard University Press.
11
- Cheong, F. & Corbit, B. (2009). A social network analysis of the co-authorship network of the Australian conferences of Information Systems from 1990 to 2006. Paper Presented in the 17th European Conference on Information Systems, Verona, Italy.
12
- Guns, R.. Liu, Y. X. & Mahbuba, D. (2010). Q-measures and betweenness centrality in a collaboration network: a case study of the field of Informetrics, Scientometrics, 87(1), 133-147.
13
- Giuliani, F., De Petris, M. P. & Nico, G. (2010). Assessing scientific collaboration through co-authorship and content sharing. Scientometrics, 85(1), 13-28.
14
- Kretschmer, H. (2004). Author productivity and geodesic distance in bibliographic co-authorship networks and visibility of the web.Scientometrics, 60(3), 409-420.
15
- Miguel, S., Chinchilla-Rodriguez, Z., Gonzalez, C., Moya Anegon, F (2010). Analysis and visualization of the dynamics of research groups in terms of projects and co-authored publications. A case study of library and information science in Argentina" Information Research, 17(3) paper 524. [Available at http://InformationR.net/ir/17-3/paper524.html]
16
- Moody, J. (2004). The structure of a social science collaboration network: Disciplinary cohesion from 1963 to 1999. American Sociological Review, 69(2), 213-238.
17
- Monteiro, V., Neto, M., Aurora, C. & Correia, A. M. R. (2009). Co-Authorship of scientists in the energy field: an exploratory study of the ETDE World Energy Database (ETDEWEB) using social network analysis. Paper presented in the 5th European Conference on Economics and Management of Energy in Industry, Vilamoura, Portugal.
18
- Newman, M. E. J. (2004). Co-authorship networks and patterns of scientific collaboration. Proceedings of the National Academy of Science of the United States of America, 101(1), 5200-5204.
19
- Watts, D.J. (1999). Small worlds: the dynamics of networks between order and randomness, Princeton University Press, Princeton, NJ.
20
- Yan, E., Ding, Y. & Zhu, Q. (2010).Mapping library and information science in china: a coauthorship network analysis. Scientometrics, 83(1), 115-131.
21
- Ye, Q., Li, T. & Law, R. (2011). A coauthorship network analysis of tourism and hospitality research collaboration. Journal of Hospitality & Tourism Research. Retrieved September 10, 2012, from http://units.sla.org /division/dst/ Annual%20Conference /2009_Washington /Citation.
22
- Yu, S. & Kak, S. (2012). A survey of prediction using social media.ArXiv e-prints. Retrieved 1 Sep 2012, from:
23
http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1203/1203.1647.pdf
24
- Yu, Q., Shao, H. & Duan, Z. (2012). The research collaboration in Chinese cardiography and cardiovasology field. International Journal of Cardiography, 2012 Mar 26, 1-6.
25
ORIGINAL_ARTICLE
عوامل موثر بر پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه های ایران براساس نظریه اشاعه نوآوری راجز
هدف: در پژوهش حاضر هدف بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران است که بر اساس نظریه اشاعه نوآوری «راجرز» انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضراز نوع توصیفی- پیمایشی و از طریق پرسشنامة الکترونیکی محقق ساخته بود. یافتهها: تحلیل عامل اکتشافی مهمترین ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی «مزیّت نسبی»، «آزمونپذیری»، «سازگاری»، «پیچیدگی»، «مشاهدهپذیری» و «فرصت آزمون» را مشخص ساخت. یافتهها نشان داد ویژگیهای فوق رابطهای معنادار با آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی دارند و میتوانند در پذیرش آنها مؤثر باشند. نتایج رگرسیون چند متغیّره نیز نشان داد ویژگیهای مشاهدهپذیری، فرصت آزمون و سن، پیشبینهای معناداری در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی هستندکه در مجموع 27% از واریانس متغیّر وابسته را تبیین میکنند. نتیجهگیری: به طور کلی، یافتهها نظریة اشاعة نوآوری «راجرز» (2003) را در زمینة درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران تائید کرد.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42429_3e6b75cc739ef77b430bace00729a185.pdf
2013-09-23
123
144
منابع اطلاعاتی الکترونیکی
نظریه اشاعه نوآوری راجرز
درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی
گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران
غلامرضا
حیدری
ghrhaidari@gmail.com
1
استادیار، علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
محمد باقر
علیزاده اقدم
aghdam1351@yahoo.com
2
استادیار، علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز
AUTHOR
افشین
حمدی پور
hamdipour@gmail.com
3
دانشجوی دکترای، علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
مقدمه
1
منابعالکترونیکی،ازجملهمنابعیهستندکهوجودآنهامزایایزیادی برایاستفادهکنندگان و ناشران دارد. «ﺑﺎﮐﻠﻨﺪ» (1992) دلایل ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻟﮕﻮی کاربران را ویژگیهایی از قبیل: ﻣﺤﻠﯽ نبودن اﺳﻨﺎد اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ، اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮی، ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﺴﺨﻪﺑﺮداری، کم حجم بودن و استفادة همزمان چند نفر از اﺳﻨﺎد اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ذکر میکند. علاوه بر این ویژگیها، «روزنبرگ»[4] (2001) و «منتظر و عنایتتبار» (1386) ﭘﯿﻮﻧﺪﭘﺬﯾﺮی ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪای ﺑﻮدن اطﻼﻋﺎت را از دﯾﮕﺮ دﻻﯾﻞ روی آوردن کاربران ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻟﮑﺘﺮونیکی ﻣﯽدانند. تغییرات حوزه اطلاعات و ارتباطات ﺑﺮ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪها و ﻣﺮاﮐﺰ اطﻼعرﺳﺎﻧﯽ ﺗأﺛﯿﺮ گذاشته و زﻣﯿﻨﻪهای ظهور ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪهای ﺧﻮدﮐﺎر، اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ، دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ و ﻣﺠﺎزی را ﻓﺮاهم ﮐﺮدهاﻧﺪ. «ساتون»[5] (2001) تغییرات به وجود آمده در حرفة علم اطلاعات و دانششناسی ناشی از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات را به دو دسته عمده، تغییرات طبیعی تکاملی[6]، تغییرات تبدیلی[7]، تقسیم میکند. در تغییرات طبیعی تکاملی، حرفه علم اطلاعات و دانششناسی، فنّاوری اطلاعات و ارتباطات را برای انجام بهتر وظایف قدیمی تحت کنترل درآورده است. با استفاده از خودکارسازی کار مرجع، خدمات کتابشناختی، فهرستنویسی، نشریات، خدمات امانت و فراهمآوری، مؤثرتر انجام میشوند. از سوی دیگر، تغییرات تبدیلی، شامل ظهور کارکردهای جدید ناشی از فنّاوریهای پیشرفته، جامعه اطلاعاتی تقاضا محور، افزایش قلمروهای بین رشتهای و تمرکز دقیق بر نیازهای کاربران است. «حیاتی» (1377) بیان میکند در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ دﮔﺮﮔﻮﻧیهاییمواجه هستیم ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد، درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ از هیچ ﮔﺮوهی از ﮐﺘﺎﺑﺪاران ﺣﺮﻓﻪای و ﺣﺘﯽ از ﻣﺪرﺳﺎن و ﭘﮋوهشگران داﻧﺸﮑﺪههای ﮐﺘﺎﺑﺪاری اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ آﯾﻨﺪه ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪها را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ کنند. اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از آنها اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﺑﺮ اﺳﺎس اطﻼﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ از روﯾﺪادهای ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآورﻧﺪ، روند ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﺪﻣﺎت اطﻼﻋﺎﺗﯽ و ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪها را ترسیم نمایند. ﻧﯿﺮوی ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ تغییر، در اﺻﻞ اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ بهطور ﮐﻠﯽ در ﺣﺎل ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺷﯿﻮة ﻧﻮﯾﻨﯽ از زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ در آن اطلاعات اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﮐﺎﻻی ﻣﺤﻮری اﺳﺖ (ﻣﻮﺳﻮی و ﻧﺎدری 1386) و نقش کتابخانهها از نگهدارنده منابع اطلاعاتی سنتی به ارائه دهنده منابع اطلاعاتی دیجیتالی خدمت- محور در حال تغییر است. «سینها»، «سینگا» و «سینها»[8] (2011) اعتقاد دارند تاکنون هیچ تعریف دقیق، پذیرفتهشده و استانداردی از منابعالکترونیکیوجودندارد. اما میتوان منابعالکترونیکی را به عنوان منابعی که در ارتباط با فنّاوری رایانه و یا منابعی که به شیوههای الکترونیکی قابل دسترسی هستند، تعریف نمود که برای دسترسی به این منابع علاوه بر آماده بودن زیرساختهای فنّاوری اطلاعات و ارتباطات از جمله دسترسی به اینترنت و رایانه، تخصیص بودجه برای خرید و اشتراک آنها ضروری است. استفادة گسترده از رایانهها، افزایش اعتماد به شبکههای رایانهای، رشد سریع اینترنت و انفجار کمیّت اطلاعات و تحوّلات کیفی اطلاعات، اعضای هیئت علمی را مجبور کرده است تا خود را با ابزارها و روشهای الکترونیکی برای ذخیرهسازی، بازیابی و اشاعه اطلاعات سازگار کنند. در نتیجه، به ناچار موضوع پذیرش این ابزارها مطرح میگردد.
2
«راجرز» با توجه به درک گیرنده، چندین ویژگی نوآوری را در آهنگ پذیرش آنها مؤثر میداند («راجرز و شومیکر»، ترجمة «کرمی و فنایی» 1369، 28). این ویژگیها به طور کلی عبارتند از: الف) مزیّت نسبی[9] ب) سازگاری[10] ج) پیچیدگی[11] د) آزمونپذیری[12] و ه) مشاهدهپذیری[13]. راجزر معتقد است نوآوریهایی که به وسیلةدریافت کنندگان آن چنان درک شوند که دارای مزیت نسبی بیشتر، سازگاری بیشتر، عینیت بیشتر و پیچیدگی کمتری باشند، آسانتر و سریعتر از سایر نوآوریها مورد قبول واقع میشوند. «بیتس»[14] (1995) صاحبنظردر فنّاوری اطﻼﻋﺎت و رﺳﺎﻧﻪهای آﻣﻮزﺷﯽ و ﻣﺆﺳﺲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد[15] اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اعضای هیئت ﻋﻠﻤﯽ، ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﯿﺎز دارند بدانند ﭼﮕﻮﻧﻪ فنّاوری ﻣﻨﺎﺳﺐ را انتخاب و اﺳﺘﻔﺎده کنند، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ بدانند ﭼﮕﻮﻧﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن آن را ﯾﺎد خواهند ﮔﺮﻓﺖ و اﺳﺘﻔﺎده خواهند ﮐﺮد.
3
یافتههای پژوهش حاضر با تأمین اطلاعات لازم در مورد روند پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی در بین اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران، میتواند ویژگیها و آهنگ پذیرش این منابع را تعیین کند. همچنین، میتواند در گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران در پیشبینی پذیرش و اشاعة نوآوریهای جدید و ضرورت سرمایهگذاری درباره آنها، مورد استفاده باشد. بنابراین، هدف اساسی بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی است و این که مشخص شود آیا بین درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی (مزیّت نسبی، سازگاری، آزمون پذیری، پیچیدگی، مشاهدهپذیری و فرصت آزمون) و آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی، رابطة معناداری وجود دارد؟
4
پیشینة پژوهش در خارج و داخل
5
تا زمان انجام پژوهش حاضر، مطالعات اندکی در حوزة علم اطلاعات و دانششناسی بر اساس نظریة اشاعه نوآوری «راجرز» در ایران و خارج از ایران انجام شده است. تمرکز پیشینة پژوهش حاضر بر تحقیقات حوزه علم اطلاعات و دانششناسی و حوزههای نزدیک به آن و نیز نظریة اشاعه نوآوری «راجرز» است.
6
در زمینة درک ویژگیهای نوآوریها و فنّاوریها، «راجرز» مطالعات زیادی انجام داده است (1962، 1971، 1983، 1995، 2003). وی پنج ویژگی مهم نوآوری مؤثر بر میزان اشاعة نوآوری را شناسایی کرده است: مزیّت نسبی، سازگاری، پیچیدگی، آزمونپذیری و مشاهدهپذیری نتایج. وی تأکید میکند دو ویژگی اول بخصوص در تبیین آهنگ پذیرش مؤثرند. «راجرز» (2003) همچنین اظهار میدارد که در میان عوامل مؤثر بر آهنگ پذیرش، درک ویژگیهای نوآوری به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است، که میتواند تقریباً با نیمی از واریانس آهنگ پذیرش تبیین شود.
7
نتایج مطالعات «آگاروال» و «پراساد»[16](1998) نشان داده است ویژگیهای مزیّت نسبی، سازگاری و پیچیدگی، به طور ثابت با پذیرش نوآوری ارتباط دارند.
8
«تورناتسکی» و «کلاین»[17] (1982) بر اساس فراتحلیلی از پژوهشهای اشاعة 10 ویژگی (سازگاری، مزیّت نسبی، پیچیدگی، هزینه، قابلیت برقراری ارتباط، قابلیت تقسیم[18]، سودآوری، تأیید اجتماعی، قابلیت آزمون، و مشاهدهپذیری) نوآوریهایی را که اغلب استفاده میشوند، شناسایی کردند. آنها همچنین اظهار داشتند که سازگاری، مزیّت نسبی، و پیچیدگی مهمترین ویژگیهای نوآوری در ارتباط با پذیرش نوآوری میباشند.
9
«مور» و «بنباست»[19](1991)بررسی خود را بر اساس کار «تورناتسکی» و «کلاین» (1982) بسط دادند. آنها با تحلیل عوامل، برروی نمونهای از 540 کارمند در هفت شرکت، هشت ساختار عاملی را مشخص کردند. علاوه بر پنج ویژگی نوآوری«راجرز»، «مور» و «بنباست»(1991) تعدادی سازههای بسط یافته از قبیل: تصویر[20]، قابلیت رویت[21]، نتایج قابل مشاهده[22] و استفاده داوطلبی را پیشنهاد کردند. تصویر به عنوان یک عامل جداگانه از مزیّت نسبی بیرون آمده و به عنوان تأیید اجتماعی دیده میشود. قابلیت رویت و نتایج قابل مشاهده، شکل توسعه یافتة مشاهدهپذیری هستند و استفاده داوطلبی سازه جدیدی است که در ردهبندی ویژگیهای نوآوری «راجرز» وجود نداشت.
10
«اسلایک»، «لو» و «دی»[23] (2002) عواملی را که ممکن است قصد استفاده از برنامههای ابزار گروهی[24] را تحت تأثیر قرار دهند، بررسی کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که مزیّت نسبی، پیچیدگی، سازگاری و قابلیت رویت نتایج، به طور معناداری با قصد استفاده ارتباط دارند.
11
«پارک»[25] (2003) با استفاده از ویژگیهای فردی (یعنی، تجربه رایانهای و خودکارآمدی)، درک ویژگیهای نوآوری (پیچیدگی و مزیّت نسبی)، و درک تأثیر و حمایت محیط (هنجار ذهنی، پشتیبانی، و زمان) برای پیشبینی سطح استفاده از آموزش مبتنی بر وب، با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری پرداخت. نتایجوی نشان داد، تجربه رایانه، هنجار ذهنی، خودکارآمدی، مزیّت نسبی و پیچیدگی، پیشبینهای مهمی هستند. همچنین، مزیّت نسبی و هنجار ذهنی تأثیر مستقیمی بر سطح استفاده از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات داشتند.
12
تا آنجا که نگارندگان این مطالعه بررسی کردند، در ایران در حوزة علم اطلاعات و دانششناسی تحقیقاتی که ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی را مورد مطالعه قرار دهد، مشاهده نشد. تنها یک پژوهش به بخشی از ویژگیهای نوآوری پرداخته بود که به آن اشاره میشود:
13
«اکبری، چشمهسهرابی و افشار» (1391) در بررسی وضعیت و شناسایی قابلیتها و ابزارهای مؤثر در پذیرش موتورها و ابرموتورهای جستجو در بین کاربران دانشگاه اصفهان بر اساس نظریة اشاعة نوآوری «راجرز» به این نتیجه دست یافتند که کاربران نسبت به صفحه جستجوی ساده گوگل، گرایش بیشتری نشان میدهند و این امر نظریة «راجرز» را تأیید میکند.
14
به نظر میرسد تحقیقات تجربی که به طور روشن متکی بر پایة چارچوب نظری اشاعه نوآوریها باشد، در زمینة استفاده و پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی کمیاب است. مرور پیشینه تحقیقات انجام شده نشان میدهد با وجود اهمیت و جایگاه مطالعات اشاعة نوآوریها و انجام تحقیقات گسترده در این زمینه در رشتههای مختلف علمی، تا به امروز به موضوع پذیرش و درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی در بین اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی، در سطح ملی و بینالمللی پرداخته نشده است. مطالعات صورت گرفته، بیشتر در زمینة استفاده و موانع استفاده از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بوده است. بیشتر مطالعات به دنبال تبیین موضوع و دلایل پذیرش یا ردّ منابع اطلاعاتی الکترونیکی نبودهاند و همین امر باعث شده بخش نظری مسئله در آثار آنها به عنوان حلقه مفقوده باقی بماند. بر این اساس، فرضیههای اصلی که پژوهش حاضر درصد بررسی و آزمون آنهاست، عبارتند از:
15
1. بین درک مزیّت نسبی منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
16
2. بین درک سازگاری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
17
3. بین درک پیچیدگی منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
18
4. بین درک آزمونپذیری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
19
5. بین درک مشاهدهپذیری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
20
6. بین درک ویژگی فرصت آزمون منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
21
تعریفهای اصطلاحات
22
آزمونپذیری: یکی دیگر از ویژگیهای پذیرش نوآوری «راجرز» (2003) است و به آزمون نوآوری در سطحی محدود اشاره دارد. نوآوریهای که با امکانات محدود قابلیت آزمون دارند، زودتر از مواردی که امکان آزمون آنها وجود ندارد، پذیرفته میشوند.
23
پیچیدگی: میزانی است که فرد درک کند یادگیری و به کاربردن نوآوری دشوار است. برای بیشتر اعضای نظام اجتماعی، برخی از نوآوریها به آسانی قابل درک و کاربرد است. اما برخی دیگر از نوآوریها به آسانی قابل فهم نیستند و با سرعت کمتری مورد پذیرش قرار میگیرند«راجرز» (2003).
24
سازگاری: به میزان برداشت فرد از هماهنگی نوآوری با ارزشهای موجود، تجربههای گذشته و نیازهای گیرنده اشاره دارد. نوآوریهای که با ارزشهای اجتماعی حاکم سازگاری ندارند، نسبت به نوآوریهایی که با ارزشهای اجتماعی سازگارند، با سرعت کمتری پذیرفته میشوند. پذیرش یک نوآوری ناسازگار، اغلب به پذیرش اولیة نظام ارزشهای جدید نیاز دارد.
25
فرصت آزمون: میزانی است که فرد درک کند فرصت ارزیابی منابع اطلاعاتی الکترونیکی در کوتاه مدت برای وی امکانپذیر است.
26
مزیّت نسبی: برداشتی است از میزان برتری یک نوآوری نسبت به ایدهای که نوآوری جانشین آن میشود. درجه مزیّت نسبی را میتوان با توجه به عوامل اقتصادی سنجید، اما اغلب عواملی مانند اعتبار اجتماعی، راحتی و رضایت ناشی از پذیرش نوآوری، نیز نقش عمدهای دارند. بالا بودن مزیّت عینیت نوآوری اهمّیت چندانی ندارد، بلکه مهم درک فرد از میزان مزیّت نوآوری است «راجرز» (2003).
27
مشاهدهپذیری: میزان قابل رؤیت بودن نتایج نوآوری، برای دیگران است. هر قدر نتایج نوآوری برای فرد آشکارتر باشد، احتمال پذیرش آن نیز بیشتر است«راجرز» (2003).
28
روششناسی پژوهش
29
این پژوهش از نوع مطالعة توصیفی- پیمایشی بود که در سال تحصیلی 91-1390 انجام شد. در سال 1390در 17دانشگاه و مؤسسه آموزشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری بجز پیامنور، در 10 دانشگاه و مؤسسه آموزشی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در 55دانشگاه پیام نور، در 4 مؤسسه آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی و در 30 واحد دانشگاه آزاد اسلامی، پذیرش دانشجو در رشته علم اطلاعات و دانششناسی صورت گرفت (سازمان سنجش و آموزش کشور، 1390). براساس جدول تعیین حجم نمونة کوکران، از بین 170 نفر عضو هیئت علمی شاغل در 61 دانشگاه تحت پوشش وزارت علوم تحقیقات و فنّاوری (به جز دانشگاههای پیام نور که به دلیل دسترسی نداشتن به استادان این دانشگاهها از جامعة آماری حذف شدند)، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، و آزاد اسلامی، 122 نفر به صورت طبقهای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامة الکترونیکی محقق ساخته با 37 پرسش بود که روایی آن مورد تأیید 7 نفر از استادان رشتة علم اطلاعات و دانششناسی و علوم اجتماعی قرار گرفت و برای تأیید پایایی، پرسشنامه به صورت آزمایشی بین 25 نفر از اعضای جامعه که در مطالعه نهایی شرکت نداشتند توزیع و آلفای کرانباخ آن در هفت دسته محاسبه شد. میزان پایایی گویههای مربوط به هر متغیّر عبارت بود از: آهنگ پذیرش (5گویه)= 71/0، مزیّت نسبی (5گویه)= 87/0، سازگاری (5گویه)= 69/0، پیچیدگی (5گویه)= 87/0، آزمونپذیری (6گویه)= 90/0، مشاهدهپذیری (2گویه)= 70/0 و فرصت آزمون (3گویه)= 72/0 به دست آمد. پس از جمعآوری 122 پرسشنامه که توسط نمونه اصلی تکمیل شده بود، دوباره آلفای کرانباخ متغیّرها محاسبه و مقادیر زیر به دست آمد: (آهنگ پذیرش 73/0، مزیّت نسبی 90/0، سازگاری 84/0، پیچیدگی 89/0، آزمونپذیری 83/0، مشاهدهپذیری 69/0 و فرصت آزمون 67/0). با توجه به اینکه آلفای کرانباخ به دست آمده از نمونة آزمایشی و نمونة واقعی مقادیر نزدیکی را نشان داد، میتوان گفت پایایی درونی پرسشنامه به نسبت مناسب است. به منظور اندازهگیری متغیّر آهنگ پذیرش که متغیّر وابسته پژوهش است، از 5 سؤال با 6 گزینه درسطح رتبهای استفاده شد که هر سؤال در طیف لیکرت از کاملاً مخالفم=1 تا کاملاً موافقم= 6 طراحی شد و هر فرد میتواند حداقل میانگین 5 و حداکثر میانگین 30 را کسب کند.
30
به منظور سنجش درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی، 26 پرسش 6 گزینهای در سطح رتبهای به صورت طیف لیکرت از کاملاً موافق=6 تا کاملاً مخالف=1 طراحی شد. گویههای این بخش از متون و مطالعات تجربی و آثار نظری از جمله بر اساس 5 ویژگی نوآوری (مزیّت نسبی، سازگاری، پیچیدگی، آزمونپذیری و مشاهدهپذیری) «راجرز» (1995) تهیه شد. از تحلیل عامل اکتشافی برای خلاصهسازی ویژگیهای پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی با ایجاد متغیّرهای کم تعداد ولی با بار مفهومی برابر، برای تحلیلهای اصلی پژوهش استفاده شد.دادهها به وسیلة آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار تحلیلی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیّره) با نرمافزار آماری IBM SPSS20 تجزیه و تحلیل شد.
31
به منظور تعیین اعتبار سازهای وسیلة اندازهگیری، تفکیک و دستهبندی سؤالهای 26 گانه مربوط به ارزیابی درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی از فن تحلیل عاملی بر اساس تجزیه به مؤلفههای اصلی استفاده شد. طبق نتایج این آزمون، مقدار 781KMO=/ به دست آمد و چون این مقدار از 5/. بزرگتر است، نتیجه گرفته میشود تعداد نمونهها برای اجرای تحلیل عاملی بسیار مناسب است، زیرا مقدار KMO بین صفر تا یک است و هرچقدر به یک نزدیکتر باشد، به همان مقدار پایایی نمونه بالاتر است. همچنین، بر اساس نتایج، مقدار کرویت بارتلت[26] برابر 248/1511 با سطح معناداری000P=/ به دست آمده است و چون این مقدار معنادار است، نتیجه گرفته میشود، تفکیک عاملها به درستی انجام شده و سؤالهای مندرج در هر عامل، همبستگی ریشهای بالایی با همدیگر دارند. همانگونه که دادههای جدول 1 نشان میدهد، بیشترین مقدار ویژه به ترتیب با 21/8 و 95/2 مربوط به عاملهای اول و دوم میباشد. با عامل اول حدود 56/31 % و با عامل دوم 36/11% از واریانس کل عاملبندیها قابل تبیین است و در مجموع 92/68% از واریانس کل عاملبندی و کاهش 26 پرسش با 6 عامل اصلی انجام شده که معیار مطلوبی است، زیرا در تحلیل عاملی حداقل لازم است 50% از واریانس تبیین گردد. جدول 1 گویههای مربوط به هر عامل را همراه با بار عاملی و مقادیر ویژه و واریانس تبیینی آنها بر اساس نتایج پیش آزمون نشان میدهد. بارهای عاملی چرخش داده شده، به روش واریماکس[27] انجام شده است.
32
جدول 1. نتایج تحلیل عاملی مربوط به گویههای ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی (مال)
33
متغیّرهای مستقل
34
گویهها
35
بار عاملی
36
مقادیر ویژه
37
واریانس تبیین شده
38
درصد تبیین شده
39
پیچیدگی
40
-تعامل با (مال) امری روشن و قابل درک است.
41
-به طور کلی باور دارم که استفاده از (مال) آسان است.
42
-یادگیری فعالیت با (مال)برایم آسان است.
43
-من عقیده دارم به کمک (مال)میتوانم آنچه را قصد انجام آن را دارم، انجام دهم.
44
-برای من اشکالی ندارد که دربارة نتایج استفاده از (مال) با دیگران صحبت کنم.
45
آزمونپذیری
46
-من میتوانم از (مال)در دورة آزمایشی به اندازة کافی استفاده کنم تا ببینم آنها چگونه کار میکنند.
47
-من قبل از تصمیم گرفتن برای استفاده از انواع (مال) امکان ارزیابی آنها را داشتهام.
48
-قادرم (مال)را در موارد ضروری آزمایش کنم.
49
-افراد کافی در محیط کار من وجود دارند که برای ارزیابی ویژگیهای مختلف (مال) از آنها استفاده کنم.
50
-این فرصت را داشتهام که از انواع (مال) استفاده نمایم.
51
-میتوانم کاربردهای (مال)را در دورههای درازمدت ارزیابی کنم.
52
مزیّت نسبی
53
استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیکی(مال):
54
-مرا قادر میسازد تا کارهایم را آسانتر انجام دهم.
55
-مرا قادر میسازد وظایفم را با سرعت بیشتری انجام دهم.
56
-کیفیت کار مرا بهبود میبخشد.
57
-باعث میشود کنترل بیشتری بر کارم داشته باشم.
58
-باعث افزایش تولیدات علمی من میشود.
59
سازگاری
60
استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیکی(مال):
61
-با نیازهای ضروری من سازگاری دارد.
62
-با رشتة تحصیلی من کاملاً سازگار است.
63
-با تجربیات گذشته من سازگاری دارد.
64
-با تمام جنبههای شغلی من سازگار است.
65
-باعث تغییر در عادتهای کاری من شده است.
66
فرصت آزمون
67
-نباید زمان زیادی را برای ارزیابی (مال) صرف کنم.
68
-فرصت کافی برای ارزیابی ویژگیهای مختلف (مال) ندارم.
69
-ارزیابی درست ویژگیهای متنوع (مال) همزمان با کارهای پژوهشی امکانپذیر نیست.
70
مشاهدهپذیری
71
-همکارانی را دیدهام که کارشان را با استفاده از (مال) انجام میدهند.
72
-دیدهام که از (مال)در خارج از دانشگاه استفاده شود.
73
000 / = sig 325df= 781/ = kmo 248/1511 = BTS
74
شکل 1 معیار سنگریزه کتل[28] میباشد و تعداد مناسب عاملهایی را که می توان استخراج کرد، نشان میدهد. این نمودار تصویری از واریانس کلی مربوط به هر عامل را نشان میدهد. در این تصویر، یک شکست واضح بین شیب تند عامل با مقدار بالای مقادیر ویژه و مسطح شدن تدریجی سایر عوامل مشاهده میشود. به این مسطح شدن تدریجی سنگریزه (اسکری) میگویند. همانگونه که ملاحظه میشود، عوامل 1 تا 6 بر روی خطی قرار دارند که شیب آن با شیب خطی که در برگیرندة عوامل 7 تا 26 می باشد، متفاوت است. بنابراین، تنها 6 عامل مورد بررسی قرار گرفت.
75
شکل1. نمودار سنگریزه مربوط به درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی
76
یافتههای پژوهش
77
در این بخش، یافتههای حاصل از تحلیل دادهها در دو قسمت آمار توصیفی و استنباطی ارائه شده است.
78
یافتههای توصیفی پژوهش
79
از مجموع 122 مورد مطالعه شده، (5/61%) (75 نفر) مرد و(5/38%) (47 نفر) زن میباشند. کم سنترین عضو هیئت علمی 28 سال و مسنترین آنها 65 سال دارد. همچنین، میانگین سنی نمونه مورد مطالعه 65/41 سال می باشد. بیشترین فراوانی گروههای سنی اعضای هیئت علمی مربوط به گروه سنی 39-35 بوده، که برابر با 3/30% از کل نمونة آماری است و 1/81% در گروههای سنی 25 تا 49 ساله قرار دارند. (7/46%) (57 نفر) اعضای هیئت علمی دارای مدرک کارشناسی ارشد و (3/53%) (65 نفر) دارای مدرک دکتری میباشند. همچنین (5/79%) (97 نفر) از جامعة مورد مطالعه مدرک تحصیلی خود را از داخل کشور و(5/20%) (25 نفر) از خارج کشور اخذ کردهاند.
80
57 اعضای هیئت علمی در مرتبة مربی، 49 نفر استادیار، 10 نفر دانشیار و 6 نفر استاد میباشند. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین فراوانی به اعضای هیئت علمی با مرتبههای مربی (72/46%) و استادیار (16/40%) مربوط میشود که اعضای هیئت علمی این دو مرتبة علمی روی هم رفته با 88/86 %، اکثریت جامعة آماری مورد مطالعه را تشکیل میدهند. بیشترین فراوانی سابقه تدریس به ترتیب به 10-6 سال با (5/38%)، 5-1 سال با (3/21%) و 15-11 سال با (2/17%) مربوط میشود. اعضای هیئت علمی با سابقه تدریس 15-1 سال، 77% جامعة آماری مورد مطالعه را تشکیل میدهند. همچنین، میانگین سابقة تدریس جامعه مورد مطالعه 63/11 سال است. میانگین آهنگ پذیرش برای اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران برابر با 81/20 به دست آمد و نشاندهنده این مطلب است که اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران بیش از حد متوسط منابع اطلاعاتی الکترونیکی را پذیرش نمودهاند. همچنین آمارههای توصیفی مربوط به متغیّر آهنگ پذیرش نشان میدهد بالاترین میانگین آهنگ پذیرش حداکثر نمره یعنی 30 و پایینترین آن، نمره 11 را کسب کردهاند.
81
یافتههای تحلیلی پژوهش
82
فرضیة 1: بین درک مزیّت نسبی منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
83
برای اندازهگیری متغیّر درک مزیّت نسبی از 5 گویه استفاده شد، که میانگین 5 گویه، میزان درک مزیّت نسبی را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. در این رابطه، میانگین به دست آمده 67/25 است و همانگونه که دادههای جدول 2 نیز نشان میدهد، اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران نسبت به مزایای استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیکی به میزان زیادی آگاهی دارند. همچنین، نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان میدهد با 003/sig=، رابطه معناداری بین مزیّت نسبی با آهنگ پذیرش وجود دارد. ضریب همبستگی به دست آمده 293/ میباشد، که نشاندهنده همبستگی ضعیف و مستقیم است؛ یعنی افرادی که مزایای استفاده از منابع اطﻼﻋﺎتی الکترونیکی را بیشتر درک نمودهاند آهنگ پذیرش بیشتری نیز دارند (جدول 3).
84
فرضیة 2: بین درک سازگاری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
85
برای سنجش متغیّر درک سازگاری از 5 گویه استفاده شد، که میانگین 5 گویه، میزان درک ویژگی سازگاری را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. میانگین این متغیّر نیز برابر با 04/25 به دست آمد و نشاندهندة آن است که اعضای هیئت علمی منابع اطلاعاتی الکترونیکی را به میزان زیادی با ارزشهای موجود، نیازها و تجربیات خود سازگار درک کردهاند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان میدهد با 000/sig=، رابطه معناداری بین سازگاری و آهنگ پذیرش وجود دارد. ضریب همبستگی به دست آمده 340/ میباشد، که نشاندهندة همبستگی متوسط و مستقیم بوده و بیانگر آن است که اعضای هیئت علمی که سازگاری بیشتری را درک کردهاند، آهنگ پذیرش بیشتری نیز دارند(جدول 3).
86
فرضیة 3: بین درک ویژگی پیچیدگی منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
87
برای اندازهگیری متغیّر درک پیچیدگی، از 5 گویه استفاده شد. میانگین 5 گویه، میزان درک ویژگی پیچیدگی را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. میانگین به دست آمده در این زمینه 64/19 میباشد و نشان میدهد اعضای هیئت علمی تا حدودی، در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی پیچیدگی را احساس کردهاند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان میدهد با 002/sig=، رابطه معناداری بین آهنگ پذیرش و پیچیدگی وجود دارد. ضریب همبستگی به دست آمده 297/- میباشد، که نشاندهنده همبستگی ضعیف و معکوس میباشد؛ یعنی افرادی که پیچیدگی کمتری احساس کنند، آهنگ پذیرش بیشتری دارند (جدول 3).
88
فرضیة 4: بین درک آزمونپذیری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
89
برای اندازهگیری متغیّر درک آزمونپذیری از 5 گویه استفاده شد، که میانگین 5 گویه، میزان درک ویژگی آزمونپذیری را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. میانگین به دست آمده در این زمینه برابر با 05/25 میباشد و نشان میدهد اعضای هیئت علمی تا حد زیادی توانایی بررسی و آزمون نوآوری را داشتهاند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان میدهد با 002/sig=، رابطه معناداری بین آهنگ پذیرش و آزمونپذیری وجود دارد. ضریب همبستگی به دست آمده 307/ میباشد، که نشان میدهد همبستگی متوسط و مستقیم بوده است؛ یعنی افرادی که بتوانند منابع اطﻼﻋﺎتی الکترونیکی را بیشتر مورد آزمون قرار دهند، آهنگ پذیرش نیز بیشتری دارند (جدول 3).
90
فرضیة 5: بین درک ویژگی مشاهدهپذیری منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
91
برای اندازهگیری متغیّر مشاهدهپذیری، از 2 گویه استفاده شد. میانگین 2 گویه، میزان درک ویژگی مشاهدهپذیری را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. میانگین به دست آمده در این زمینه 59/9 میباشد و نشان میدهد اعضای هیئت علمی به میزان زیادی ویژگی مشاهدهپذیری را درک کردهاند. همچنین، نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان میدهد با 000/sig=، رابطه معناداری بین آهنگ پذیرش و مشاهدهپذیری وجود دارد. ضریب همبستگی به دست آمده 389/ میباشد، که نشاندهندة همبستگی متوسط و مستقیم است و نشان میدهد افرادی که استفاده از منابع اطﻼﻋﺎتی الکترونیکی توسط دیگران را بیشتر مشاهده کردهاند، آهنگ پذیرش بیشتری دارند(جدول 3).
92
فرضیة 6: بین درک ویژگی فرصت آزمون منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها رابطه وجود دارد.
93
این عامل در نظریه اشاعه نوآوری «راجرز» (2003) جزء ویژگی آزمونپذیری بوده اما در پژوهش حاضر از طریق تحلیل عامل به عنوان یک ویژگی مستقل شناسایی شده است. برای اندازهگیری متغیّر درک فرصت آزمون از 3 گویه استفاده شد، که میانگین 3 گویه، میزان درک ویژگی فرصت آزمون را بیان میکند و نتایج آن در جدول 2 ارائه شده است. میانگین به دست آمده، برابر با 73/10 میباشد و نشان میدهد این اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران در حد متوسط آن را درک کردهاند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان میدهد با 039/sig=، رابطهای معنادار بین آهنگ پذیرش و فرصت آزمون وجود دارد؛ یعنی هر قدر فرصت آزمون برای افراد بیشتر باشد، آهنگ پذیرش نیز افزایش مییابد (جدول 3).
94
جدول 2. توزیع فراوانی و میانگین متغیّرهای مستقل پژوهش در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی
95
متغیّرهای مستقل
96
فراوانی
97
کمینه
98
بیشینه
99
میانگین
100
انحراف معیار
101
مزیّت نسبی
102
سازگاری
103
پیچیدگی
104
آزمون پذیری
105
مشاهدهپذیری
106
فرصت آزمون
107
جدول 3. نتایج رابطه بین آهنگ پذیرش و درک ویژگیهای پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی
108
روابط
109
تعداد مشاهدات
110
ضریب همبستگی
111
سطح معناداری
112
رابطه بین آهنگ پذیرش و درک پیچیدگی
113
رابطه بین آهنگ پذیرش و آزمونپذیری
114
رابطه بین آهنگ پذیرش و مزیتنسبی
115
رابطه بین آهنگ پذیرش و سازگاری
116
رابطه بین آهنگ پذیرش و فرصت آزمون
117
رابطه بین آهنگ پذیرش و مشاهدهپذیری
118
پس از آزمون فرضیهها، در این قسمت از پژوهش، یافتههای مربوط به تحلیل رگرسیون چندگانه از دادهها و روابط بین متغیّرها ارائه شده است.
119
تعیینکنندههای آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی: مدل رگرسیونی
120
هدف از تحلیل رگرسیون چندگانه، مشخص کردن سهم وتأثیر متغیّرهای عمدة تحقیق در تبیین و پیشبینی تغییرات متغیّر وابسته (آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی) است. این کار از طریق برآورد میزان نقش و تأثیر متغیّرهای مستقل در ایجاد واریانس انجام میگیرد. از این رو میتوان رگرسیون چند متغیّره را برای به دست آوردن میزانهای درجه روابط میان یک متغیّر Y با هر تعداد از متغیّرهای مستقل به کار برد. یکی از پیش فرضهای اساسی در تحلیل رگرسیون چند متغیّره، نرمال بودن توزیع خطاهاست و یا به عبارتی نرمال بودن توزیع باقیماندههای مدل برازش شده است.
121
فرض دیگر در رگرسیون چند متغیّره، مستقل بودن خطاها یا باقی ماندهها ازهمدیگر است. آزمونی که فرض مستقل بودن باقی ماندهها از یکدیگر را بررسی میکند، آزمون دوربین- واتسون[29] است. دامنة این کمیّت بین4-0 میباشد و معمولاً محدودة بین 5/2- 5/1 مورد قبول و نشان دهندة مستقل بودن خطاها یا باقی ماندهها از یکدیگر است. همچنین، پیشفرض مربوط به خطی بودن متغیّرها از طریق آزمون آنالیز واریانس بررسی میشود که سطح معناداری کمتر از 05/ نشان دهندة، داشتن رابطه خطی است.
122
بنابراین، برای تعیین سهم تأثیرگذاری نسبی متغیّرهای مستقل بر آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی از تحلیل رگرسیونی چند متغیّره با روش گام به گام استفاده شد. از بین متغیّرهای مستقل، متغیّرهای سن، ویژگی فرصت آزمون و ویژگی مشاهدهپذیری وارد معادله شدند، که در مجموع 27% از تغییرات مربوط به آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی را این 3 متغیّر تبیین میکنند و مابقی واریانس تبیین نشده متأثر از متغیّرهای دیگری است که در مدل این تحقیق آورده نشدهاند. در میان این 3 متغیّر، سهم متغیّر سن با ضریب بتای33/ بیش از سایر متغیّرها بوده است؛ یعنی با کنترل سایر متغیّرها، به ازای یک واحد تغییر در سن، آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی 33/. واحد تغییر میکند. متغیّرهای فرصت آزمون نیز با بتای 30/. و متغیّر مشاهدهپذیری با بتای 23/. وارد معادله رگرسیونی شدهاند. در نهایت، متغیّرهای سابقه تدریس، ویژگیهای پیچیدگی، آزمونپذیری، مزیّت نسبی و سازگاری، از مدل رگرسیونی خارج شدهاند. جدولهای (3 و 4) نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیّره را نشان میدهد.
123
جدول3. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیّره تعیینکنندههای آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی
124
دوربین واتسون
125
27/تصحیح شده
126
55/= همبستگی چندگانه
127
منبع تغییرات
128
مجموع مجذورات
129
درجه آزادی
130
میانگین مجذورات
131
سطح معنیداری
132
رگرسیون
133
باقی مانده
134
جدول4. ضریبهای بتای متغیّرهای مربوط به مدل رگرسیونی آهنگ پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی
135
ضریبهای استاندارد
136
ضریبهای غیر استاندارد
137
سطح معناداری
138
عرض از مبدأ
139
فرصت آزمون
140
مشاهدهپذیری
141
سابقه تدریس
142
پیچیدگی
143
آزمون پذیری
144
مزیّت نسبی
145
سازگاری
146
بحث و نتیجهگیری
147
یافتهها نشان داد اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران از ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی (مزیّت نسبی، آزمونپذیری، پیچیدگی، سازگاری و مشاهدهپذیری) آگاهی دارند و این ویژگیها در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی تأثیرگذارند. همچنین، نتایج نشان داد رابطة معناداری بین درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی و آهنگ پذیرش آنها وجود دارد. به این ترتیب، با تأیید فرضیههای پژوهش، یافتههای «راجرز» (2003) در مورد درک ویژگیهای نوآوری تأیید گردید. یافتههای پژوهش حاضر با نتایج پژوهش «تورناتسکی» و «کلاین» (1982) در ارتباط با مهمترین ویژگیهای پذیرش نوآوری، یعنی سازگاری، مزیّت نسبی، و پیچیدگی، با یافتههای «مور» و «بنباست» (1991)، با نتایج پژوهش «اسلایک»، «لو» و «دی» (2002) مبنی بر ارتباط مزیّت نسبی، پیچیدگی، سازگاری و قابلیت رویت نتایج در قصد استفاده از برنامههای ابزار گروهی، با نتایج «پارک» (2003) در زمینه تأثیر ویژگیهای مزیّت نسبی و پیچیدگی بر پیشبینی سطح استفاده از آموزش مبتنی بر وب، همچنین با نتایج پژوهش«اکبری، چشمهسهرابی و افشار» (1391) در زمینة درک پیچیدگی توسط کاربران نسبت به صفحات ساده و پیشرفته موتورها و ابرموتورهای جستجو، همراستاست.
148
همچنین، نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد از بین متغیّرهای مستقل، متغیّرهای سن، ویژگی فرصت آزمون و ویژگی مشاهدهپذیری، پیشبینهای معناداری در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی هستندکه در مجموع 27% از واریانس متغیّر وابسته را تبیین میکنند.
149
با توجه به یافتهها میتوان گفت اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران منابع اطلاعاتی الکترونیکی را در حد بیش از متوسط مورد پذیرش قرار دادهاند و ویژگیهای مشاهدهپذیری، مزیّت نسبی، پیچیدگی، سازگاری و آزمون پذیری در پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی مؤثرند. همچنین، نظریة اشاعه نوآوری «راجرز» (2003) در زمینة درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی، مورد آزمون قرار گرفت و تائید شد.استفاده و پذیرش منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران در دهة گذشته به سرعت رشد کرده، اما هنوز دوران طفولیت خود را سپری میکند. این رشد ادامه خواهد داشت و سبک کاری و تدریس اعضای هیئت علمی را شکل خواهد داد.
150
پیشنهادهای کاربردی
151
با توجه به یافتههای پژوهش، موارد زیر پیشنهاد میشود:
152
1. برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی برای اعضای هیئت علمی جوان در راستای آشنایی با منابع اطلاعاتی الکترونیکی و روشهای دسترسی به آنها، با این هدف که ویژگی پیچیدگی را کمتر درک کنند.
153
2. آگاه نمودن اعضای هیئت علمی گروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران نسبت به ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی از طریق معرفی مزایای استفاده و پذیرش این منابع.
154
3. ارزیابی منابع اطلاﻋﺎتی الکترونیکی توسط کتابخانه و یا سایر همکاران و ارائه نتایج آن به اعضای هیئت علمی علاقهمند برای صرفهجویی در هزینهها و وقت در راستای تقویت ویژگی فرصت آزمون.
155
4. اهمیت دادن به بروندادهای الکترونیکی اعضای هیئت علمی در آئیننامة ارتقای اعضای هیئت علمی و اختصاص پاداش و امتیاز به اینگونه فعالیتها در راستای تقویت ویژگی مزیّت نسبی.
156
5. آگاه نمودن اعضای هیئت علمی از منابع الکترونیکی تخصصی و روزآمد از طریق خدمات آگاهیرسانی الکترونیکی (Alert و RSS ) به منظور تقویت ویژگی مشاهدهپذیری منابع اطلاعاتی الکترونیکی.
157
6. انجام پژوهشهای مشابه بر مبنای نظریة اشاعه نوآوری «راجرز» در فاصلههای زمانی مختلف، به منظور آگاهی از درک ویژگیهای منابع اطلاعاتی الکترونیکی توسط اعضای هیئت علمی و مقایسة نتایج آن با یافتههای پژوهش حاضر.
158
پیشنهادهایی برای پژوهشهای آینده
159
1. این مطالعه در برای بررسیعوامل مؤثر براستفاده ازمنابع اطلاعاتی الکترونیکیاعضای هیئت علمیگروههای علم اطلاعات و دانششناسی ایران بر اساسنظریة«راجرز» (2003)انجام شد. با اینحال، بخشهایی ازنظریه«راجرز»دراین پژوهش باتوجهبه محدودیتزمانی و محدودیت منابع، مورد مطالعهقرار نگرفت.پژوهشگران در مطالعاتآینده میتوانند با توجه به بودجهکافی، زمان و منابع انسانی،متغیّرهایفردی،سازمانی،فنّاوری، فرهنگی و اجتماعیرا مورد مطالعه دهند.
160
2. از نظریههای دیگر پذیرش فنّاوری مانند نظریه پذیرش فنّاوری، نظریة یکپارچه پذیرش فنّاوری و نظریه رفتار برنامهریزی شده، و یا ترکیبی از این نظریهها، میتوان به عنوان مبانی نظری تحقیقات آینده استفاده کرد.
161
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل وضعیت وب سایت های وزارتخانه های ایران بر اساس نرم افزارهای پیوسته کنسرسیوم جهانی وب
هدف: هدف از این پژوهش، بررسی وبسایتهای وزارتخانههای ایران از لحاظ حجم(بایت)، بسامد خطاهای برنامهنویسی(HTML)، میزان دسترسی به انواع فایلهای موجود در وبسایتها، بررسی وضعیت پیوندهای کور و همچنین وضعیت بارگذاری وبسایتها در سرعتهای مورد نظر اینترنت(درتحقیق حاضر) توسط نرمافزارهای پیوستة کنسرسیوم جهانی وب بود. روششناسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی تحلیلی با رویکرد وبسنجی است؛ بدین صورت که با درج آدرسهای وبسایتهای وزارتخانههای ایران در نرمافزارهای کنسرسیوم جهانی وب، به بررسی وضعیت آنها از دیدگاههای مختلف پرداخته شد. یافتهها: یافتهها نشان میدهند وضعیت وبسایتهای وزارتخانههای ایران از نظر عوامل فوق مطلوب نیست. متوسط زمان انتظار برای بارگذاری کامل وبسایتهای مورد بررسی در سرعت Kbps56، 44.14 ثانیه است. فراوانی پیوندهای کور به طور متوسط 40 خطا در هر وبسایت است که رقم بالایی را نشان میدهد. همچنین، میزان وقوع خطاهای برنامهنویسی(HTML) نیز دارای فراوانی بالایی است (میانگین 284 خطا در هر وب سایت). نتایج: نتایج حاکی از آن است که عواملی چون استفادة همزمان از استانداردهای مختلف و با ویرایشهای متفاوت از برنامههای طراحی وبسایتها از سوی طراحان، به شدت بر فرایند دسترسی کاربران به محتوای وبسایتها تأثیرگذار است. انواع پیوندهای کور با نرخ زیاد، عملا باعث کاهش میزان مرور(Surfing) کاربران در صفحات وبسایتها میگردد. همچنین، با توجه به بالا بودن زمان انتظار برای بارگذاری کامل وبسایتهای مورد بررسی در سرعت معمول اینترنت در ایران، دسترسی اغلب کاربران به وبسایتهای مورد بررسی، دشوار به نظر میرسد.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42446_8819c18ce55ea5413af19306774ade3d.pdf
2013-09-23
145
163
وبسایت
شبکه جهانی وب
نرمافزارهای تحلیل وبسایت
کنسرسیوم جهانی وب
عباس
دولانی
a.doulani@gmail.com
1
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی.دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
AUTHOR
نجلا
حریری
nadjlahariri@gmail.com
2
دانشیارگروه کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزادا سلامی واحد علوم وتحقیقات تهران
AUTHOR
محسن
حاجی زین العابدینی
zabedini@gmail.com
3
عضو هیئت علمی، مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی، تهران
AUTHOR
-ثلوال، مایکل (1389). مقدمهای بر وبسنجی: تحقیقات کمی وب در علوم اجتماعی. ترجمة محمد حسنزاده و دیگران. تهران: کتابدار.
1
-حاجیزینالعابدینی، محسن و فریده عصاره (1386). وبسنجی: اصول و مبانی. فصلنامه کتاب، دوره 71: 189-212.
2
- Azad, A (2001). Elements of Effective Web Page Design, Global Competitiveness. Available at: www.core.kmi.open.ac.uk/display/758156/(accessed 17 November 2011).
3
- Brajnik, G (2000). Automatic web usability evaluation: what needs to be done? In .Proceedings of the 6th Human Factors and the Web Conference, Austin, Texas, USA.Retrieved August 16, 2004, Available at:
4
http://www.dimi.uniud.it/~giorgio/papers/hfweb00.html/(accessed 17 November 2011).
5
- Brewer, J (2004). Web Accessibility Highlights and Trends. Proceedings of the International cross-disciplinary workshop on Web Accessibility, New York City, New York, 51- 55.
6
- Chen, Z. and Liu, S and GeguangPu, L. and Ying Ma, W (2003). Building a Web Thesaurus form Web Link tructure, SIGIR ,Toronto, Canada. Available at:
7
www.dl.acm.org/citation.cfm?id=990667/ (accessed 9 September 2011).
8
- Glover, E. and Tsioutisiouliklis, K. and Lawrence, S. and Pennock, D. and Flake, G (2002). Using Web Structure for Classifying and escribingeb Pages, in Proceedings of WWW2002, Hawaii.
9
- Kargar, M.J (2011). University website ranking from usability criteria perspective; a case stydy in Iran. International Journal of advancements in computing technology, 3(11). Available at: http://www.aicit.org/IJACT/ppl/031_VOL3.NUM11.pdf/(accessed 9 May 2012).
10
- Maswera, T. and Dawson, R. and Edwards.J (2010). Analysis of Usability and Accessibility Errors of E-commerce Websites of Tourist Organizations in Four African Countries. International Journal of Computer Applications, 2 (1).
11
- May, S. and Zhu, Q (2009). A Survey of the Texas Public School System Websites’ Accessibility Errors and Solutions University of Houston – Victoria.
12
- Page, L. and Brin, S. and R. Motwani, R. and Winograd, T (1998). The PageRank Citation Ranking: Bring Order to the Web, Technical eport, Stanford University.
13
- Regan, B (2004). Accessibility and Design: A Failure of the Imagination. Proceedings of the International cross-disciplinary workshop on Web Accessibility, New York City, New York, 29-37.
14
- Sierkowski, B (2002). Achieving Web Accessibility. Proceedings of the 30th annual ACM SIGUCCS conference on User Services, Providence, Rhode Island, USA, 288-291.
15
- Sreedhar G. and A.A Chari: An Experimental Study to Identify Qualitative Measures for Website Design, published in Global Journal of Computer Science and Technology, University of Wisconsin, USA, Sept.,12.
16
- Sreedhar, G. and Chari, A.A. and VenkataRamana, V.V (2010).A Qualitative and Quantitative Frame Work for effective Website Design. International Journal of Computer Application,Volume 2(1).
17
ORIGINAL_ARTICLE
سامانه هوشمند ارزش گذاری مدارک بازیابی شده در پایگاه های فارسی به وسیله سیستم خبره
هدف: هدف پژوهش حاضر، استفاده از سیستم خبره در افزایش کارآیی سیستم ارزشگذاری مقالههای بازیابی شده در موتورهای جستجوی پایگاههای فارسی است. روش: روند کار به این صورت است که سیستم خبره ارزش مقالههای را محاسبه میکند و نتایج حاصل بهتر از سیستمهای مرسوم میشود. سیستم هوشمند پارامترهای انسانی را به صورت قوانین سیستم خبره برای محاسبةارزش مقالهها به کار میبرد و در نهایت کارآیی بهتری از سیستمهای غیرهوشمند به دست میآید، زیرا دسترسی به منابع در پایگاههای اطلاعاتی و سطح وب یکی از بزرگترین چالشهای سیستمهای اطلاعاتی و سیستمهای بازیابی اطلاعات است. نتایج: اگر فهرست به صورت مناسب مرتّب نشده نباشد، با اینکه سیستم موفق به یافتن جواب پرسش کاربر گردیده، دسترسی برای کاربر مهیا نشده است. از این رو، استفادة بهینه از 10 پاسخ اول و جایگاه صفحه اول بسیار مهم است. نتیجة سیستم هوشمند حاصل، کارآیی بهتری از سیستمهای سنتی غیرهوشمند دارد.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42449_3359df9460775a0a8ce07109cb4bfb6b.pdf
2013-09-23
165
174
سیستم خبره
ارزشگذاری نتایج جستجو
سیستم هوشمند ارزشگذاری
جستجو در سیستمهای بازیابی اطلاعات
محمدباقر
دستغیب
dstghaib@srist.com
1
دانشجوی دکترای مهندسی کامپیوتر- هوش مصنوعی– دانشگاه شیراز
AUTHOR
شهرام
جعفری
2
استادیاربخش کامپیوتر، دانشگاه شیراز.
AUTHOR
-دستغیب محمدباقر(1385). مروری بر نمایهسازی معانی پنهان: نظریه و کاربردها، فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی، شماره 25 جلد 7.
1
- ROSARIO B., "Latent SemanticIndexing: An overview", INFOSYS 240, spring 2000.
2
- Kowalski, G. "Information retrieval systems, Theory and Implementation", Kluwer Publisher. 1997.
3
- John Durkin (1994) , Expert systems Design and development, Macmillan Publishing Company.
4
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش کیفیت محتوایی (درونی و بیرونی) و پشتیبانی وب سایت کتابخانه های دانشگاه های دولتی ایران و ارائه پیشنهادهایی در جهت بهبود آنها
هدف: این پژوهش در پی سنجش کیفیت محتوایی درونی و بیرونی، و پشتیبانی وبسایت کتابخانههای دانشگاههای دولتی ایران است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش توصیفی -پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها عبارت است از سیاهۀ ارزیابی معتبری که در مرحلۀ پیش آزمون، روایی و پایایی آن از طریق بررسی متون و پژوهشهای مشابه، مشورت با صاحبنظران و مقایسه با وبسایت کتابخانههای 5 دانشگاه خارجی سنجیده شد. جامعۀ پژوهش حاضر شامل وبسایت کتابخانههای دانشگاهی ایران میباشد. از میان آنها 27 دانشگاه دارای وبسایت کتابخانه هستند که در این پژوهش بررسی شدند. یافته: یافتههای پژوهش نشان داد وبسایت کتابخانههای دانشگاهی ایران در کل 74/39% عناصر محتوای درونی، 98/32% عناصر محتوای بیرونی و 27/53% عناصر پشتیبانی و به طور میانگین 01/40% معیارهای وبسایت کتابخانههای دانشگاهی را رعایت کردهاند. به طور کلی، تعداد 3 دانشگاه (11%) بیش از 50% معیارهای موجود در سیاهۀ بررسی (شامل معیارهای محتوای درونی، محتوای بیرونی و پشتیبانی) را در طراحی خود لحاظ کرده بودند. وبسایت کتابخانههای دانشگاههای فردوسی (61)، شاهد (55)، و تهران (54) به ترتیب رتبههای اوّل تا سوم را به خود اختصاص دادهاند. همچنین، وبسایت کتابخانههای دانشگاههای کشاورزی گرگان (20)، کاشان (17) و صنعت نفت آبادان (8) رتبه های 26 تا 28 را به خود اختصاص دادند. نتایج: در مجموع، وبسایتهای کتابخانههای دانشگاهی بررسی شده از لحاظ کیفیت درونی و بیرونی و پشتیبانی، وضعیت مطلوبی نداشتند.
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42472_3f887bef78ec46af0c8313b069485eea.pdf
2013-09-23
175
197
محتوای وبسایت
پشتیبانی وبسایت
وبسایت کتابخانههای دانشگاهی
ایران
اسماعیل
مصطفوی
esmdoc@gmail.com
1
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران
AUTHOR
حمیدرضا
کیانی
hrkianih@gmail.com
2
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی
AUTHOR
الهام
احمدی
ahmadielham2012@gmail.com
3
کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
-اصغریپوده، احمدرضا (1380). بررسی عناصر و ویژگیهای مطرح در وبسایت کتابخانههای دانشگاهی. پایاننامة کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، مشهد: دانشگاه فردوسی، دانشکدهی علوم تربیتی و روانشناسی.
1
-رضایی شریفآبادی، سعید، و نوشین فرودی (1381). ارزیابی صفحات وب کتابخانههای دانشگاهی ایران با ارائهی الگوی پیشنهادی. فصلنامه کتاب، 13 (4)، 12-19.
2
-فتاحی، رحمتالله و محمد حسنزاده (1385). نظرسنجی از کتابداران متخصص پیرامون شیوههای سازماندهی اطلاعات در وب سایت کتابخانههای دانشگاهی. فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی، 9(4)، 21-45.
3
-فرجپهلو، عبدالحسین و مریم صابری (1384). ویژگیهای ساختاری و محتوایی صفحات خانگی کتابخانههای دانشگاهی ایران در مقایسه با صفحات خانگی کتابخانههای دانشگاهی کشورهای آمریکا، کانادا و استرالیا. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 21 (2)، 5-23.
4
-نوشینفرد، فاطمه و مهسا نیکزاد (1388). بررسی ویژگیهای ساختاری و محتوایی وبسایتهای کتابخانههای دانشگاههای آزاد اسلامی ایران. افشین موسوی چلک (ویراستار). با همکاری انجمن کتابداری ایران، شاخه مازندران. اولین همایش وبسایت کتابخانههای دانشگاهی. ص. 165-178. آذر، 1388، بابل، ایران.
5
-ورع، نرجس و بابک پرتو (1388). ارزیابی وبسایت کتابخانههای دانشگاهی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. افشین موسوی چلک (ویراستار). با همکاری انجمن کتابداری ایران، شاخه مازندران. اولین همایش وبسایت کتابخانههای دانشگاهی. ص. 233-250. آذر، 1388، بابل، ایران.
6
-ورع، نرجس و زهیر حیاتی (1386). بررسی وضعیت صفحات خانگی کتابخانههای دانشگاهی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. فصلنامه کتاب، 72 (4)، 62-78.
7
- Harpel-Burke, P. (2005). Library homepage design at medium-sized universities: a comparison to commercial homepages via Nielsen and Tahir. OCLC systems&services,21(3),193-208.
8
- Hill, Ann; Fisher, Julieta Dias (2001). The ABCs of Web Page Design. Library Talk, 14 (5), 193-208.
9
- Raward,R.A.(2001). Academic library website design principles: Development of a checklist. Australian Academic & Research libraries,32(2),123-138.
10
- Rosenfeld, Louis, & Morvill, peter (2002). Information architecture for the world wide web. Cambridge, Mass.
11
- Ryan, Susan M. (2003). Library Web Site Administration: A Strategic Planning Model for the smaller Academic library. Journal Academic Librarianship, 29 (4), 207- 218.
12
- Shukla, A. & Tripathi, A. (2010). Establishing content awareness evaluation criteria for library websites: a case study of Indian academic library websites. Annals of Library and Information Studies, 57, 403-416.
13
- Solomon, L. (2004). Sinking or swimming? The state of websites in Ohio's public libraries. Retrieved June 14,2008, from:
14
www.designforthelittleguy.com/study. pdf
15
- Stojanovski, J. (2010). Analysis of academic library website for services, libraries in the digital age proceedings, 12. [Online]
16
Mohamed Hanifa, K., & Anjana Venugopal, M. K. (2010). Contents of national library websites in Asia: an analysis. Annals of Library and Information Study, 57, 98-108.
17
ORIGINAL_ARTICLE
اولویت های مجموعه سازی در کتابخانه دیجیتال از دیدگاه اعضای هئیت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز
هدف: پژوهش حاضر به منظور شناسایی اولویتهای مجموعه سازی منابع اطلاعاتی در کتابخانه دیجیتال از دیدگاه اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز انجام شده است. روش: پژوهش کمّی و از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. از بین جامعة مورد مطالعه (5860 عضو هیئت علمی و دانشجوی تحصیلات تکمیلی)، 357 نفر به روش نمونهگیری خوشهای مرحلهای انتخاب شدهاند. در تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و تحلیلی و نرمافزار آماری علوم اجتماعی استفاده شده است. یافتهها: نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد بالاترین اولویت مجموعهسازی انواع منابع اطلاعاتی، مربوط به منابع پژوهشی تولید شده توسط دانشگاه شیراز است. بالاترین اولویت مجموعهسازی انواع محملهای اطلاعاتی، مربوط به کتاب الکترونیک است و نمونة مورد مطالعه به اهمیت وجود نمایه و نقاط دسترسی بیش از سایر معیارهای مؤثر در مجموعهسازی منابع اطلاعاتی توجه داشتهاند. سطح اطلاعاتی مطلوب برای دسترسی به منابع دیجیتال، متن کامل است و بالاترین اولویت مجموعهسازی انواع قالبهای اطلاعاتی مربوط به تصاویر میباشد. قالب اطلاعاتی عمده برای مجموعهسازی مواد متنی و تصاویر، به ترتیب قالب PDF و JPEG میباشد. به علاوه، اکثریت جامعه مخاطب نسبت به دیجیتالسازی مجموعههای خاص و منابع منحصر به فرد و همزیستی منابع فیزیکی و دیجیتال نظر موافق دارند و با تخصیص 80% بودجه به منابع دیجیتال و 20% بودجه به منابع فیزیکی، موافق هستند. اصالت/ ارزش: بالاترین اولویت کتابخانه دیجیتال، خدمت در راستای نیازهای اطلاعاتی کاربران است در این پژوهش، نیازهای اطلاعاتی جامعه کاربران بالقوة کتابخانه دیجیتال دانشگاه شیراز بررسی شده است. کلیدواژهها: مجموعهسازی، اولویتها، کتابخانه دیجیتال، دانشگاه شیراز، اعضای هیئت علمی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی، منابع
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42473_88266a05bc791b862fc4fe84dc241771.pdf
2013-09-23
199
226
مجموعهسازی
اولویتها
کتابخانه دیجیتال
دانشگاه شیراز
اعضای هیئت علمی
دانشجویان تحصیلات تکمیلی
منابع
مریم
مجرب
mmmojarab@gmail.com
1
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شیراز
AUTHOR
زهیر
حیاتی
zouhayr2006@yahoo.com
2
دانشیار دانشگاه شیراز
AUTHOR
- اردبیلی، افشین(1388). میزان آگاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز با منابع و خدمات اطلاعاتی و نقش آنها در تأمین نیازهای اطلاعاتی آنان. پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
1
- استادرحیمی، مهران(1377). کتابخانه رقمی مقالات و مجلات دانشگاه صنعتی امیرکبیر. پایاننامه کارشناسیارشد مهندسی کامپیوتر- نرمافزار، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
2
- حیاتی، زهیر و علی حمیدی (1385). «معیارهای انتخاب و ارزیابی نشریات الکترونیک در کتابخانههای دانشگاههای دولتی و مؤسسات پژوهشی ایران»، فصلنامه کتاب، 17(4)، زمستان: 159-186.
3
- دیگان، ماریلین و سیمون تانر (1382). آینده دیجیتالی کتابخانهها: راهبردهایی برای عصر اطلاعات. ترجمه عباس گیلوری، تهران: دبیزش، چاپار.
4
- کینن، استلا (1378). فرهنگ فشردۀ کتابداری و اطلاعرسانی، ترجمه و تدوین: فاطمة اسدی کرگانی؛ مقابله و ویراستاری: عبدالحسین آذرنگ، تهران: نشر کتابدار.
5
- محسنی، حمید (1382). مجموعهسازی و خدمات تحویل مدرک. ویراش دوم، تهران: کتابدار.
6
- نبوی، فاطمه (خوش طینت) (1386). کتابخانه دیجیتالی: مبانی نظری، محتوا، ساختار، سازماندهی، استانداردها و هزینهها (همراه با نگاهی به برخی کتابخانههای دیجیتالی خارجی و داخلی. با راهنمایی و همکاری رحمتالله فتاحی، مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها، و مراکز اسناد آستان قدس رضوی.
7
- نوروزی، یعقوب (1389). «بررسی میزان رعایت معیارهای ارزیابی رابط کاربر در صفحات وب فارسی کتابخانههای دیجیتالی خودساخته و خریداری شده در ایران»، تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی، 16(3): 169-189.
8
- Abdulraheem, Sani; MutaTiamiyu(2005). Evaluation of automated services in Nigerian universities, The Electronic Library ,23 (3).
9
- Alhaji, Ibrahim Usman(2007)."Digitization of past question papers, dissertations and theses: A case study of 30Nigerian university libraries". Nigeria: National Library of Nigeria.The International Information &Library Review ,Volume 39, Issues 3-4, September-December 2007, Pages 228-246
10
- Bakari, Ahmad; Bakar, Aba; KabaAbdoulaye(2002). Collection development for the digital age: the case of Malaysia". Departmnt of Library and Information Science, Kulliyyah of Information and Communication Technology. International Islamic University Malaysia. pp. 366-378.
11
- Borgman, C.L.(1999) " What are digital libraries? Competing Visions." Information Processing and Management. 35(3): 227-243.
12
- Clark, J.A. (2004). "A usability study of the Belgian-American research collection: measuring the functionality of a digital library", OCLC Systems & Services: International Digital Library Perspectives, Vol. 20 No. 3, pp. 115-127.
13
- Cleveland, Gary(1998)." Digital Libraries: Definitions,Issue and Challenges"{21 screen}. Avalilable at: http://www.ifla.org/v1/8/op/udtop 8/udtop 8.html. Accessed May5,2004
14
- Crawford, John C.; Andrew Daye(2000). A survey of the use of electronic services at Glassgow Caledonian University Library, The Electronic Library, 18 (4).
15
- Debreceny, R.; A. Ellis(2000). The production of world wide web multimedia resource by AustralianUniversity—An institutional analysis, Education and Information Technologies, 5 (1).
16
- Dvornik, Debra LM.(2004) ."Digital library creators and users: evaluating intended users versus actual users". Master thesis, San Joce State University.
17
- Hulser , Richard P.(1997) Digital Library: Condent Preservation in a Digital World, DESIDOC Bulletin of Information Technology, 17(6).
18
-Magara, Elisam(2002)."Application of digital libraries and electronic technologies in developing countries: Practical experience in Uganda", Library Review, 51 (5).
19
- Mahe, A. ; C. Andrys and G. Charton(2000). How French research scientists are making use of electronic journals: A case study conducted at Pierre et Marie Curie University and Deris Diderot University, Journal of Information Science, 26 (5).
20
- Stuart, D. lee(1999). "Appendix G: Assessment criteria for digitization". January. Available at: http://www.bodley.ox.ac.uk/scoping/assessment.html.
21
- Tanner, S(2001)."Planning your digitization project: technologies and skills. In JUGL Conference, Available at: http://heds.ac.uk/resources/ papers/Plannin- HEDS- JU-GL.pdf.
22
- Witten, Ian H.; Bainbridge, David (2003). How to build a digital library. London, Amsterdam: Morgan Haufmann pub.
23