سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
زمینه های رهیابی کتابداران تحصیلکرده به پستهای سیاستی و حیثیتی کتابخانه های عمومی
5
6
FA
محمدحسین
دیانی
استاد علم اطلاعات و دانش شناسی داشنگاه فردوسی مشهد
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45121.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45121_480cd35e35001e9d484fdac6386b7080.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
راهبردهای قیمت گذاری کالای اطلاعاتی
7
28
FA
هاشم
عطاپور
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تهران
hashematapour@ut.ac.ir
ابوالقاسم
نادری
دانشیار دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه تهران
anadery@ut.ac.ir
هدف: با توجه به ساختار بازار و ویژگیهای کالای اطلاعاتی، روشهای معمول قیمتگذاری برای کالاهای اطلاعاتی مفید نیست. بنابراین، راهبردهایی باید اتخاذ شود که متناسب با ویژگیهای این کالای خاص باشد. هدف این مقاله، معرفی و تشریح راهبردهای مناسب برای قیمتگذاری کالای اطلاعاتی است.<br /> روششناسی: مقالۀ حاضر، یک مقالهی نظری است که با استفاده از روش کتابخانهای انجام شده است.<br /> نتیجه: به نظر میرسد راهبردهای تبعیض قیمتی و فروش بستهای برای کالای اطلاعاتی بسیار کارا باشد. تبعیض قیمتی و انواع آن شامل تبعیض قیمت درجه اول، تبعیض قیمت درجه دوم و تبعیض قیمت درجه سوم؛ همچنین فروش بستهای و انواع آن شامل فروش بستهای بدون هزینۀ نهایی و فروش بستهای با هزینهنهایی، مباحث این مقاله را تشکیل میدهند. چنین نتیجهگیری میشود که اگر راهبردهای گفتهشده به درستی اجرا شوند، حداکثر سود برای تولیدکننده و حداکثر مطلوبیت برای مصرفکننده حاصل میشود و بازار کالای اطلاعاتی به بازاری کارا از نظر اجتماعی تبدیل میشود.<br /> اصالت/ ارزش: این مقاله به طور تفصیلی به مبحث راهبردهای قیمتگذاری کالای اطلاعاتی پرداخته است. بنابراین، میتواند مورد توجه متخصصان علم اطلاعات، تولیدکنندگان کالای اطلاعاتی و علاقمندان اقتصاد اطلاعات قرار گیرد.
قیمتگذاری,کالای اطلاعاتی,تبعیض قیمتی,فروش بستهای,اقتصاد اطلاعات
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42680.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42680_4c8df7a716f209da3899ad6ad6d70ac7.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
استفاده پذیری نرم افزار سیمرغ از دید کاربران:لزوم بازنگری در پارادیم طراحی نرم افزارهای کتابخانه ای
29
47
FA
سمیه سادات
آخشیک
دانشجوی دوره دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی داشنگاه فردوسی مشهد
somakhshik@gmail.com
رضا
رجبعلی بگلو
دانشجوی دوره دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
reza.beglou@gmail.com
<strong> <span>هدف</span></strong><span>: کاربرمداری، پارادایمی است که ضرورت توجه به آن در تمامی کارکردهای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی بویژه در طراحی نرمافزارهای کتابخانهای، بیش از پیش دیده میشود. اگر چه در آغاز طراحی و بهرهگیری از نرمافزارهای کتابخانهای پارادایم نظاممدار مورد نظر بوده است، امروزه لزوم تغییر پارادایم و حرکت آنها به سمت کاربرمداری و استفادهپذیری، اهمیت بیشتری یافته است. نرمافزار سیمرغ نیز که در آغاز دهۀ هفتاد طراحی شد، در زمان انجام این پژوهش (1390) در بسیاری از کتابخانههای ایران استفاده میشود. در این زمان ویرایش 05/6 آن در کتابخانهها از جمله کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد مورد استفاده بود.</span><br /> <strong> <span>روش</span></strong><span>: هدف پژوهش حاضر که به روش پیمایشی انجام شده، بررسی دیدگاه کاربران در مورد استفادهپذیری سیمرغ به عنوان پارادایمی کاربرمدار در طراحی آن است. برای گردآوری اطلاعات، از نظرسنجی، مشاهده (به شیوه فیلمبرداری از کاربران در زمان جستجو) و ضبط افکار آنها در زمان استفاده از نرمافزار کتابخانهای سیمرغ، استفاده شد. در این رابطه، دیدگاه کاربران در مورد چهار ویژگی جستجو، نمایش، واژگان، رابط کاربر و راهنما بعنوان معیارهای استفادهپذیری مورد ارزیابی شد. 30 نفر (15 دانشجوی کارشناسی و 15 دانشجوی تحصیلات تکمیلی) با روش تعمدی برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند.</span><br /> <strong> <span>یافتهها:</span></strong><span> نتایج حاصل از این بررسی نشان داد اگر چه بیش از دو دهه از طراحی این نرمافزار کتابخانهای میگذرد و تغییرهای زیادی داشته، هنوز هم در طراحی آن پارادایم، نظاممداری بیشتر از کاربر مداری مورد توجه بوده است</span><span>.</span><br /> <span> </span>
نرمافزارهای کتابخانهای,پارادایم کاربرمداری,پارادایم نظاممداری,استفادهپذیری,سیمرغ,ارزیابی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42476.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42476_be712a03f39091f8ea4b332f4dc89734.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
ارائه مدل سنجش آمادگی تجارت الکترونیکی کتابخانه های دانشگاهی ایران
49
76
FA
نرگس
اورعی
کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی از دانشگاه اصفهان
nargesoraee@gmail.com
مظفر
چشمه سهرابی
استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه اصفهان
sohrabi51@yahoo.com
علی
صنایی
استادگروه مدیریت دانشگاه اصفهان
عطیه
اورعی
دانشجوی دکترای دانشگاه فردوسی مشهد
<strong>هدف</strong>: هدف این پژوهش، ارائه مدلی به منظور سنجش سطح آمادگی تجارت الکترونیکی کتابخانههای دانشگاهی ایران است.<br /> <strong>روش پژوهش</strong>: این پژوهش در 2 بخش انجام شده است. در بخش نخست، برای شناسایی ابعاد آمادگی و تعیین چارچوب نظری پژوهش، تحلیل محتوای کمّی 29 مدل موجود آمادگی الکترونیکی، 9 مدلپذیرش تجارت الکترونیکی و مرور ادبیات فاوا درکتابخانهها صورت گرفت و سپس ارزش رتبهبندی شدۀ ابعاد در مدلهای مورد مطالعه، مشخص شد. در بخش دوم، برای تعیین میزان اهمیت ابعاد، مطالعه موردی بر روی جامعۀ آماری کتابخانه دانشگاهی شهر اصفهان صورت گرفت. روش پژوهش در این بخش از نوع پیمایشی و با استفاده از تحلیل عاملی و پرسشنامۀ محقق ساخته بود. در ادامه، ابعاد بر اساس میزان اهمیت به دست آمده ارزشگذاری گردید. از متوسط ارزشهای رتبهبندی شده که هر بُعد از مراحل اول و دوم به دست آورد، برای طراحی مدل استفاده شد.<br /> <strong>یافتهها:</strong> برای سنجش سطح آمادگی تجارت الکترونیکی کتابخانههای دانشگاهی، 17 بُعد در دو مقولۀ آمادگی سخت شامل بُعد دسترسی و آمادگی زیر ساخت فاوا و مقولۀ آمادگی نرم شامل ابعاد ویژگیهای سازمانی، اطلاعاتی، مالی، امنیت اطلاعات، نیروی انسانی، فرهنگ<br /> <br clear="all" /> <br /> سازمانی، تجارت الکترونیک، مدیریت، میزان مقررات حقوقی و قانونی و سیاستها و راهبردهای مربوط به فاوا و تجارت الکترونیک، ارتباط با محیط بیرونی، میزان خدمات و فعالیتهای نیازمند به فاوا و میزان استفاده از فاوا، آمادگی محصولات، آمادگی عاملهای مربوط به مشتریان، تأمینکنندگان و رقبا، شناسایی گردید. در مطالعۀ موردی، عامل میزان استفاده از فاوا دارای بیشترین میزان اهمیت (987/0) و عامل آمادگی عاملهای مربوط به رقبا، دارای کمترین میزان اهمیت (598/0) در آمادگی الکترونیکی است.بر اساس یافتههای پژوهش، مدل آمادگی تجارت الکترونیکی کتابخانههای دانشگاهی ایران طراحی شد.
آمادگی الکترونیکی,تجارت الکترونیک,کتابخانه دانشگاهی,فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا),مدل و ایران
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42626.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42626_c3f64742a0c0c5008aa46492cd3a9c9e.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
ارزیابی اصطلاحنامه های علوم اسلامی براساس استاندارد Ansi/niso z39.192005
77
102
FA
مریم
کازرانی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دانشکده پیراپزشکی
kazerani.m@gmail.com
نجلا
حریری
0000-0003-1134-9999
دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
nadjlahariri@gmail.com
<strong><span style="font-size: small;">هدف</span></strong><span style="font-size: small;">: هدف این پژوهش ارزیابی اصطلاحنامههای علوم اسلامی از چهار جنبۀ روابط معنایی، ساختار شکلی، نحوه ارائه و سیستمهای مدیریت و نگهداری بر اساس آخرین ویرایش استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 </span><span style="font-size: small;">است.</span><br /> <strong><span style="font-size: small;">مواد و روشها:</span></strong><span style="font-size: small;"> پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی انجام گردید و با استفاده از روش نمونهگیری سیستماتیک، نمونهای از اصطلاحات آخرین ویرایش اصطلاحنامههای علوم اسلامی، شامل هفت اصطلاحنامه اخلاق اسلامی، اصول فقه، کلام اسلامی، فلسفه اسلامی، علوم قرآنی، معارف قرآن و منطق، مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار پژوهش سیاهه وارسی بود که در فضای نرمافزار اکسل تعریف گردید</span><span style="font-size: small;">.</span><br /> <strong><span style="font-size: small;">یافتهها:</span></strong><span style="font-size: small;"> نتایج پژوهش نشان داد در هفت اصطلاحنامه مورد بررسی، بیشترین میزان رعایت استاندارد، مربوط به بخش روابط معنایی با میانگین 97% و پس از آن در بخش ساختار شکلی با میانگین 5/95% است. در نحوۀ ارائه </span><span style="font-size: small;"> اصطلاحنامه، رعایت استانداردها به طور میانگین 77% بوده است. کمترین میزان رعایت استاندارد مربوط به سیستم مدیریت اصطلاحنامهها با میانگین 46% است.</span><br /> <strong><span style="font-size: small;">نتیجهگیری:</span></strong><span style="font-size: small;"> توجه به استانداردهای اصطلاحنامه نویسی قبل از تدوین، آگاهی، دانش و تخصص تهیه کنندگان اصطلاحنامهها، اتخاذ الگوی مناسب، پایبندی به اصول و قوانین در ایجاد اصطلاحنامهها وتوجه به نیاز استفادهکنندگان نهایی اصطلاحنامه، از پیشنهادهای پژوهش حاضر بررسی تهیۀ اصطلاحنامههای کارآمد و مؤثر است.</span>
ارزیابی,اصطلاحنامهها,علوم اسلامی,استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005,روابط معنایی,ساختار شکلی,نحوه ارائه اصطلاحنامه,سیستم مدیریت اصطلاحنامه
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42627.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42627_35e25132a3269dc9fb2b0cbce9c52f71.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
بررسی تاثیر دوره آموزشی نقد کتاب برآگاهی ,نگرش و مهارت نقد کتاب اساتید دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391
103
117
FA
نیره سادات
سلیمانزاده نجفی
دانشگاه اصفهان
soleimanzade.n@gmail.com
حسن
اشرفی ریزی
استادیار کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
hassanashrafi@mng.mui.ac.ir
محمدحسین
یارمحمدیان
دانشیار مدیریت اموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
لیلا
شهرزادی
مربی کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
اکبر
حسن زاده
مربی امار حیاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
<strong>مقدمه</strong>: داشتن نگرش مثبت به نقد کتاب و آگاهی از چگونگی نوشتن مقالۀ نقد کتاب، از موضوعات اساسی جوامع علمی است؛ زیرا توسعۀ یک جامعه زمانی ممکن است که نه تنها آن جامعه از آثار علمی منتشر شده آگاه باشد، بلکه توانایی شناخت آثار اصیل از غیراصیل را داشته باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به تعیین تأثیر دورۀ آموزشی نقد کتاب بر آگاهی، نگرش و مهارت نقد کتاب استادان دانشکده مدیریت و اطلاعرسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 میپردازد.<br /> <strong>روششناسی</strong>: روش پژوهش حاضر نیمهتجریی و به صورت طرح دو گروهی (با پیشآزمون و پسآزمون) است. ابزار گردآوری دادهها یک سیاهۀ وارسی و دو پرسشنامه محقق ساخته بر اساس متون علمی معتبر است. روایی سیاهۀ وارسی و پرسشنامههای نگرش و آگاهی، توسط متخصصان در حوزههای نقد کتاب و کتابداری و اطلاعرسانی تأیید و پایایی پرسشنامهها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 78% و 5/79% به دست آمد. جامعۀ آماری تمامی استادان دانشکده مدیریت واطلاعرسانی پزشکی شامل 86 نفر است. روش نمونهگیری تصادفی ساده و 15 نفر در هر گروه شاهد و آزمون است. جهت تحلیل دادهها از آمار توصیفی (جدولهای توزیع فراوانی مطلق، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون t مستقل و t زوجی) استفاده و همچنین از نرمافزار SPSS 18.0 استفاده شد.<br /> <strong>یافتهها</strong>: آموزش بر آگاهی و مهارت نقد کتاب اساتید مؤثر بوده است. میانگین نمرههای آگاهی در گروه آزمون از 2/8±1/33 به 9/19±7/55 و مهارت نقد کتاب از 6/8±10/2 به 26/3±53/6 افزایش یافت (001/0P-value<). اگرچه نمرۀ نگرش در گروه آزمون نیز از 7±71/4 به 7/4±74/4 افزایش یافته، این افزایش از لحاظ آماری معنادار نبوده است (0/11 =P-value).<br /> <strong>نتیجهگیری</strong>: نتایج نشان داد آموزش بر افزایش آگاهی و مهارت نقد کتاب استادان مؤثر بوده است. نگرش استادان به مقولۀ نقد کتاب از ابتدا شاکله خوبی داشته است، اما نمرۀ نگرش قبل و بعد از آموزش به لحاظ آماری تفاوت معناداری نداشت. با توجه به ویژگیهای متغیر نگرش، باید خاطر نشان ساخت افزایش معنادار آن مانند دو متغیر دیگر مورد بررسی در پژوهش، مورد انتظار نبود، زیرا متغیر نگاه درونیتر بوده و به متغیرهای متفاوتی مانند نوع نگاه فرد به محیط، تواناییها و امکانات وی وابسته است و با گذشت زمان تغییر مییابد.
نقدکتاب,آگاهی,نگرش,مهارت,استادان,دانشگاه علوم پزشکی اصفهان,دورۀ آموزشی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42628.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42628_178694c1534aab66458af88f07fb8e49.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
فصل مشترک نظریه های علم ارتباطات با مسائل علوم کتابداری و اطلاع رسانی چیست؟
119
142
FA
مهدی
شقاقی
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‎شناسی دانشگاه تهران
m.shaghaghi@ut.ac.ir
<strong>هدف:</strong> هدف نوشتۀ حاضر، بررسی زمینههایی در دانش کتابداری و اطلاعرسانی است که طی آن، نظریههای علم ارتباطات میتواند سرنخهای مناسبی برای تحلیل و تحقیق ارائه کند. برای وصول به این هدف، سعی شده تا زمینههایی از دانش کتابداری و اطلاعرسانی که علم ارتباطات میتواند دستمایۀ خوبی برای عمقیابی و واکاوی ارائه نماید، معرفی و کاربست آن نظریهها بررسی شود.<br /> <strong>روش/رویکرد:</strong> در تحلیل حاضر از رویکرد تحلیل مفهومی (Conceptual Analysis) استفاده شده است. این رویکرد که در بررسیهای نظری کاربرد دارد، برای بسط یک یا گروهی از نظریات خاص یک فرد یا یک حوزه جهت وسعتبخشی، عمقبخشی، یا تحلیل مسائل حوزهای دیگر بهکار میرود. در اینجا سعی شده از منظر نظریههای علم ارتباطات به مسائل علوم کتابداری و اطلاعرسانی نگریسته شود.<br /> <strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها:</strong> از آنجا که علوم کتابداری و اطلاعرسانی از نظر بسیاری از نظریهپردازان این حوزه از علم ارتباطات جداییناپذیر دانسته شده و شأن ارتباطی برای این دانش قائل شدهاند، لذا علم ارتباطات یکی از حوزههایی است که در این رشته ظهور و بروز داشته و حایز اهمیت دانسته شده است. با وجود این، حضور علم ارتباطات در علوم کتابداری و اطلاعرسانی عموماً در سطح ارتباط کتابدار- مراجعهکننده در فرایند مرجع باقی مانده و کمتر فراتر از آن رفته است. در نوشتۀ حاضر سعی خواهد شد تا مسائلی از حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانی که از طریق نظریههای علم ارتباطات قابلیت طرح، تحلیل و تعمیق دارند، طرح شوند. برای این کار، این مسائل در سه سطح کلی کتاب، کتابخانه، و کتابدار طرح میشوند.<br /> <strong>اصالت/ارزش:</strong> کتابداری و اطلاعرسانی و علم ارتباطات دارای موضوع مورد بررسی مشترکی به نام پیام (اطلاع) هستند. هر چند بیشتر، اطلاع بهعنوان شیء در کتابداری و اطلاعرسانی موضوع تحقیق و کاربرد است، اما این شیء که هم محتوا، هم قالب و هم کلیّت آن میتواند به مثابۀ پیام باشد، نمیتواند دور از نقش ارتباطی، اقناعی، مخاطبشناسانه، و فارغ از زمینۀ اجتماعی پیام نگریسته شود. مطالعة حاضر قصد در چنین زمینههایی را پر رنگ کند.
اطلاعات و ارتباطات,کتابخانه و جامعه,رسانه,کتاب,کتابدار
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42629.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42629_cf344b6222d54ae74f61d568b79ebd03.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
جریان دانش میان شبکه مخترعان حوزه برق والکترونیک
143
167
FA
فریده
عصاره
استاد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
osareh.f@gmail.com
علی
منصوری
0000-0003-4047-2697
گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه اصفهان
mansooria@gmail.com
<strong>هدف</strong>: هدف از پژوهش حاضر، بررسی چگونگی جریان دانش میان مخترعان پروانههای ثبت اختراع بر اساس شاخص پراکندگی جغرافیایی است.<br /> <strong>روش پژوهش</strong>: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل شبکه صورت گرفته است. جامعۀ پژوهش حاضر، کلّ پروانههای ثبت اختراع حوزۀ برق و الکترونیک ثبت شده در پایگاه پروانه ثبت اختراع و علایم تجاری آمریکا در محدودۀ سالهای 2006-1987 است.<br /> <strong>یافتهها</strong>: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد کشورهایی همچون آمریکا، ژاپن، آلمان، فرانسه، تایوان، کره جنوبی بر اساس سنجههای مرکزیت دارای تأثیرگذاری بیشتری نسبت به دیگر کشورها در شبکه مخترعان حوزۀ مورد بررسی هستند. همچنین، تحلیل دادهها نشان داد استناد به عنوان شاخصی مناسب برای سنجش جریان دانش میتواند مورد استفاده قرار گیرد. الگوی جریان دانش شبکه مخترعان حوزه برق و الکترونیک نشان داد کشورهای فعّال در شبکه به سه گروه قدرتمند، فعّال و فاقد قدرت در شبکه تقسیم میشوند که همکاریهای این سه گروه، شبکة جریان دانش حوزة برق و الکترونیک را شکل میدهد. با توجه به نتایج پژوهش، امکان استفاده از الگوی شبکۀ جریان دانش، برای کشورهای علاقهمند فراهم آمده است. تحلیل دادهها همچنین نشان داد در صورت ادامة مشارکت کشورهای فعال درشبکه جریان دانش این حوزه، میتوان انتظار داشت در سالهای آینده، تعدادی از کشورهای جدید از جمله ایران در گروه کشورهای قدرتمند در شبکۀ مخترعان حوزه برق و الکترونیک حاضر شوند.
جریان دانش,شبکۀ اجتماعی,سنجه مرکزیت
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42631.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42631_2435ff8bd6782920c1e644955b580b78.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
فناوریهای ترغیبی و کاپتولوژی ؛کاربردها در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی
167
196
FA
اعظم
صنعت جو
استادیار و مدیرگروه علم و اطلاعات دانش شناسی دانشگاه فردوسی
sanatjoo@gmail.com
<strong>هدف/ زمینه</strong>: هدف مقالۀ حاضر، تشریح مفهوم فناوری ترغیبی، اصول و راهبردهای حاکم برآن و نیز مدل رفتاری فاگ است. این مدل چگونگی تأثیرگذاری این فناوری بر رفتار انسان را به تصویر میکشد. به دلیل عدم کفایت اصل استفادهپذیری در طراحی نظامهای اطلاعاتی، در سالهای اخیر توجه ویژهای به نوعی از فناوری با عنوان فناوری ترغیبی معطوف شده است. هدف فناوری ترغیبی، تأثیرگذاری بر رفتار کاربر با بهرهگیری از فنون و راهبردهای متقاعدسازی در محصولات الکترونیکی و رایانهای، وبسایتها و نرمافزارها به گونهای است که بر افراد تأثیر مثبت بگذارد و در نتیجۀ آن نگرش و رفتار آنها را تغییر دهد.<br /> <strong>روش:</strong> این پژوهش با بررسی اسنادی رویکرد فاگ در فناوریهای ترغیبی، مدل رفتاری و راهبردهای حاکم بر این فناوریها، به شناسایی کاربردهای بالقوه این فناوریها در حوزۀ کتابداری و اطلاعرسانی که بیش از سایر حوزهها با تعاملات کاربران و فناوریها سرو کار دارد، پرداخته است.<br /> <strong>یافتهها</strong>: کاربرد در آموزش استفاده از کتابخانه و نظامهای اطلاعاتی، یادگیری، بازاریابی خدمات و منابع کتابخانه، طراحی وبسایت کتابخانهها، طراحی نظامهای اطلاعاتی، کاربرد در نظامهای توصیهگر، رفع مشکلات بازیابی اطلاعات با استفاده از اصول فناوریهای ترغیبی نظیر پیشنهاد، فراهمآوری تجربه و...، برخی از کاربردهای فناوریهای ترغیبی هستند که در این مقاله با ارائه مثالهایی به منظور ارائه تصویری عینی و مصداق واقعی این کاربردها بررسی میشوند. در پایان، به منظور ارائه راهکارهای عملی، مراحل عملی جهت طراحی فناوریهای ترغیبی تشریح شده است.
فناوری ترغیبی,کاپتولوژی,ترغیبسازی در کتابداری و اطلاعرسانی,فنون ترغیبسازی,راهبردهای متقاعدسازی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42632.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42632_06142e14b98e50b9ed63593a7567080b.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
بررسی میزان رضایتمندی کاربران از تمایل با کتابداران و تعیین عوامل موثر برآن:مطالعه موردی دانشگاه فردوسی مشهد
197
216
FA
ساناز
رهنما
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
<strong>هدف</strong>: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت رضایتمندی کاربران از تعامل با کتابداران و عوامل مؤثر در این زمینه، انجام شده است.<br /> روششناسی:روش پژوهش پیمایشی است و از پرسشنامه برای گردآوری دادهها استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در سالهای سوم و چهارم تحصیل میباشند.<br /> <strong>یافتهها:</strong> یافتههای پژوهش نشان داد مهمترین عوامل مؤثر بر رضایتمندی دانشجویان از تعامل با کتابداران، عبارتند از: مراجعپذیر بودن، اشارات و حرکات، اعلام آگاهی از حضور دیگران، اجتناب از کاربرد واژگان خاص، گوش دادن فعّال، پایان رضایتبخش به تعامل، لحن صدا و تنظیم عواطف. همچنین، میان سطح برخورداری کتابداران از مهارتهای ارتباطی و میزان رضایتمندی دانشجویان، رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. یافتۀ دیگر پژوهش نشان داد، میزان رضایتمندی دانشجویان از تعامل با کتابداران خوب بوده و بین میزان رضایتمندی در میان حوزههای چهارگانه (به استثنای دو حوزۀ علوم انسانی و کشاورزی) تفاوت معناداری مشاهده میشود. علاوه بر آن، بنا بر یافتههای حاصل از سنجش تأثیر متغیر جنسیت بر رضایتمندی دانشجویان، مشخص شد جنسیت کتابدار در این رابطه تأثیرگذار نیست.
رضایتمندی,تعامل بین فردی,مهارتهای ارتباطی,دانشجویان,کتابداران
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42633.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42633_4487c279bdd86fbce6cec8207270063a.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
شناسایی عناصر هسته پیشینه های کتابشناختی کتابخانه های دیجیتالی ایران براساس استاندارد آر.دی.ای
217
237
FA
خدیجه
مرادی
کارشناس ارشد کتابداری کتابخانه عمومی صاحب بن عباد شهرستان ری
atefehmorady@gmail.com
محسن
حاجی زین العابدینی
0000-0003-4226-9377
دانشگاه شهید بهشتی
zabedini@gmail.com
حمید
دلیلی
استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مشهد
dalili@pnu.ac.ir
<strong>هدف:</strong> تعیین عناصر هسته و سطح پایۀ توصیف پیشینههای کتابشناختی کتابخانههای دیجیتالی ایران، بر اساس عناصر هسته معرفی شده در استاندارد آر.دی.اِی. است.<br /> <strong>روش پژوهش:</strong> پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی-توصیفی انجام شده است. روش گردآوری دادهها از نوع مشاهدهای و تحلیلی است. جامعه پژوهش دو گروه از کتابخانههای دیجیتالی هستند که بر اساس معیارهای ذکر شده در پژوهشهای پیشین انتخاب شدند. ابزار پژوهش، سیاهۀ وارسی محقق ساخته است.<br /> <strong>نتایج:</strong> بررسی عناصر توصیفی به کار رفته در پیشینههای کتابشناختی دو گروه از کتابخانههای دیجیتالی و مقایسۀ آنها با یکدیگر و سپس انطباق آنها با عناصر هستهی موجودیتهای اثر، برداشت، قالب و مدرک استاندارد آر.دی.اِی.، عناصری هستۀ هر یک از موجودیتها را که لزوماً باید در پیشینه کتابشناختی کتابخانه دیجیتالی وجود داشته باشند را، بر اساس نیازهای کاربران ایرانی و نیازهای زبان و منابع فارسی معرفی نموده است.<br /> <strong>نتیجهگیری:</strong> ویژگیهای تعریف شده برای هر یک از موجودیتهای آر.دی.اِی. بر اساس رفع نیازهای کاربری است که در الگوهای پایه آر.دی.اِی تعریف شدهاند. کارکردهای عناصر هسته که زیر مجموعهای از عناصر آر.دی.ای. هستند نیز بر اساس نیازهای کاربر است و فهم و درک این عناصر توسط کاربر به آسانی صورت گرفته و همچنین پردازش آنها توسط ماشین نیز به آسانی انجام میگیرد. در نتیجه، کتابخانههای دیجیتالی میتوانند برای نمایش معنادارتر پیشینههای خود و کمک به کاربران، سطح پایۀ توصیف خود را بر اساس این عناصر قرار دهند.
عناصر هسته,استاندارد آر.دی.اِی,کتابخانه دیجیتالی,پیشینۀ کتابشناختی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42634.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42634_aaee0cc3a3e2824ac1b3e1a080398e82.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
مطالعه تطبیقی نسخه برداری از آثار ادبی و هنری توسط کتابخانه ها
239
261
FA
سید محمدمهدی
قبولی درافشان
استادیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد
ghaboli@um.ac.ir
سعید
محسنی
استادیار گروه حقوق دانشکده علم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد
s-mohseni@um.ac.ir
حبیبه
قاسمی
دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد
حمایت از حقوق مادی پدیدآورنده اقتضا میکند که هرگونه استفاده از اثر بدون کسب رضایت پدیدآورنده امکانپذیر نباشد. گاهی بنا به دلایلی همچون نفع عمومی و ... استفاده از اثر بدون لزوم تحصیل رضایت دارندۀ حق در چارچوب استثناهای، مجاز تعیین میشود. یکی از این استثناها، نسخهبرداری توسط کتابخانه است. کتابخانه در سه صورت اقدام به نسخهبرداری میکند؛ درخواست کاربر، حفاظت و جایگزینی و امانت بین کتابخانهای. در قانون ایران تنها نسخهبرداری به درخواست کاربر مجاز شناخته میشود. در حالی که ارائه بهتر خدمات در کتابخانه ایجاب میکند که نسخهبرداری به منظور حفاظت و جایگزینی و امانت بین کتابخانهای نیز در قوانین مورد تصریح قرار گیرد.
نسخهبرداری,کتابخانه,اثر,قانون
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42635.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42635_3ec6f8ca03d6a0ebf2671e0b3263942b.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
16
2
2013
06
22
ساخت و اعتباریابی مقیاسی بهمنظور سنجش عوامل ترغیب کننده و بازدارندۀ همکاری علمی درمیان اعضای هیئت علمی دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
263
279
FA
الهام
احمدی
دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران
ahmadilham2012@gmail.com
غلامرضا
حیدری
هیات علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز
ghrhaidari@gmail.com
<strong>هدف:</strong> ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عوامل ترغیب کننده و بازدارندۀ همکاری علمی درمیان اعضای هیئت علمی دو دانشگاه شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز.<br /> <strong>روش: </strong>نوع پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی است. ابزار پژوهش، پرسشنامۀ محقق ساخته است. روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوایی (صوری) انجام و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 94/0=α تعیین شد. نمونهگیری با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای صورت گرفت.<br /> جامعة پژوهش 292 نفر از اعضای هیئت علمی دو دانشگاه شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بوده است. از تعداد 292 پرسشنامۀ توزیع شده، جمعاً 188 پرسشنامۀ(38/64%) آن دریافت شد.<br /> <strong>یافتهها: </strong>نتیجۀ اجرای تحلیل عاملی بر روی دادههای مستخرج از پرسشنامههای دریافتی منجر به استخراج 13 عامل اصلی (6عامل ترغیب کننده و 7 موانع بازدارنده) شد. به طور کلی، نتایج فوق نشان میدهد که پرسشنامه همکاری علمی از اعتبار بالایی دارد و در نتیجه میتواند ابزار مناسبی برای ارزیابی عوامل ترغیب کننده و بازدارندۀ همکاری علمی در میان اعضای هیئت علمی این دو دانشگاه باشد.
اعتباریابی و ساخت مقیاس,پرسشنامه,همکاری علمی,اعضای هیئت علمی,دانشگاه شهید چمران,دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42636.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_42636_1d99a3d3f57a04bfddc174880021010f.pdf