سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم عامل اعتماد بر تمایل به اشتراک دانش در جوامع مجازی علمی با استفاده از مدل تحلیل عاملیِ ساختاری
3
31
FA
سحر
انبارکی
کارشناس ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
s.anbaraki@areeo.ac.ir
عبدالرسول
جوکار
استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
ajowkar2003@yahoo.com
سعیده
ابراهیمی
0000-0001-6738-1205
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
sebrahimi.shirazu@gmail.com
<strong>هدف:</strong> هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش عامل اعتماد بر تمایل در به اشتراکگذاری دانش در جوامع مجازی علمی با رویکرد شبکههای اجتماعی علمی پیوسته است.<br /> <strong>روش/رویکرد پژوهش:</strong> پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری دادهها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش، 900 نفر اعضای هیئت علمی دو دانشگاه شیراز و خلیج فارس بوشهر و بر مبنای جدول مورگان، 269 نفر بهعنوان نمونه تعیین گردید. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای بر مبنای دو پرسشنامه «ژائو» (2010) و «وو، چن و چانگ» (2010) است.<br /> <strong>یافتهها:</strong> بین دو متغیر «اعتماد» و «اشتراک دانش» ضریب همبستگی 82/0 وجود دارد که نشاندهندۀ تأثیر بالای اعتماد بر تمایل به اشتراک دانش در بین پژوهشگران است. بیشترین میزان تأثیر اعتماد بر اشتراک دانش از طریق زیرمؤلفههای «تعهد» با ضریب تأثیر 79/0، «اطمینان» با ضریب تأثیر 68/0 و «وضعیت پیوسته» با ضریب تأثیر 63/0 است. همچنین از بین زیرمؤلفههای «اعتماد»، «رضایت» با ضریب بتای 481/0 بیشترین میزان تأثیر را بر تمایل به اشتراک دانش دارد.<br /> <strong>نتیجهگیری:</strong> با توجه به تأثیر بالای اعتماد بر تمایل پژوهشگران در بهاشتراکگذاری دانش در جوامع مجازی علمی، میتوان با برنامهریزیها و راهبردهای لازم و بالابردن سطح اعتماد، پژوهشگران را به استفادۀ بیش از پیش از این جوامع ترغیب کرد.
اعتماد,اشتراک دانش,جوامع مجازی علمی,شبکههای اجتماعیِ علمیِ پیوسته,پژوهشگران,دانشگاه شیراز,دانشگاه خلیج فارس
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48140.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48140_903b834c355829b79f0b866186bca2ec.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
تبیین نقش سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی در استقرار نظام مدیریت دانش
32
49
FA
آناهیتا
باواخانی
دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
abavakhani@gmail.com
<strong>هدف:</strong> پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانههای دانشگاهی و بررسی نقش آن در استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاه الزهراء، بر مبنای مدل معادلات ساختاری انجام شده است.<br /> <strong>روششناسی:</strong> روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت اجرا توصیفی _ همبستگی از نوع علّی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاه الزهراء است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و با روش نمونهگیری تصادفی ساده، نمونۀ تعیینشده انتخاب شده است. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه سبکهای مدیریتی لیکرت با ضریب پایایی 88/0 و پرسشنامه مدیریت دانش با ضریب پایایی 92/0 استفاده شده است. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای آماری کلموگروف _ اسمیرنوف، تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گامبهگام استفاده شد.<br /> <strong>یافتهها:</strong> نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانههای دانشگاهی شامل هشت شاخص است: انگیزش، کنترل، تصمیمگیری، رهبری، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، اهداف اجرایی و آموزش، و هدفگذاری. همچنین ابعاد استقرار نظام مدیریت دانش نیز شامل شش شاخص منابع انسانی، فناوری، فرایند دانشی، فرهنگ، ساختار و رهبری است. عوامل مؤثر بر سبک رهبری و استقرار مدیریت دانش، در سطح 01/0 با یکدیگر رابطه معنادار و مستقیمی داشته و مؤلفههای رهبری، انگیزش، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، هدفگذاری، کنترل، و اهداف اجرایی و آموزش در سطح 01/0 و تصمیمگیری در سطح 05/0، با مدیریت دانش ارتباط معنادار و مستقیم دارند.<br /> همچنین مشخص شد از میان عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانههای دانشگاهی، ارتباطات و رهبری، همبستگی چندگانۀ معناداری با استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاه الزهراء داشته و 47% تغییرات آن را پیش بینی میکند.<br /> <strong>نتیجهگیری:</strong> بر مبنای یافتههای پژوهش، بین سبک رهبری و پیادهسازی نظام مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاهی، ارتباط معناداری وجود دارد و تغییرات متغیر ملاک (پیادهسازی مدیریت دانش) ناشی از متغیر پیشبین (سبک رهبری) است.
سبک رهبری,مدیریت دانش,کتابخانه های دانشگاهی,مدل تحلیل عاملی,دانشگاه الزهراء
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45168.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45168_be54d9e6e530c4713e9d3c80783d5396.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
تجزیه و تحلیل هزینه سودمندی و هزینه-فرصت نگهداری مجموعه منابع چاپی والکترونیکی درمراکز خدمات اطلاعاتی (مورد مطالعه: کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران)
50
80
FA
فاطمه
میرسلیمانی
کارشناس ارشد، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
f.mirsoleymani2015@gmail.com
محمدرضا
اسمعیلی گیوی
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
s.givi@ut.ac.ir
فاطمه
فهیم نیا
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
fahimnia@ut.ac.ir
<strong> هدف</strong>: هدف این پژوهش، تحلیل هزینه- منفعت حفاظت و نگهداری منابع چاپی و الکترونیکی کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی است.<br /> <strong>روش پژوهش</strong>: این پژوهش از نوع کاربردی است و برای تحلیل دادهها از مدل ریاضی استفاده میکند. مدل پژوهش در قسمت تحلیل هزینه فرصت ذخیرهسازی منابع چاپی، از ترکیب پنج متغیر هزینه دارایی، هزینه تعمیر و نگهداری، هزینه جاری، هزینه نیروی انسانی و هزینه انرژی، تشکیل میشود؛ همچنین مدل پژوهش در بخش بررسی هزینه فرصت ذخیرهسازی منابع الکترونیکی، از شش متغیر هزینه تملک و دارایی، هزینه تعمیر و نگهداری، هزینه جاری، هزینه نیروی انسانی و هزینه انرژی و هزینه تهیه پایگاههای اطلاعاتی تشکیل می شود. در این پژوهش هزینه فرصت نگهداری مجموعه منابع چاپی و الکترونیکی با استفاده از مدل ارزش خالص فعلی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران میباشد. پژوهش حاضر ارزش خالص فعلی متغیرهای تحت بررسی در بازههای زمانی سه ساله، پنج ساله وهفت ساله گذشته را محاسبه و مورد ارزیابی قرار داده است. مقادیر هزینههای مربوط به متغیرهای مورد نظر در هر مدل مربوط به منابع چاپی و الکترونیکی، در نرم افزر اکسل 2010 جمعآوری و مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج مقایسه شده است.<br /> <strong>یافتهها</strong>: نتایج حاصل از تحلیل و بررسی ارزش خالص فعلی پنج متغیر تأثیرگذار یرحفاظت و نگهداری مجموعه منابع چاپی و شش متغیر موثر بر حفاظت و نگهداری منابع الکترونیکی نشان میدهد که هزینههای صرف شده جهت حفاظت و نگهداری منابع الکترونیکی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران دارای صرفه اقتصادی بیشتر در مقایسه با منابع چاپی میباشد.
تحلیل هزینه- سودمندی,تحلیل هزینه- فرصت,نگهداری منابع چاپی,کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی,ارزش خالص فعلی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48141.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48141_47002804ecfaf406e0a78bd6292fbbf7.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
ترکیب اعضای هیات تحریریه نشریات به عنوان شاخصی از میانرشتگی:مطالعه موردی نشریات علوم اجتماعی و انسانی کشور
81
107
FA
محمد امین
عرفان منش
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
amin.erfanmanesh@gmail.com
مرضیه
مروتی اردکانی
مربی، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل، سیستان و بلوچستان، ایران.
mmorovati@uoz.ac.ir
سپیده
ایرانی
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
irani.s65@gmail.com
<strong>هدف:</strong> اعضای هیئت تحریریه از جایگاه بسیار مهم و تأثیرگذاری در جوامع علمی برخوردارند. هدف از پژوهش حاضر مطالعۀ ترکیب و ماهیت میانرشتهای اعضای هیئت تحریریۀ مجلههای مصوّب وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در گروه علوم انسانی و اجتماعی است.<br /> <strong>روش پژوهش:</strong> این پژوهش بهصورت کاربردی و با استفاده از شاخصهای علمسنجی انجام شده است. جامعه پژوهش از 518 مجله ایرانی در 18 حوزۀ موضوعیِ مختلفِ علوم انسانی و اجتماعی تشکیل شده است که اطلاعات مربوط به اعضای هیئت تحریریه آنها با مراجعه به وبسایت مجلهها قابل دسترسی و ملاحظه بود. همچنین دادههای مربوط به شبکه استنادیِ مستقیمِ حوزههای موضوعی، از پایگاه وب علوم گردآوری شد.<br /> <strong>یافتهها:</strong> نتایج پژوهش نشان داد 2573 پژوهشگر در 5188 منصب عضویت هیئت تحریریه مجلهها حضور داشتهاند (میانگین 10 عضو برای هر مجله). بیشترین میزان حضور اعضای هیئت تحریریه وابسته به مؤسسههای خارجی، مربوط به مجلههای حوزه ادبیات و زبانها (97/12%) است. بهطورکلی پژوهشگرانی از 33 کشور دنیا در ترکیب هیئت تحریریۀ مجلههای علوم انسانی کشور حضور دارند که بیشترین عضویت متعلق به کشورهای آمریکا، انگلستان و فرانسه است. از سوی دیگر، پژوهشگرانی از 157 مؤسسه خارجی و 148 مؤسسه داخلی در ترکیب هیئت تحریریه مجلههای علوم انسانی کشور حضور دارند که پژوهشگران دانشگاههای تهران، علامه طباطبایی و آزاد اسلامی در این زمینه بیشترین سهم را دارند. بررسی مرتبۀ علمی اعضای هیئت تحریریۀ مجلهها نشان میدهد 64/10% مرتبه استادیاری، 45/43% مرتبه دانشیاری و 91/45% مرتبۀ استادی دارند. همچنین یافتهها بیانگر این است که 8/58% پژوهشگران تنها در هیئت تحریریه یک مجله عضویت داشتهاند. بیشترین حضور اعضای هیئت تحریریه با تخصصهایی متفاوت از موضوع مجلهها، مربوط به مجلههای حوزۀ کتابداری و آرشیو است. بهبیاندیگر 4/37% اعضای هیئت تحریریه مجلههای حوزه کتابداری و آرشیو دارای تخصص در رشتههای دیگر هستند.<br /> <strong>نتیجهگیری:</strong> پژوهش حاضر نشان داد میان تنوع تخصصِ اعضای هیئت تحریریه مجلهها و ماهیت میانرشتهای آن حوزه، تناسب و رابطۀ آماریِ معناداری وجود ندارد.
هیئت تحریریه,میانرشتگی,مجلههای علمیپژوهشی,مجلههای علمیترویجی,وزارت علوم,تحقیقات و فنّاوری,علوم انسانی,علوم اجتماعی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48142.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_48142_2d4b0ea15a23af1776cd2e1383e9f86e.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
بررسی نقش شبکه های اجتماعی در تبادلات علمی( مطالعه موردی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی)
108
130
FA
مریم
میرزایی
کارشناس ارشد، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
mmirzaei718@gmail.com
صالح
رحیمی
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
rahimi@razi.ac.ir
محمود
مرادی
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
mahmoudmoradi@razi.ac.ir
<strong>هدف:</strong> هدف از انجام این پژوهش، تعیین نقش شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه است.<br /> روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در نیمسال دوم تحصیلی 94-95 است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 351 نفر تعیین شد. برای گردآوری دادههای پژوهش از پرسشنامه محققساخته استفاده شد و تجزیهوتحلیل دادهها در دو بخش، توصیف دادهها و تحلیل استنباطی، با استفاده از نرمافزار «اسپیاساس» انجام شده است.<br /> <strong>یافتهها:</strong> یافتههای پژوهش نشان داد 70% دانشجویان بیش از یک ساعت در روز از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند. از بین شبکههای اجتماعی، تلگرام با 7/66 % بیشترین استفاده را بین پاسخگویان داشت. تلفن همراه با 8/63 % مهمترین ابزار مورد استفاده برای دسترسی به شبکههای اجتماعی است. با توجه به یافتهها، استفاده از شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی اثرگذار نیست. بیشترین استفاده از شبکههای اجتماعی در تبادلهای علمی بهترتیب جهت پیداکردن مواد و منابع مرتبط علمی با میانگین 09/3، ارائه سؤال و درخواست پاسخ در موضوعات علمی با 07/3 و ارائه یا کسب اطلاعات به روز علمی با 02/3 است. اما استفاده از شبکههای اجتماعی میتواند در ارتقای دانش دانشجویان مؤثر باشد. استفادهکنندگان با میانگین 18/5 % از شبکههای اجتماعی بهعنوان مکانی مناسب برای اشتراک دانش یاد کردهاند. طبق نتایج مهمترین مزیّت استفاده از شبکههای اجتماعی از دیدگاه جامعه آماری، کسب لذت با مقدار ضریب 19/5 است. اصلیترین مانع در استفاده از شبکههای اجتماعی، پایینبودن سرعت اینترنت با مقدار ضریب 10/7% شناخته شده است.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری:</strong> نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد استفاده از شبکههای اجتماعی در بین دانشجویان رایج است، اما این استفاده در روند تبادلهای علمی دانشجویان اثرگذار نیست. با توجه به اهمیت و نقش شبکههای اجتماعی در معرفی، برقراری ارتباط، همکاری بین پژوهشگران، همچنین تبادل اطلاعات، باید برای آموزش در مورد قابلیتهای این شبکهها و در نتیجه افزایش بهرهوری مؤثر از آنها تلاش شود.
شبکههای اجتماعی مجازی,تبادلهای علمی,همکاری علمی,دانشجویان تحصیلات تکمیلی,دانشگاه رازی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45325.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45325_259f77e70efee290a0ab94abc4391bbf.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
1
2016
03
20
واکاوی عوامل و موانع جذب مخاطب (پژوهشی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی)
131
156
FA
سید عباس
مرجانی
دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران.
marjani54@gmail.com
مریم
زبردست
کارشناس بخش محققان کتابخانه مرکزی آستانقدسرضوی، مشهدف ایران.
zebardast.maryam@gmail.com
عطیه
باغستانی تجلی
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
atiebaghestany20@gmail.com
<strong>هدف:</strong> هدف این پژوهش شناسایی عوامل و موانع جذب مخاطب در کتابخانه آستانقدسرضوی در راستای دستیافتن به رویکردی راهبردی در خصوص برطرف کردن موانع و تقویت عوامل جذب مخاطب از سوی مدیران سازمانی است.<br /> <strong>روش:</strong> این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوۀ اجرا پیمایشی است و با استفاده از پرسشنامه محققساخته انجام گرفته است. دو پرسشنامه برای این پژوهش تهیه شد که یک پرسشنامه بر اساس عوامل جذب مخاطب با 23 سؤال طراحی شد و در اختیار مراجعان کتابخانه آستانقدسرضوی قرار گرفت. پرسشنامه دوم نیز بر اساس موانع جذب مخاطب با 23 سؤال طراحی گردید و در اختیار کارشناسان و متخصصان کتابخانه قرار داده شد. جامعۀ آماری در این پژوهش شامل 385 نفر از مراجعان بود که بر اساس فرمول کوکران با توجه به تعداد مراجعان کتابخانه انتخاب شدند.تعداد 20 نفر از کارکنان کارشناس و متخصص کتابخانه مرکزی آستانقدسرضوی نیز به روش سرشماری انتخاب شدند. دادهها پس از گردآوری با استفاده از نرمافزار آماری spss تجزیهوتحلیل شد.<br /> <strong>یافتهها:</strong> بر پایه بررسیهای انجام شده، از میان 23 عامل مؤثر در جذب مخاطب، «وابستگی به حرم مطهر امامرضا»؟ع؟ (52/14%) و «امنیت روحی و روانی مراجعان» (46/14) بیشترین عامل و «ارائه خدمات مشاورۀ مطالعاتی و پژوهشی» (96/7%) بهعنوان کمترین عامل جذب مخاطب به کتابخانه شناسایی شد. همچنین عامل «شلوغی و ازدحام تالارها» (67/16%) بیشترین و عامل «دریافت هزینه ثبتنام کتابخانه» (89/5) بهعنوان پایینترین موانع تأثیرگذار در مراجعه مخاطبان به کتابخانه شناسایی شدند. با انجام این پژوهش، عوامل و موانع جذب کتابخانۀ آستانقدسرضوی مشخص و رتبهبندی شد که نتایج آن میتواند برای سایر کتابخانههای عمومی سودمند باشد.<br /> <strong>اصالت و ارزش:</strong> این پژوهش اولین تلاشی است که بهصورت اساسی به موضوع عوامل و موانع جذب از دیدگاه مخاطبان و متخصصان کتابداری و اطلاعرسانی پرداخته است و با استفاده از دستهبندی هدفمند که شامل ایمنی و امنیت، اعتبار کتابخانه، ساختمان کتابخانه، تسهیلات و خدمات کتابخانه است مؤلفههای جذب مخاطب استخراج شده است و تفکیک مخاطبان به عضو و غیرعضو (مهمان) جنبه نوینی در بررسی مسئله جذب مخاطبان به کتابخانه است.
عوامل جذب مخاطب,موانع جذب مخاطب,کتابخانه مرکزی آستانقدسرضوی,مراجعان,کتابخانهها و مراکز اطلاع رسانی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45323.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_45323_7386e34a3660b16a174558066c30390b.pdf