سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
تحلیل کیفی خدمات کتابخانه تخصصی علوم قرآن حدیث آستان قدس رضوی با استفاده از لایبکوال
3
26
FA
فاطمه
صحرائی
کارشناس مسئول تالار مطالعه قفسه باز بانوان، کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.
sahra1437@gmail.com
علی اکبر
خاصه
0000-0001-5664-4671
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.
khasseh@gmail.com
<strong>مقدمه:</strong> کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث آستانقدسرضوی بهعنوان مرکزی معتبر برای تأمین اطلاعات تخصصی پژوهشگران، از اهمیت ویژهای برخوردار است. ارزشیابی کیفیت خدمات و آگاهی از دیدگاه کاربران کتابخانه میتواند مدیران را در اصلاح، بهبود و ارائه خدمات باکیفیتتر یاری دهد.<br /> <strong>هدف:</strong> هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه تخصصی علوم قرآنوحدیث آستانقدسرضوی است.<br /> <strong>روش پژوهش:</strong> این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بینالمللی لایبکوال است. جامعه آماری پژوهش را تمامی اعضای کتابخانه مرکزی آستانقدسرضوی که از کتابخانه علوم قرآنوحدیث استفاده میکنند، تشکیل میدهند. تعداد این کاربران 141633 نفر در سال تحصیلی 1396-1395 است. از این میان، 384 نفر بهصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. در نهایت، دادهها با ورود به نرمافزار SPSS نسخه 19 تجزیهوتحلیل شد.<br /> <strong>یافتههای پژوهش:</strong> با توجه به ابعاد سهگانۀ لایبکوال، «مؤثر بودن خدمات کتابخانه» (78/7) با حداقل انتظارها مطابقت و با حداکثر انتظارها فاصله دارد. «کنترل اطلاعات» (65/7) و «کتابخانه به عنوان محل» (7/7) با حداقل و حداکثر انتظار مطابقت دارد.<br /> <strong>نتیجهگیری:</strong> میانگین کل با حداقل سطح انتظارها تقریباً مطابقت دارد و با سطح حداکثر انتظارهای کاربران نیز فاصله چندانی ندارد.
کیفیت خدمات,لایبکوال,تحلیل شکاف,کتابخانه تخصصی علوم قرآن و حدیث,کتابخانه مرکزی آستانقدسرضوی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46372.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46372_ef29bdd28bb241903c4531de69d0b0f4.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
علم اطلاعات و دانش شناسی به مثابه رشته یا میان رشته: مروری مجدد بر مسأله
27
43
FA
ابوالفضل
اسدنیا
دانشجود دکتری، گروه علم اطلاعات و دانششناسی- نهاد کتابخانه های عمومی کشور/کتابخانه مرحوم محمدی نژآد کشکوئیه-رفسنجان
abolfazlasadnia@yahoo.com
احمد
شعبانی
استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
shabania@edu.ac.ir
<strong>هدف</strong>: این پژوهش با هدف بررسی متون و منابع موجود در زمینه مطالعات میانرشتهای بهمنظور تعیین جایگاه علم اطلاعات و دانششناسی در میان ابعاد رشته و میانرشته و پاسخ به این سؤال صورت گرفت: آیا امکان دارد واقعیتی بهنام میانرشته بدون اینکه قبل از آن رشته بودن برای یک حوزۀ علمی محقق شود، بهوجود آید ؟<br /> <strong>روش/ رویکرد پژوهش</strong>: بهمنظور حصول به نتیجۀ مطلوب، پژوهش بهصورت کتابخانهای و با بررسی و تحلیل متون صاحبنظران و گونههای میانرشته انجام شد.<br /> <strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها</strong>: تاکنون هفتگونۀ عمده برای مطالعات میانرشتهای شناسایی شده است: درونرشتگی، بینرشتگی، میانرشتگی، چندرشتگی، تکثررشتگی، فرارشتگی و پسارشتگی که از میان گونههای ذکر شده، تنها دو گونۀ بینرشتگی و میانرشتگی منجر به زایش رشتۀ علمی جدید میشوند و علم اطلاعات و دانششناسی نتیجه هیچ یک از دو گونۀ مذکور نیست.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری</strong>: علم اطلاعات و دانششناسی بهلحاظ موضوع و مسئلۀ مورد بررسی، دارای وجه تمایز از دیگر حوزههای علمی است و میتواند بهعنوان یک رشته شناخته شود، زیرا موضوع این علم تنها اطلاعات مضبوط است؛ اما بهدلیل پیچیدگی این مفهوم، محققان این رشته ناگزیر به سمت مطالعات میانرشتهای حرکت کردهاند که نه تنها نقطه ضعفی برای این رشته شمرده نمیشود بلکه سبب رشد و گسترش این حوزه میشود.
علم اطلاعات و دانششناسی,مطالعات میان رشتهای,میان رشته,گونه شناسی,طبقه بندی علوم
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46323.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46323_e9585475562ff2a0b355e4e3599f0359.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
رتبه بندی کیفی موتورهای کاوش فارسی و غیر فارسی در بازیابی اطلاعات حوزه اسلام
44
72
FA
نعیمه
مروارید
کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی- دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران.
na.mor1370@gmail.com
حسن
بهزادی
0000-0002-7086-7916
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
hasanbehzadi@um.ac.ir
ایرج
رداد
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه امام رضا (ع)، مشهد، ایران.
irajradad@yahoo.com
<strong>هدف:</strong> هدف پژوهش حاضر تعیین رتبۀ کیفیِ محتوای صفحات وب بازیابیشده از موتورهای کاوش فارسی و غیرفارسی در حوزه اسلام است.<br /> <strong>روش</strong><strong></strong><strong>شناسی:</strong> این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به روش پیمایشی _ توصیفی انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، سیاهۀ ارزیابی محققساخته با چهار معیار و متشکل از گویههای عمومی و تخصصی است. روایی ابزار با نظر متخصصان و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. نمونۀ آماری این پژوهش دارای سه بخش است: موتورهای کاوش «پارسیجو»، «یوز»، «گوگل» و «یاهو»؛ پنج کلیدواژه انتخابشده در حوزه اسلام و نیز ده صفحۀ نخست وب بازیابی شده از جستجوی این کلیدواژهها.<br /> <strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها:</strong> تنها در معیار پیوندها بین چهار موتور کاوش مورد بررسی تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین بین چهار موتور کاوش از نظر هریک از گویههای عمومی و تخصصی تفاوت معناداری وجود ندارد و از گویههای تخصصی تنها در هشت گویه از دو معیار «پیوندها» و «سوگیری» تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به میانگین رتبهها، اولویت موتورهای کاوش به این ترتیب است: گوگل، یوز، پارسیجو و یاهو. یافتۀ دیگر پژوهش نشان داد بین گویههای عمومی و تخصصی در هر یک از موتورهای کاوش از نظر کیفیت محتوای صفحات وب بازیابیشده تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین از نظر کیفیت محتوای صفحات وب بازیابیشده، بین چهار موتور کاوش، تفاوت معناداری وجود ندارد.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری: </strong>بهمنظور رسیدن به موتور کاوشی ایدهآل در زبان فارسی با تأکید بر هویّت ایرانی _ اسلامی، سرمایهگذاری دولتی و همکاری نهادها و سازمانهای علاقهمند و فعّال در این زمینه ضروری است.
رتبهبندی کیفی,موتورهای کاوش فارسی,موتورهای کاوش غیرفارسی,وب,اسلام
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46321.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46321_387f26b129b7d110edc02883f870ca40.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
پیششرطها و پیامدهای قصد اشتراک دانش در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
73
97
FA
مجتبی
کفاشان کاخکی
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
kafashan@ferdowsi.um.ac.ir
سهیلا
کمال زاده
کارشناس ارشد، گروه آموزشی مدیریت فناوری اطلاعات (گرایش مدیریت دانش)، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
kamalzadeh.1387@yahoo.com
آرزو
نجی
کارشناس ارشد، گروه آموزشی مدیریت فناوری اطلاعات (گرایش مدیریت کسب و کار)، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
arezoonaji@gmail.com
مریم
رجبی
کارشناس ارشد، گروه آموزشی مدیریت فناوری اطلاعات (گرایش مدیریت دانش)، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
rajabi.maryam20@gmail.com
<strong>هدف: </strong>هدف این مقاله، شناسایی میزان تأثیر پیششرطهای قصد اشتراک دانش بر پایۀ نظریۀ رفتار برنامهریزیشده «آجزن» (1991) و بررسی پیامدهای رفتاری آن بر مبنای نظریه «نوناکا و تاکوچی» (1995) است.<br /> <strong>روش: </strong>پژوهش انجامشده از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل دادهاند و نمونۀ انتخابشده، 289 نفر از دانشجویان این دانشگاه بود. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه بود و از الگویابی معادلات ساختاری برای تجزیهوتحلیل دادهها استفاده شد.<br /> <strong>یافتهها: </strong>یافتههای پژوهش نشان داد نگرش، هنجارهای ذهنی، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری بر قصد اشتراک دانش تأثیر میگذارند. قصد اشتراک دانش تأثیری مستقیم و معنادار بر انواع رفتارهای فرد در خصوص اشتراک دانش دارد. همچنین رفتارهای دروندهی بر ترکیب؛ ترکیب بر تعاملی؛ تعاملی بر بروندهی تأثیر میگذارند. رابطه مستقیم و معناداری نیز بین رفتارهای دروندهی و بروندهی شناسایی شد. یکی دیگر از نتایج قابل توجه در این تحقیق، نقشی است که نگرش بر متغیرهای تأثیرگذار الگو دارد. نتایج تحقیق نشان داد نگرش بهطور مستقیم بر هنجارهای ذهنی، قصد اشتراک دانش و رفتارهای دروندهی و بروندهی تأثیر دارد.
اشتراک دانش,قصد اشتراک دانش,رفتار برنامهریزیشده,دانشگاه علوم پزشکی شیراز
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46373.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46373_0caf2512fa0820908cfa5b338067e674.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
عوامل مؤثر بر کاربرد فناوری اطلاعات در آرشیوهای دیجیتال صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
98
122
FA
یعقوب
نوروزی
0000-0003-3030-7647
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه قم، قم، ایران.
ynorouzi@gmail.com
بتول سادات
موسوی
کارشناس ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
b.musavi@irib.ir
<strong>هدف اصلی:</strong> هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر کاربرد فنّاوری اطلاعات در آرشیوهای دیجیتال صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است.<br /> <strong>روش تحقیق:</strong> پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روشپیمایشی _ تحلیلی انجام شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محققساخته بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق اعتبار محتوا تأیید شد. جامعۀ آماری پژوهش شامل آرشیویستهای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بود. در مجموع از 208 نفر، 100 نفر از این افراد به روش نمونه<sub></sub>گیری تصادفی (سیستماتیک) انتخاب شدند و پرسشنامه پژوهش توسط آنان تکمیل و دریافت شد.<br /> <strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها:</strong> تأثیر عامل تصمیمسازی مدیران بر نگهداری صحیح منابع در زمینۀ بهرهگیری از فناوری در عوامل مدیریتی، عامل آموزش در ایجاد فرهنگ استفاده از فناوری اطلاعات در عوامل فرهنگی، تأثیر استفاده از فناوری اطلاعات در کاهش اشتباهات نیروی انسانی متخصص در عوامل انسانی، عامل تخصیص بودجۀ لازم برای خرید تجهیزات نرمافزاری در آرشیوها در عوامل اقتصادی و تأثیر نرمافزار جستجوگر در آرشیو برای پاسخگویی به نیازها در عوامل فنّی بیش از همه است. همچنین جامعۀ مورد مطالعه عوامل مدیریتی را70%، فرهنگی50%، انسانی دو سوم، اقتصادی80% و فنی را 80% تأثیرگذار دانستند.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری</strong>: نتایج حاصل از یافتههای پژوهش نشان داد از دیدگاه جامعۀ مورد مطالعه، بهکارگیری صحیح فناوری اطلاعات در بهبود، بهرهبرداری، افزایش دستاوردهای عملکردی، قابلیت خدمترسانی، سرعتبخشیدن به خدمات و همچنین کاهش اشتباهات میتواند تأثیرگذار باشد. بنابراین، خروجی حاصل میتواند در تقویت نقاط قوّت و بهبود نقاط ضعف جامعۀ مورد مطالعه مفید واقع شود.
فناوری اطلاعات,آرشیوهای دیجیتال,سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران,کاربردهای فناوری اطلاعات
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46322.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46322_b3f987c250eeca6d0c057e7ff4775775.pdf
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
2676-5977
19
3
2016
09
22
بررسی مقالات حوزه مدیریت اطلاعات در پایگاه مجلات نورمگز ، مگ ایران و اس. آی. دی
123
150
FA
مهری
شهبازی
مربی،گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، جمهوری اسلامی ایران و دانشجوی دکتری رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه
شهید چمران اهواز
mehri-shahbazi@pnu.ac.ir
<strong>هدف:</strong> پژوهش حاضر با هدف اصلی تعیین مباحث مورد توجه در مدیریت اطلاعات به زبان فارسی و هدفهای فرعیِ شناساییِ نویسندگان و مجلههای هسته، چگونگی همکاریِ گروهیِ نویسندگان مقالههای مربوط به این حوزه ومیزان پوشش موضوعی هر یک از سه پایگاه مجلههای فارسی از این حوزۀ موضوعی انجام شد.<br /> روششناسی: بهمنظور اجرای این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده و پژوهش بر روی 161 عنوان مقالۀ موجود در سه پایگاهِ اطلاعاتیِ نورمگز، مگایران و اس.آی.دی در حوزۀ مدیریت اطلاعات بهعنوان جامعۀ پژوهش اجرا شد.<br /> <strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها:</strong> یافتههای پژوهش نشان داد از 161 مقاله مورد بررسی بهطور کلی بیشترین تعداد در حوزه پزشکی و مربوط به سالهای 1391 و 1386 بوده است. بر اساس آمار بهدستآمده از سه پایگاه اطلاعاتی مجلههای فارسی در ایران 260 نویسنده به پژوهش در حوزۀ مدیریت اطلاعات پرداختهاند که در بین آنها «مقدسی» بیشترین تعداد پژوهش را در این حوزه به خود اختصاص داده است. ضریب همکاری بهدستآمده در پژوهش حاضر نشان میدهد میزان تمایل نویسندگان به مشارکت در کار گروهی به اندازه 02/0 کمتر از تمایل به کار انفرادی است و بیشترین همنویسندگی توسط «مقدسی» انجام شده است. مقالههای حوزه مدیریت اطلاعات در 80 عنوان مجله چاپ شده است که از این تعداد بیشترین تعداد مربوط به مجله «مدیریت اطلاعات سلامت» در حوزه پزشکی است.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong></strong><strong>گیری:</strong> نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد نویسندگان در این حوزۀ موضوعی بیشتر ترجیح دادهاند کار انفرادی انجام دهند و بیشترین همپوشانی مقالهها در این حوزه در پایگاه اطلاعاتی مجلههای نورمگز و مگایران با 33 عنوان مقالۀ مشترک و تکراری است.
مدیریت اطلاعات,پایگاههای اطلاعاتی فارسی,نورمگز,مگ ایران,اس.آی.دی
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46426.html
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_46426_0de5dab1a4d292e9d313df746dc8179b.pdf