2024-03-19T06:50:18Z
https://lis.aqr-libjournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=16886
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
طراحی الگوی آماری کتابخانههای ایران
حمیده
بیرامی طارونی
علیرضا
اسفندیاری مقدم
عاطفه
زارعی
بهروز
بیات
هدف: ارائه الگوی آماری کتابخانههای ایران روش پژوهش: رویکرد پژوهش آمیخته است. پیشینه آمار کتابخانهها در ایران و جهان با نمونهگیری هدفمند شناسایی، مرور نظاممند، و تحلیل اسنادی شد. جستجوی پایگاههای اطلاعاتی فارسی و لاتین با کلیدواژه «آمار کتابخانهها» منابع مرتبط شناسایی، و تکراریها با غربالگری حذف شد. با ارزیابی 138 منبع در ایران و 223 منبع در جهان انتخاب، و بررسی شد. اقلام اطلاعاتی آمار کتابخانهها از آنها استخراج شدند. با روش کمی دلفی اقلام الگوی آماری کتابخانههای ایران با اجماع نظر متخصصان با نمونهگیری غیراحتمالی اعتباریابی و تکمیل شد. با روش کیفی گراندد تئوری توصیف و طبقهبندی الگوی آماری کتابخانههای ایران در واحد گزارشگیری، کاربرد، واحد اندازهگیری با مصاحبه از مصاحبهشوندهها با نمونهگیری مبتنی بر هدف و ابزار پرسشنامه باز انجام شد. کدگذاری باز طبقههای اصلی اقلام و مقولههای واحد گزارشگیری، کاربرد، واحد اندازهگیری شناسایی؛ با محوری، رابطه طبقه و مقولهها استخراج؛ با انتخابی، توسعه نظاممند طبقه و مقولههای الگوی آماری کتابخانههای ایران ارائه شدند. یافتهها: الگوی آماری کتابخانههای ایران 59 قلم؛ پنج طبقه مجموعهها، خدمات، منابع انسانی، منابع مالی، و زیرساخت؛ مقوله واحد گزارشگیری عهدهدار گردآوری آمار کتابخانههای ایران در کتابخانههای دانشگاهی، تعاونی، عمومی، مدارس، تخصصی، و استانی؛ مقوله کاربرد الگوی آماری کتابخانههای ایران در پنج سطح بینالمللی، منطقهای، ملی، استانی، و محلی؛ و مقوله واحد اندازهگیری جلد، عنوان، افزوده، موجودی، وجین، نفر، ساعت، ریال، مترخطی، و مترمربع شناسایی شد. درنهایت، الگوی آماری کتابخانههای ایران ارائه شد. نتیجهگیری: الگوی آماری کتابخانههای ایران در راستای ایجاد نظام گردآوری آمار کتابخانهها؛ و زیربنای تدوین استاندارد آمار کتابخانههای ایران است.
آمار کتابخانهها
الگوی آماری
کتابخانههای ایران
2020
12
21
5
28
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_111671_5f7ba5cf25d4c9625bc9cf0116a9342a.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
فرهنگ عامه در قاب تصویر: واکاوی تأثیر کتابهای کمیک (پینما) ضربالمثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن
معصومه
منصوری
سمیه سادات
آخشیک
مهدی
عرب زاده
هدف: استفاده از تصویر در متنهای آموزشی برای کودکان میتواند به افزایش یادگیری آنها کمک کند، بنابراین هدف پژوهش بررسی تأثیر کتابهای کمیک ضربالمثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن دانشآموزان مقطع ابتدایی است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسهای با طرح پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه این پژوهش دانشآموزان دختر کلاس چهارم و پنجم ابتدایی در استان البرز بود. نمونهگیری از این جامعه به شیوه قضاوتی هدفمند انجام شد و 50 نفر به عنوان گروه کنترل و 50 نفر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. به این افراد در گروه آزمایش کتابهای کمیک ضربالمثل داده شد و هر دو گروه به پرسشنامه خودکارآمدی خواندن هاگر و انگیزش تحصیلی گای، مارش و داوسون پاسخ دادند. این پاسخها در دو گروه تحلیل و با یکدیگر مقایسه شد. یافتهها: تفاوت معنیداری در شاخص انگیزش تحصیلی گروه کنترل و گروه آزمایش مشخص شد. به این معنی که خواندن کتابهای کمیک ضربالمثل توانسته بود سبب افزایش انگیزش تحصیلی دانشآموزان مورد مطالعه شود. همچنین مشخص شد خواندن این کتابها بر خودکارآمدی خواندن این افراد تأثیری نداشته است. نتیجهگیری: نتایج نشان داد کتابهای کمیک ضربالمثل موجب ایجاد علاقه و انگیزش به خواندن در دانشآموزان مورد مطالعه شده است. با توجه به این که کتابهای کمیک به ندرت در آموزش کودکان در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است، استفاده از این نوع منابع در ترکیب با فرهنگ عامه میتواند انگیزه آنها را برای تحصیل افزایش دهد.
کمیک
کتاب کودک
ضربالمثل
خودکارآمدی خواندن
انگیزش تحصیلی
2020
12
21
29
47
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_113599_bc827867f0bbafad2335c7c2c4cb16d9.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
مقایسه بین وضع موجود و مطلوب کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرمافزارهای کتابخانههای دیجیتالی ایران
توران
باقری
یعقوب
نوروزی
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه بین وضع موجود و مطلوب به کارگیری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرمافزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 8 نرمافزار کتابخانه دیجیتالی سیمرغ، پیام مشرق، پارس آذرخش، پیام حنان، رسا، تبیان، سامان و پاسارگاد بود. ابزارگردآوری دادهها سیاهه وارسی است که در زمینه کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرمافزارهای کتابخانههای دیجیتالی بر اساس نظر متخصصان و با روش دلفی در سه بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات مورد استفاده قرارگرفت. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش معادلات ساختاری واریانس محور، مدلسازی حداقل مربعات جزئی (PLS-SEM)، آزمونهای کلموگروف اسمیرنوف و کروسکال والیس استفاده شد. یافتهها: بین وضع موجود شرکتهای نرمافزاری کتابخانههای دیجیتالی ایران از نظر ساختار معماری فناوری معنایی، ابزارهای معنایی و فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات با وضع مطلوب به دست آمده در پژوهش اختلاف معنیداری وجود دارد. میانگین رتبهها برابر با 5/14، 63/11و 5/29 است که بسیار بزرگتر و بهتر از وضع موجود میباشد. نتیجهگیری: با توجه به اهمیت فناوریهای معنایی، کتابخانههای دیجیتالی ایران، از نظر کاربرد این فناوریها در بازیابی اطلاعات، وضعیت مطلوبی ندارند و نیازمند لایههایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند و همچنین مستلزم بازنگری جدی و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب از سوی طراحان نرمافزارهای کتابخانه دیجیتالی هستند.
معماری فناوری معنایی
مدلسازی معادلات ساختاری
بازیابی اطلاعات
ابزارهای معنایی
کتابخانههای دیجیتالی
2020
12
21
48
75
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_96801_643615e3ed976461344171e72c99ec10.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
ساختار مطالعات سازماندهی دانش بر اساس تحلیل شبکه هم نویسندگی
امید
علی پور
فرامرز
سهیلی
ثریا
ضیایی
علی اکبر
خاصه
هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختار مطالعات سازماندهی دانش بر اساس تحلیل شبکه هم نویسندگی مقالههای در وبگاه علم است. روششناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علمسنجی و تحلیل شبکههای اجتماعی انجامگرفته است. رکوردهای پژوهش بر مبنای کلیه مقالههای دو مجله Knowledge Organization و Cataloging Classification Quarterly و کلیدواژههای مرتبط با حوزه سازماندهی دانش نمایه شده در وبگاه علم در سالهای 1900 تا 2019 گردآوریشده است.سپس از بین 23525 نویسنده که در چاپ 17950 مقاله نقش داشتند، تعداد 311 نفر که دستکم 8 مقاله داشتند با استفاده از نرمافزار یوسی آی نت مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از آن ماتریس مربعی در ابعاد 311 در 311 تشکیل شد و در نهایت شبکه همنویسندگی بر اساس شاخصهای مرکزیت ترسیم شد. یافتهها: در پژوهش حاضر، متوسط تعداد نویسنده برای هر مقاله 31/1 است. پروفسور یورلند (43 مقاله)، پروفسور ولفانگ جی استوک (36 مقاله) و پروفسور بورگمن (31 مقاله) به ترتیب دارای بیشترین تعداد مقالههای در سازماندهی دانش میباشند. الگوی تک نویسندگی (93/49 درصد) و دو نویسندگی (68/24 درصد)، رایجترین رویکردها در مطالعات سازماندهی دانش به شمار میروند. در بررسی شاخصهای مرکزیت، ژنگ، فرو، گیلز و گوه به ترتیب نفرات برتر در شاخصهای مرکزیت درجه، مرکزیت نزدیکی، مرکزیت بینابینی، مرکزیت بردار ویژه هستند. نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر میرسد پژوهشگران مطرح حوزه سازماندهی دانش، با وجود پرتولید بودن نتوانستهاند نقش برجستهای در شکلگیری شبکه همنویسندگی این حوزه ایفا نمایند.
واژگان کلیدی: سازماندهی دانش
هم نویسندگی
شاخص مرکزیت
تحلیل شبکه اجتماعی
2020
12
21
76
105
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_113203_46b529881f5fdd8f194489ff3a358285.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
بررسی دیدگاه دنبالکنندگان صفحههای اینستاگرام کتابخانههای عمومی ایران در رابطه با نحوه مشارکت و ویژگیهای محتواهای ارائه شده
ایمان
نریمانی
محمد
زره ساز
مریم
صراف زاده
هدف: این پژوهش بر آن است تا دیدگاه دنبالکنندگان صفحههای اینستاگرام کتابخانههای عمومی ایران را در رابطه با نحوه مشارکت و ویژگیهای محتواهای ارائه شده در آنها بررسی کند. روششناسی: پژوهش حاضر با رویکرد کمی و روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل دنبالکنندگان صفحات اینستاگرام کتابخانههای عمومی ایران بوده است. از میان 602 نفر جامعه پژوهش (دنبالکنندگان صفحات کتابخانههای عمومی ایران)، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 235 نفر از آنها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسشنامهها نیز با استفاده از ابزار spss و آمار توصیفی و استنباطی، پاسخ شرکتکنندگان مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها: اکثریت شرکتکنندگان در پژوهش معتقدند که دریافت اطلاعات مربوط به رویدادهای کتابخانه، اطلاع از اخبار کتابخانه و آشنایی با منابع کتابخانه مهمترین انگیزههای آنها برای دنبال کردن صفحات اینستاگرام کتابخانههای عمومی ایران است. همچنین دیدگاه کاربران در مورد چگونگی مشارکت خود متوسط و در مورد ویژگی محتواهای ارائه شده نسبتاً خوب بوده است. رابطه میان متغیر مشارکت کاربران و متغیرهای انگیزه، مدت زمان عضویت و سن کاربران معنیدار و مستقیم و رابطه میان متغیر مشارکت و متغیر عضویت معنیدار و معکوس است. همچنین میان متغیر ویژگی محتواهای ارائه شده با متغیرهای جمعیتشناختی رابطه معنیداری مشاهده نشد. نتیجهگیری: شبکه اجتماعی اینستاگرام ابزار مناسبی برای بازاریابی کتابخانهها در شبکههای اجتماعی است و پیشنهاد میشود که کتابداران از محتواهای معرفی منابع کتابخانه، اطلاعرسانی رویدادهای کتابخانه به صورت مختصر و مفید و بهروز و همچنین قالبهای عکس و فیلم که مشارکت کاربران در آنها بیشتر بوده است استفاده کنند.
بازاریابی شبکههای اجتماعی
اینستاگرام
مشارکت کاربران
کتابخانه عمومی
2020
12
21
106
129
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_112769_9bc0a8f0a5d7e30207451482ded9ffd3.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
بررسی وضعیت اشتغال فارغالتحصیلان رشته علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم
زهرا
صدرآبادی
مهدی
محمدی
هدف: مسئله اشتغال تقریباً از اهداف قطعی عموم دانشجویان تحصیلات تکمیلی به شمار میآید. بهبود وضعیت اشتغال و ارزیابی عملکرد مراکز آموزش عالی مبتنی بر انجام پژوهش در این زمینه است. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی وضعیت شغلی فارغالتحصیلان رشته علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم میپردازد. روش پژهش: این مطالعه، پژوهشی کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی- توصیفی و با به کارگیری ابزار پرسشنامه محققساخته صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه فارغالتحصیلان رشته علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم (402 نفر) هستند که 302 نفر ار آنها پرسشنامهها را تکمیل کردند. یافتهها: از مجموع 302 نفری که پرسشنامههای ارسالی را تکمیل نمودند، 1/82 درصد پاسخگویان را زنان و 9/17 درصد را مردان تشکیل دادهاند. 7/51 درصد پاسخگویان در زمان انجام تحقیق، شاغل بوده و 3/48 درصد بیکار بودهاند. کمترین درصد بیکاری مربوط به فارغالتحصیلان ورودی 1380 و 1381 دانشگاه قم میباشد و بالاترین درصد بیکاری در بین ورودیهای 1385 و 1386 مشاهده میشود. بیکاری در پذیرششدگان سالهای 1380 تا 1385 تقریباً وضعیت صعودی داشته و پس از کاهش بیکاری در چند سال، مجدداً برای ورودیهای سالهای 1388 تا 1391 این وضعیت صعودی تکرار شده است. از بین 156 پاسخگوی شاغل، 7/64 درصد (101 نفر) در شغلی مرتبط با رشته تحصیلی خود فعالیت میکنند و اکثر آنان در زمینه کتابداری فعالیت دارند اما 3/35 درصد شغلشان با رشته تحصیلی مرتبط نیست. نتیجهگیری: بهبود وضعیت اشتغال فارغالتحصیلان مستلزم تشکیل کارگروه کار و اشتغال در دانشگاه و اجرای برنامهها و سیاستهای پیشنهادی است.
اشتغال
فارغالتحصیلان
علم اطلاعات و دانششناسی
دانشگاه قم
2020
12
21
130
154
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_118501_0aac047b357b1e705f3696fdf1a1efb8.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
اثربخشی قصه گویی بر آموزش هوش اجتماعی کودکان پیشدبستانی شهرستان کرمانشاه
حدیث
باقریان
امین
زارع
محسن
گلمحمدیان
هدف: قصه عامل آموزش خیالپردازی به صورت غیرمستقیم در کودک و نوجوان است که با ایجاد سؤال در ذهن مخاطب به او آموزش میدهد و وی به کمک آن حوادث را به هم میچسباند و واقعیتها را کشف میکند. قصهگویی خلاقانه روشی آموزشی و تربیتی برای انتقال انواع مفاهیم و بهینهسازی احساس و رفتار کودکان قلمداد میشود؛ لذا این پژوهش در پی تعیین اثربخشی قصهگویی بر آموزش هوش اجتماعی کودکان پیشدبستانی شهرستان کرمانشاه است. روش: این پژوهش با استفاده از روش نیم هتجربی با گروه آزمودنی و گواه انجام شد. جامعه شامل کلیه کودکان مقطع پیشدبستانی است که در سال تحصیلی 98-99 به آموزشگاه میرفتند. افراد نمونه نیز با توجه به انجام پژوهش در فصل تابستان و تعطیلی مدارس و مراکز پیشدبستانی به صورت در دسترس به دست آمدند. برنامه آموزشی شامل یک دوره 8 جلسهای بود که بر روی گروه آزمایش انجام شد. دادهها از طریق دو پرسشنامه همدلی بهر و تحلیل بهر کودکان آیونگ و همکاران (2009) (فرم والدین) و مقیاس نوعدوستی برگرفته از پرسشنامه توانایی و مشکلات گودمن و همکاران (1997) (فرم والدین) قبل و بعد از اجرای مداخله جمعآوری و سپس توسط نرمافزار spss نسخه 20 و آزمون یومن وایتنی تجزیه و پردازش شدند. یافتهها: نتایج حاصل از پردازش دادهها حاکی از آن بود که در پس آزمون گروه آزمون تغییراتی معنیدار مشاهده شد. نتیجهگیری: با توجه به اثربخشی این روش آن را میتوان در زمره روشهای آموزشی، تربیتی، پرورشی و حتی درمانی مؤثر و مقرون به صرفه برای افزایش کیفیت تعاملات کودک با جامعه و دیگر افراد قرار داد و از آن در مراکز آموزشی و درمانی به صورت بهینه استفاده کرد.
قصهگویی
هوش اجتماعی
کودک پیشدبستانی
2020
12
21
155
172
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_113354_1fb032b0309023ae7cc79c5a3bbc8fb3.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1399
23
4
نقش رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران و تأثیر آن بر تولیدات علمی آنان
وحید
دستیار
نادر
رازقی
مهدی
فقیه عبدالهی
هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران و تأثیر آن بر تولیدات علمی بود. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 202 نفر از اعضای هیئت علمی پنج دانشکده هنر و معماری، الهیات و معارف اسلامی، حقوق و علوم سیاسی، علوم اقتصادی و اداری و علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران بود که با فرمول کوکران 132 نفر به عنوان نمونه و شیوه نسبتی انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامههای نقش رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی گلینی مقدم و دیگران (1397) و تولیدات علمی سلیمانی و شکویی (1387) استفاده شد. پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در سطح مطلوب (70/0 < α) تعیین گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزارهای Spss و Amos انجام شد. یافتهها: بین نقش رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی و تولیدات علمی رابطه معنیداری وجود دارد. رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیئت علمی نقش موثری را ایفا کردند، که این نقش مؤثر، منجر به افزایش میزان تولیدات علمی آنها گردید. واریانس تولیدات علمی اعضاء هیئت علمی حدود 31 درصد، از متغیر نقش رسانههای اجتماعی در ارتباطات علمی تأثیر پذیرفت. نتیجهگیری: رسانههای اجتماعی یکی از مهمترین ابزارهای آموزشی در مراودات دانشگاهیاند که در ارتباطات و تولیدات علمی روز به روز محبوبتر میشوند.
ارتباطات علمی
اعضای هیئت علمی
تولیدات علمی
رسانههای اجتماعی
2020
12
21
173
196
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_111281_c3c5b36070795a696d8e302aa9989494.pdf