2024-03-19T11:57:19Z
https://lis.aqr-libjournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4861
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
تخصص گرایی در حرفه
رحمت الله
فتاحی
2004
12
21
3
4
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
پست مدرنیته و علوم کتابداری و اطلاع رسانی
محمد
حسن زاده
پست مدرنیته به عنوان یک وضعیت نوین در عصر حاضر، تغییر و تحولهای زیادی در دیدگاههای مختلف در زندگی و تفکر بشر بهوجود آورده و خواسته یا ناخواسته، علوم کتابداری و اطلاعرسانی نیز به عنوان یکی از علوم اجتماعی در معرض اثرپذیری از این وضعیت قرار گرفته است. مطالعة چنین وضعیتی، دید کتابداران و اطلاعرسانان را نسبت به وضعیت و موقعیت کنونی و افقهای پیشرو، بازتر میکند. مقالة حاضر به دنبال آن است که تأثیر پست مدرنیته و تغییرات اجتماعی حاصل از آن را بر دیدگاه و فعالیتهای مختلف در حوزة علوم کتابداری و اطلاعرسانی نمایان سازد. بدین منظور، مدرنیته و پست مدرنیته به صورت جداگانه و مختصر معرفی و تأثیر هر یک بر علوم کتابداری و اطلاعرسانی بررسی میشوند. قسمتی از مقاله به رابطة فناوری اطلاعات و پست مدرنیته از یک طرف و پست مدرنیته و آموزش علوم کتابداری و اطلاعرسانی از طرف دیگر پرداخته است. در نهایت، تفاوت دو دیدگاه مدرنیته و پست مدرنیته در علوم کتابداری و اطلاعرسانی بحث شده و در پایان پیشنهادهایی ارائه گردیده است. هدف این مقاله بسترسازی برای مطالعات عمقی و فراگیر دربارة دیدگاههای جدید در این رشته میباشد.
پست مدرنیته
علوم کتابداری و اطلاعرسانی
مدرنیته
آموزش
فناوری اطلاعات
2004
12
21
5
22
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
نمایه سازی سلسله مراتبی مدارک ساخت یافته
محمد باقر
دستغیب
هرروز بر تعداد مدارک ساختیافته (مانند مدارک قابل نشانهگذاری) در اینترنت اضافه میشود. این نوع مدارک ساختیافته، علاوه بر محتوای مدرک، قالب معنایی مدرک را نیز ذخیره میکنند؛ بنابراین مدرک بهصورت یک درختواره ذخیره میگردد. از طرفی با افزایش اطلاعات موجود در شبکه، تقاضا برای بازیابی اطلاعات، بیشتر و پیچیدهتر شده است. امروزه کاربران پرسشهایی را مطرح میکنند که دارای ساختار درختی است. برای بازیابی اطلاعات مرتبط، روشهای کلاسیک که صرفاً از عملگرهای منطقی برای تطبیق پرسش با مدارک استفاده میکنند، نمیتوانند چنین پرسشهایی را با دقت مناسب بازیابی نمایند. هدف از این مقاله بررسی نمایهسازی سلسلهمراتبی و تطبیق سلسلهمراتبی مدارک است.
نمایهسازی سلسلهمراتبی
تطبیق سلسلهمراتبی
بازیابی اطلاعات
2004
12
21
23
32
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_47261_7ef28e824eace9bcea65bba9df31f546.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
نگاهی نوین به تقسیم بندی داستان های واقعی در ادبیات کودکان و نوجوانان
مرتضی
کوکبی
کتاب «گذری در ادبیات کودکان» از جمله کتابهایی است که مفاهیم پایه در ادبیات کودکان و نوجوانان را بهگونهای جامع مورد بررسی قرار داده است. این کتاب حدّاقل پنج بار تجدید چاپ شده و چارچوب کتابی را به نام «ادبیات کودکان: ویژگیها و جنبهها» نیز تشکیل داده که در سال 1374 برای نخستین بار چاپ شد و تا سال 1382 به چاپ ششم نیز رسیده است. نوشتة زیر در پی طرح این پرسش است که آیا تقسیمبندی مورد استفاده برای داستانهای واقعی در کتاب «گذری در ادبیات کودکان» و به دنبال آن، در کتاب «ادبیات کودکان و نوجوانان، ویژگیها و جنبهها» به اندازة لازم، دقیق هست و اگر نیست چه تقسیمبندی دیگری بهتر است جایگزین آن شود. به همین منظور، نخست گروههای موضوعی بررسی میگردند و آنگاه، طبقهبندی نوینی برای گروهبندی داستانهای واقعی پیشنهاد میشود.
ادبیات کودکان و نوجوانان
داستانهای واقعی
ردهبندی
2004
12
21
33
42
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
بررسی نظردانشجویان دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد دربارة خواندن به قصد یادگیری، خواندن به قصد لذّت، خواندن به قصد تصمیمگیری و دو اصل «معقولاندیشی» و «کمترین کوشش»
زهره
قریشی
پژوهش حاضر به منظور آگاهی از نظر دانشجویان دربارة خواندن به قصد یادگیری، خواندن به قصد تصمیمگیری، خواندن به قصد لذت، و همچنین دربارة دو اصل «معقولاندیشی» و «کمترین کوشش»، در دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. جامعة آماری این پژوهش پیمایشی، دانشجویان سال سوم و چهارم مقطع کارشناسی بودند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که 253 نفر به آن پاسخ دادند. نتایج بهدست آمده از آزمون هشت فرضیه نشان داد که: 1) دانشجویان بر «خواندن به قصد یادگیری» بیشتر از «خواندن به قصد تصمیمگیری» تأکید دارند؛ 2) دانشجویان مؤنث رشتههای روانشناسی و علوم تربیتی بیشتر از دانشجویان مذکر همین رشتهها بر «خواندن به قصد لذت» تأکید دارند؛ 3) دانشجویان مؤنث رشته علوم تربیتی و روانشناسی بیشتر از دانشجویان مذکر همین رشتهها بر «خواندن به قصد تصمیمگیری»تأکید دارند، ولی بین دانشجویان مؤنث و مذکر رشتة کتابداری در این مورد تفاوت معناداری وجود ندارد؛ 4) بین میزان تأکید بر «خواندن به قصد یادگیری» دانشجویان مؤنث و مذکر رشتههای علوم تربیتی و روانشناسی تفاوت معناداری وجود دارد. اما بین دانشجویان مؤنث و مذکر رشتة کتابداری در این مورد تفاوتی مشاهده نمیشود؛ 5) تفاوت معناداری بین رشتة تحصیلی دانشجویان و مقاصد خواندن آنها وجود ندارد؛ 6) اصل «کمترین کوشش»برای هر نوع خواندنی، مورد تأکید دانشجویان میباشد؛ 7) تفاوت معناداری بین رشتة تحصیلی دانشجویان و اصل کمترین کوشش وجود ندارد؛ 8) «معقولاندیشی» شکلدهندة رفتارهای مطالعاتی دانشجویان است.
اصل معقولاندیشی
اصل کمترین کوشش
خواندن به قصد لذت
خواندن به قصد یادگیری
خواندن به قصد تصمیمگیری
2004
12
21
43
68
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_47263_c46c487e48642aae65637b95ea013b98.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
مدیریت مجلات الکترونیکی در کتابخانهها
تاج الملوک
ارجمند
امتیازات و ویژگیهایی که نشر الکترونیکی در مقایسه با نشر چاپی دارد، بسیاری از ناشران مجلهها در موضوعات و سطوح مختلف را بر آن داشته است که به سوی انتشار الکترونیکی منابع اطلاعاتی خود حرکت کنند. در این مقاله فرآیند و معیارهای مربوط به انتخاب مجلات الکترونیکی، مراحل فراهمآوری، کسب مجوز، بررسی و پیگیری، و نظریههای مربوط به تنظیم بودجه و شیوههای اختصاص بودجه به فرمتهای مختلف بررسی میشود. با توجه به اهمیت حفاظت و نگهداری از مجلات الکترونیکی، روشهای حفاظت و آرشیو این منابع و مشکلاتی که ممکن است با توجه به ماهیت ذاتاً گذرای این رسانة الکترونیکی به وجود آید مورد بحث قرار میگیرد.
مجلات الکترونیکی
مدیریت
کتابخانهها
2004
12
21
69
81
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_47265_ffc246730a88fde5fc939b65c0a9525e.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
پیادهسازی پایگاه نشریات الکترونیکی متن کامل فارسی در کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی
جعفر
مهراد
سارا
کلینی
در زمستان 1382، کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز طراحی و نصب پایگاه اطلاعاتی نشریات الکترونیکی متن کامل فارسی را با موفقیت به انجام رسانید. هدف از ایجاد این پایگاه دسترسی آسان به مقالههای موجود در نشریات فارسی بدون نیاز به مراجعة حضوری به کتابخانهها است. از آنجا که گردآوری تمام شمارههای یک نشریه برای کتابخانههای کوچک و متوسط و کتابخانههای خارج از کشور براحتی امکانپذیر نیست، وجود پایگاه اطلاعاتی نشریات الکترونیکی متن کامل فارسی در اینترنت دارای اهمیت ویژهای است. با توجه به وجود دوره و شمارههای مختلف یک نشریه، این پایگاه در آیندة بسیار نزدیک گنجینهای غنی از نشریات فارسی خواهد بود. در این مقاله پس از تعریف نشریة الکترونیکی، روند طراحی و ساختار و نحوة استفاده از این پایگاه شرح داده میشود.
نشریة الکترونیکی متن کامل فارسی
نشریة الکترونیکی
کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز
نشریات علمی متن کامل
2004
12
21
83
96
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_47269_db8173c636d2dc72c677410e280c69d6.pdf
کتابداری و اطلاعرسانی
1680-9637
1680-9637
1383
7
شماره 4 (پیاپی 28)
میراث دانشگاهی علم کتابداری و اطلاعرسانی: منابع و فرصتها
مایکل
باکلند
ایرج
رداد
دانشکدههای دکومانتاسیون، کتابداری و مدیریت اطلاعات سنّتهایی را به ارث بردهاند: کتابشناسی، دکومانتاسیون، کتابداری، ذخیره و بازیابی اطلاعات، پردازش اطلاعات، اطلاعسنجی ، ارتباطات، آرشیو، نظامهای اطلاعاتی، نشر، و غیره. کار ما [کتابداران] با مدارک (شامل کتابها، پیشینهها، دادهها، گفتارها، عناصر نمادین ) و نیز تولید، اشاعه و بهکارگیری دانش در جامعه مرتبط است. اگر در این باب بیندیشیم که چه کسی و چرا از مدارک استفاده میکند، دامنه [این حوزه] وسیعتر هم میشود. ما با مسائل بسیار پیچیدهای مواجه هستیم: درک و باور انسانی، فناوری اطلاعات، و سیاستهای اجتماعی. مسائل عقلانی و مشکلات عملی مربوط به اهمیت و پیچیدگیهای اجتماع نیز از جملة این مسائلاند. فناوریهای جدید (نگارش، چاپ، رقومیکردن، ارتباطات راهدور) ابزار جدید و نه اهداف نو را شامل میشوند. ما میتوانیم و باید به موازات تغییراتی که فناوری موجب میگردد، دربارة هر چیزی بازاندیشی و بازآفرینی نماییم. توجه این دانشکدهها بر روی تعداد محدودی از دانشجویان متمرکز شده است. آموزش حرفهگرا باعث سلب علاقه نسبت به ماهیت این حوزه میگردد. یک برنامة حرفهگرای مطلوب برمبنای درآمیختگی بیشتر با تولید، اشاعه و استفادة از دانش شکل میگیرد. روش دانشاندوزانه، عالمانه و انتقادی آن است که مبتنی بر فنون رسمی (الگوریتمها) و علوم اجتماعی ( مردمشناسی فرهنگی ، جامعهشناسی تحلیل خطمشی ) و نیز علوم انسانی (علم بیان ، معناشناسی ، معرفتشناسی ) باشد. اهمیت ما بهواسطة اهمیت مشکلات و ارتباط آموزش، پژوهش، و نیز خدمات عمومی ما در مواجهه با آن مشکلات است.
آموزش کتابداری
دانشکدههای کتابداری
دانشکدههای اطلاعرسانی
محتوای درسی
2004
12
21
97
118
https://lis.aqr-libjournal.ir/article_47272_36824a81e093034f837bc3407cb6d877.pdf