تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی از سال 1990 تا 2007 میلادی بر اساس آمار پایگاه‌های مؤسسه اطلاعات علمی (ISI)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مهندس صنایع، گرایش تحلیل سیستم و رئیس دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

2 عضو هیئت علمی گروه کتابداری دانشگاه زابل

چکیده

مقاله حاضر با استفاده از آمارهای مؤسسه اطلاعات علمی (ISI)، وضعیت تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی را در سالهای 1990 تا 2007 میلادی بررسی نموده است. نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی بیش از 100 نوع نام متفاوت را در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی نمایه کرده‌اند. در طی این دورة 19 ساله (با انجام عمل مستندسازی) در مجموع، 1961 عنوان تولید علمی در پایگاه WOS نمایه شده است. از این تعداد 1249 عنوان توسط سازمان ISLAM AZAD UNIV تولید شده است. سهم علمی دانشگاه آزاد اسلامی از کل تولیدات علمی کشور در سال 2000 برابر با 23/2% بوده است که این رقم در سال 2007 به 15/7% رسیده است.  از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی در این دوره، 1937 عنوان در بخش SCIE پایگاه WOS، 56 عنوان در بخش SSCI و 4 عنوان در بخش A&HCI پایگاه WOS نمایه شده است. طی همین دوره، از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی، 1717 عنوان در قالب مقاله بوده است. 95/99% تولیدات دانشگاه آزاد اسلامی طی این دوره 19 ساله به زبان انگلیسی منتشر شده است. بیشترین مشارکت نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی با نویسندگان کشورهای آمریکا، آلمان و کانادا بوده است. پرکارترین نویسنده دانشگاه آزاد اسلامی طی این دوره RUSTAIYAN, A با 94 عنوان تولید علمی بوده است. گروه موضوعی شیمی میان‌رشته‌ای، 230 عنوان تولید علمی از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی را در خود نمایه کرده است. نشریه APPLIED MATHEMATICS& COMPUTATION تعداد 144 عنوان از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی را طی این دوره 19 ساله منتشر کرده است. در طی این دوره، نشریة ایرانی IRANIAN POLYMER JOURNAL با انتشار 19 عنوان در ردة دهم نشریات برتر منتشر‌کنندة تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته است.
 

کلیدواژه‌ها


مقدمه

در مقالة حاضر، تولیدات و فعالیتهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بهره‌گیری از اطلاعات و شاخصهای «مؤسسة اطّلاعات علمی» بررسی شده است. مؤسسه‌ها، موضوعات، زبانها و انواع مدارک، منابع منتشرکنندة مربوط به تولیدات علمی، مهمترین مؤلفه‌های مورد توجه در این تحقیق  می‌باشند.

از آنجا که تعداد تولیدات ارائه شده هر مؤسسه یا دانشگاه در بخش [1]WOS مؤسسه اطلاعات علمی، نشانگر توان علمی آن دانشگاه یا مؤسسه در سطح بین‌المللی است و تعداد تولیدات علمی هر سازمان در پایگاه WOS نیز به ازای تعداد تولیداتی است که ذیل عنوان آن سازمان یا دانشگاه ارائه می‌شود، ضروری است نویسندگان هنگام ارائه اطلاعات به پایگاه‌های مختلف، سعی کنند اطلاعات کتابشناختی خود را یکسان ارائه نمایند. با نگاهی به نامهای ارائه شده در پایگاه مذکور، متوجه خواهیم شد که تنها دو نام IAU و IA UNIV  از کلمه آزاد (AZAD) به صورت کامل استفاده نشده است. بر این اساس و با توجه به خاصیت پایگاه WOS و قابلیت جستجوی این پایگاه، جستجوی مورد نظر برای بازیابی تمامی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در این پایگاه به شکل زیر انجام شد: (CU=Iran AND (AD=AZAD OR AD= IAU OR AD=IA)؛ بدین صورت که ابتدا تمامی نامهای مؤسسه‌هایی که کلمه AZAD، IAU یا IA  در آنها به کار رفته جستجو و سپس نتایج جستجوی فوق با عبارت ایران (CU=Iran) با هم ترکیب شد و نتایج آن تجزیه و تحلیل گردید. ترکیب این نتایج با هم، تمامی واحدهای دانشگاه آزاد را که در کشور به فعالیت مشغول می‌باشند و در پایگاه WOS دارای تولید علمی بوده‌اند، بازیابی می‌کند.

همان‌گونه که در جدول شماره1 آمده است، در طی سالهای 1990 تا 2007 بیشترین تولیدات  دانشگاه آزاد اسلامی با نام ISLAM AZAD UNIV  در پایگاه WOS نمایه شده است. چنانکه ملاحظه می‌شود ISLAM AZAD UNIV با 1249 عنوان از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی در طی این دوره 19 ساله، حدود 64% از کل تولیدات را به خود اختصاص داده و در رده نخست سازمانهای سهیم در تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته است. AZAD UNIV  با 268 و ISLAMIC AZAD NIV با 74 عنوان، به ترتیب در رده‌های دوم و سوم قرار دارند.

به دلیل رعایت نکردن برخی اصول نمایه‌سازی و مستندسازی در پایگاه‌ WOS مؤسسه اطلاعات علمی، بیش از 100 عنوان نام متفاوت دانشگاه آزاد اسلامی در این پایگاه نمایه شده است. در جدول شماره 1، برخی از این واحدهای دانشگاهی همراه با تولیدات و سهم آنها در تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی نشان داده شده است. همان‌گونه که در ردیف 5 جدول شماره 1 مشاهده می‌شود، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک با نمایه ‌نمودن 26 عنوان تولید علمی، در رده پنجم سازمانهای سهیم در تولید علم و در ردة نخست واحدهای دانشگاهی قرار گرفته است. جدول شماره 1، تعداد 68 سازمانی را نشان می‌دهد که دست‌کم دارای 2 عنوان تولید علمی در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی طی این دوره 19 ساله بوده‌اند. باید توجه داشت، چهار سازمان برتر و مؤثر در تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی به واحد خاصی از دانشگاه آزاد اسلامی اشاره ندارند، اما جزء مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی شمرده می‌شوند.

جدول1. سازمانهای سهیم در تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی و نامهای متنوع نمایه‌شده

در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی

ردیف

نام مؤسسه یا سازمان

تعداد تولید

سهم

ردیف

نام مؤسسه یا سازمان

تعداد تولید

سهم

1

ISLAM AZAD UNIV

1249

70/63%

15

SHAHREZA ISLAM AZAD UNIV

7

35/.%

2

AZAD UNIV

268

66/13%

16

AZAD ISLAM UNIV TABRIZ

6

30/.%

3

ISLAMIC AZAD NIV

74

77/3%

17

AZAD UNIV MED SCI

6

30/.%

4

AZAD UNIV MED CI

30

52/1%

18

ISLAM AZAD UNIV SAVEH

6

30/.%

5

AZAD UNIV ARAK

26

32/1%

19

KARAJ ISLAM AZAD UNIV

6

30/.%

6

IAU

26

32/1%

20

KERMAN AZAD UNIV

6

30/.%

7

IA UNIV

23

17/1%

21

LAHIJAN AZAD UNIV

6

30/.%

8

AZAD ISLAM UNIV

20

01/1%

22

TEHRAN AZAD UNIV

6

30/.%

9

AZAD UNIVMASHHAD

18

97/.%

23

AZAD UNIV TABRIZ

5

25/.%

10

AZAD UNIV TEHRAN

14

71/.%

24

I AZAD UNIV

5

25/.%

11

ISL AZAD UNIV

14

71/.%

25

ISLAM AZAD UNIV IRAN

5

25/.%

12

ISLAM AZAD UNIV ZANJAN

14

71/.%

26

ISLAM AZAD UNIV MASHHAD

5

25/.%

13

ZANJAN ISLAM AZAD UNIV

13

66/.%

27

ABHAR AZAD UNIV

4

20/.%

14

ISLAM AZAD UNIV TEHRAN

8

40/.%

28

AZAD UNIV MASHAD

4

20/.%

29

AZAD UNIV SHAHRE KORD

4

20/.%

48

BONAB ISLAM AZAD UNIV

2

10/.%

30

ISLAM AZAD UNIV YAZD

4

20/.%

49

FIROOZABAD AZAD UNIV

2

10/.%

31

SHIRAZ ISLAM AZAD UNIV

4

20/.%

50

ISLAM AZAD UNIV ABHAR

2

10/.%

32

AZAD ISLAMIC UNIV

3

15/.%

51

ISLAM AZAD UNIV KAZEROON

2

10/.%

33

AZAD MED UNIV

3

15/.%

52

ISLAM AZAD UNIV KERMAN

2

10/.%

34

GACHSARAN AZAD UNIV

3

15/.%

55

ISLAM AZAD UNIV KHORASGAN

2

10/.%

35

ISLAM AZAD UNIV MED SCI

3

15/.%

56

ISLAM AZAD UNIV QOM

2

10/.%

36

ISLAM AZAD NIV TONEKABON

3

15/.%

57

ISLAM AZAD UNIV

ROODEHEN BRANCH

2

10/.%

37

KARAJ AZAD UNIV

3

15/.%

58

ISLAM AZAD UNIV S

TEHRAN BRANCH

2

10/.%

38

MASHAD AZAD UNIV

3

15/.%

59

ISLAM AZAD UNIV SHAHREZA

2

10/.%

39

ARSENJAN AZAD UNIV

2

10/.%

60

ISLAM AZAD UNIV TABRIZ

2

10/.%

40

AZAD ISLAMI UNIV

2

10/.%

61

ISLAM AZAD UNVI

2

10/.%

41

AZAD ISLAMI UNIV BABOL

2

10/.%

62

ISLAN AZAD UNIV

2

10/.%

42

AZAD ISLAMIC UNIV TABRIZ

2

10/.%

63

LAHIJAN ISLAM AZAD UNIV

2

10/.%

43

AZAD UNIV BOJNORD

2

10/.%

64

MARVDASHT ISLAM AZAD UNIV

2

10/.%

44

AZAD UNIV ILAM

2

10/.%

65

SHAHREZA ISLAMIC AZAD UNIV

2

10/.%

45

AZAD UNIV IRAN

2

10/.%

66

TEHRAN ISLAM AZAD UNIV

2

10/.%

46

AZAD UNIV KARAJ

2

10/.%

67

TONEKABON ISLAM AZAD UNIV

2

10/.%

47

AZAD UNIV KERMAN

2

10/.%

68

YAZD AZAD UNIV

2

10/.%

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007

تولیدات علمی دانشگاه آزاد طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی، در جدول شماره 2 نشان داده شده است. چنانکه ملاحظه می‌شود، طی این دوره 19 ساله در مجموع 1961 عنوان تولید علمی در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی(ISI) نمایه شده است که از این تعداد 1937 تولید علمی در بخش [2]SCIE، 56 تولید علمی در بخش [3]SSCI و 4 تولید علمی در بخش A&HCI[4] این پایگاه نمایه شده است. به این دلیل که در برخی از موارد، امکان نمایه شدن یک اثر در بیش از یک شاخة موضوعی وجود دارد، جمع کلّ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدۀ مربوط به یک کشور یا سازمان در پایگاه‌های SCIE، SSCI و A&HCI، با رقم کلّ تولیدات علمی نمایه‌سازی شدۀ آن‌ در پایگاه WOS برابر نیست.

جدول2. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در بخشهای مختلف  پایگاه WOS

مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) از سال 1990 تا 2007 میلادی

A&HCI

SSCI

SCIE

WOS

4

56

1937

1961

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 به تفکیک سال در بخشهای مختلف پایگاه WOS

در جدول شماره 3، تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی به تفکیک از سال 1990 تا 2007 میلادی در بخشهای مختلف پایگاه WOS نشان داده شده است. بیشترین تولیدات علمی در بخش SCIE پایگاه WOS و کمترین تولیدات در بخش A&HCI این پایگاه نمایه شده است. در سال 2007، دانشگاه آزاد اسلامی تعداد 648 عنوان تولید علمی داشته که در مقایسه با سال 2006 در مجموع 75/38% رشد داشته است. اما تولیدات سال 2006 این دانشگاه در بخش SSCI بیشتر از تولیدات سال 2007 در همین بخش است. به عبارت دیگر، تولیدات علمی دانشگاه در بخش SSCI در سال 2007 نسبت به سال 2006 حدود 67% رشد منفی داشته در حالی که در بخش SCIE پایگاه WOS حدود 38% رشد را نشان می‌دهد. تولیدات علمی سال 2006 نیز نسبت به سال 2005 در مجموع 61/21% رشد داشته است. اما تعداد تولیدات سال 2005 نسبت به سال 2004 بیش از 95% رشد داشته که بیشترین نرخ رشد در طی این دورة 19 سالة تولید علمی دانشگاه آزاد می‌باشد. با نگاهی به اطلاعات مندرج در جدول شماره 3، متوجه خواهیم شد سیر صعودی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی بسیار قابل توجه بوده است. برای مثال، در سال 2000 دانشگاه آزاد اسلامی در مجموع دارای 31 عنوان تولید علمی بوده که این تعداد به 648 عنوان در سال 2007 افزایش یافته است. اطلاعات بیشتر را در خصوص تعداد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی به تفکیک سال و بخشهای مختلف پایگاه WOS، در جدول شماره 3 می‌توان مشاهده کرد.

جدول 3. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در بخش WOS پایگاه

مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) به تفکیک سال

سال

WOS

SCIE

SSCI

A&HCI

2007

648

640

12

1

2006

467

463

18

-

2005

384

373

15

1

2004

196

196

5

1

2003

111

110

3

-

2002

74

74

1

-

2001

45

43

1

1

2000

31

31

-

-

1999

28

27

1

-

1998

18

18

-

-

1997

18

18

-

-

1996

7

6

2

-

1995

8

8

-

-

1994

4

4

-

-

1993

3

3

-

-

1992

2

2

-

-

1991

2

2

-

-

1990

5

5

-

-

 

نمودار شیب صعودی رشد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007

در نمودار شماره 1، روند رشد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، به تفکیک سالهای مورد مطالعه، به تصویر کشیده شده که نشان‌دهندة روند رو به رشد از سال 1990 است. از سال 1997، رشد تولیدات علمی نمایه‌سازی شده دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS شتاب بیشتری به خود گرفته و این روند در سالهای بعد نیز ادامه داشته، به طوری که از سال 2004 به بعد، رشد بیشتری داشته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نمودار 1. روند رشد تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی

 

سهم علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 به تفکیک سال از کل تولیدات علمی کشور

در جدول شماره 4، تولیدات علمی نمایه‌شده ایران و دانشگاه آزاد اسلامی و سهم این دانشگاه از کل تولیدات علمی ایران طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی، نشان داده شده است. همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، در سال 1990 کشور ایران دارای 186 تولید علمی در پایگاه WOS بوده که سهم دانشگاه آزاد اسلامی 5 مورد بوده است. سهم علمی دانشگاه آزاد اسلامی از کل تولیدات علمی کشور ایران در این سال برابر با 68/2% بوده است. این روند طی سالهای 1991 تا 1994 تقریباً ثابت مانده و از سالهای 1995 و 1996 تاکنون، رشد صعودی داشته به طوری که در سال 1995 برابر با 69/1% بوده است. این نرخ رشد در سال 2007 به 15/7%  رسیده در حالی که در همین سال سهم تولید علمی دانشگاه تهران 76/12% و دانشگاه علوم پزشکی تهران 94/7% است که به ترتیب در رده‌های اول و دوم سازمانهای سهیم در تولید علم ایران قرار دارند. در جدول زیر، اطلاعات کامل مربوط به تولیدات علمی کشور ایران و دانشگاه آزاد اسلامی طی 19 سال گذشته و سهم علمی این دانشگاه از کل تولیدات علمی کشور، نشان داده شده است.

جدول4. سهم علمی دانشگاه آزاد اسلامی از تولیدات علمی کشور طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی

سال

تعداد تولیدات نمایه شدة دانشگاه آزاد اسلامی در WOS در سالهای مختلف

تعداد تولیدات نمایه شده ایران در WOS



سهم علمی دانشگاه آزاد اسلامی از تولیدات علمی ایران

1990

5

186

68/2%

1991

2

234

85/.%

1992

2

257

77/.%

1993

3

310

96/.%

1994

4

377

06/1%

1995

8

471

69/1%

1996

7

598

17/1%

1997

18

682

63/2%

1998

18

1036

73/1%

1999

28

1204

32/2%

2000

31

1387

23/2%

2001

45

1735

59/2%

2002

74

2224

32/3%

2003

111

3283

38/3%

2004

196

3945

96/4%

2005

384

5744

68/6%

2006

467

6800

86/6%

2007

648

9062

15/7%

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 به تفکیک نوع مدرک

با توجه به اینکه تولیدات علمی در مؤسسه اطلاعات علمی در قالب 34  نوع مدرک نمایه می‌شوند، در جدول شماره5 بر آن هستیم تا وضعیت تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی را بررسی و تجزیه و تحلیل کنیم. همان‌طور که در جدول شماره 5 ملاحظه می‌شود، طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی، 1961 تولید علمی توسط نویسندگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS نمایه شده که از این تعداد 1717 تولید علمی در قالب مقاله، 196 تولید علمی در قالب چکیدة همایشها، 18 تولید علمی به صورت سرمقاله، 8 تولید علمی در قالب نقد و بررسی، 7 تولید علمی در قالب نامه سردبیر و همین تعداد در قالب مطالب خبری، 5 مورد در قالب تصحیح و تعداد 5 تولید علمی نیز در قالب یادداشت بوده است. با توجه به جدول شماره 5، ملاحظه می‌شود که بیشترین تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی در قالب مقاله با 55/87% و بعد از آن چکیده همایشها با 99/9% بوده است. سرمقاله، نقد و بررسی، نامه سردبیر، مطالب خبری، تصحیح و یادداشت، به ترتیب در رده‌های بعدی قرار دارند.

جدول5. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS  از سال 1990 تا 2007 میلادی

بر اساس نوع مدارک

نوع مدارک

WOS

درصد

SCIE

درصد

SSCI

درصد

A&HCI

درصد

مقاله

1717

55/87

1708

07/88

33

92/58

4

100/.

چکیده همایش‌ها

196

99/9

184

49/9

22

28/39

-

-

سرمقاله

16

81/.

16

82/.

-

-

-

-

نقد و بررسی

8

40/.

8

41/.

-

-

-

-

نامه سردبیر

7

35/.

7

36/.

-

-

-

-

مطالب خبری

7

35/.

7

36/.

-

-

-

-

تصحیح

5

25/.

5

25/.

1

78/1

-

-

یادداشت

5

25/.

4

20/.

-

-

-

-

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی به تفکیک زبان مدارک

بر اساس آمار WOS بیشتر تولیدات علمی جهان به زبان انگلیسی تهیه و منتشر می‌شود. بر همین اساس، تولیدات نمایه‌شده به زبانهای مختلف نیز در پایگاه WOS بسیار متنوع بوده و 49 زبان در این مؤسسه قابل نمایه است. بر همین اساس، طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی، نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی تولیدات خود را به دو زبان انگلیسی و ایتالیایی ارائه کرده‌اند. طبق اطلاعات مندرج در جدول شماره 6، 1960 عنوان از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی به زبان انگلیسی و تنها یک تولید علمی به زبان ایتالیایی منتشر شده است. علاقه یا توانایی نویسندگان این دانشگاه به تولید و نشر آثار خود به زبان انگلیسی و در دسترس بودن منابع اطلاعاتی به زبان انگلیسی، می‌تواند علت این امر باشد.

جدول 6. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی (ISI)

از سال 1990 تا 2007 میلادی بر اساس زبان مدارک

زبان مدارک

WOS

درصد

SCIE

درصد

SSCI

درصد

A&HCI

درصد

انگلیسی

1960

95/99%

1936

95/99%

56

100%

4

100%

ایتالیایی

1

05/.%

1

05/.%

-

-

-

-

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 به تفکیک میزان مشارکت نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی با نویسندگان سایر کشورها

مشارکت علمی نویسندگان، یکی از شاخصهای ارزیابی علم محسوب می‌شود. این میزان همکاری در سطح بین‌المللی، تأثیر مثبتی در عرصه‌های علمی، فنی، اجتماعی، اقتصادی و ... خواهد داشت. بر این اساس، میزان مشارکت نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی با نویسندگان سایر کشورها در جدول شماره 7 نشان داده شده است. چنانکه ملاحظه می‌شود، نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی با نویسندگان کشورهای آمریکا، آلمان و کانادا بیشترین همکاری را داشته‌اند. داده‌ها نشان می‌دهد از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد طی دوره 19 ساله، 31 عنوان با مشارکت نویسندگانی از کشور آمریکا، 29 عنوان با نویسندگان کشور آلمان و 27 عنوان با نویسندگان کشور کانادا تولید شده است. با نگاهی به جدول زیر می‌توان مشاهده کرد که مشارکت نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی با کشورهای اروپایی و آمریکایی بیش از کشورهای آسیایی و آفریقایی است. این میزان همکاری با نویسندگان سایر کشورها به آشنایی و تعامل بیشتر نویسندگان در زمینه‌های مختلف علمی‌ فرهنگی کمک می‌کند و به برقراری ارتباطهای علمی و فرهنگی با مراکز علمی در این کشورها منجر می‌شود.

جدول7. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS از سال 1990 تا 2007 میلادی

بر اساس همکاری علمی با سایر کشورها (حداقل بر حسب 9 تولید علمی)

کشور

WOS

درصد

SCIE

درصد

SSCI

درصد

A&HCI

درصد

آمریکا

31

58/1%

31

60/1%

-

-

-

-

آلمان

29

47/1%

29

49/1%

-

-

-

-

کانادا

27

37/1%

27

39/1%

-

-

-

-

استرالیا

18

91/.%

17

87/.%

1

78/1%

1

25%

انگلستان

16

81/.%

16

82/.%

1

78/1%

-

-

فرانسه

13

66/.%

13

67/.%

-

-

-

-

سوئد

10

50/.%

10

51/.%

-

-

-

-

چین

9

45/.%

9

46/.%

-

-

-

-

 

پرکارترین نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی

در جدول شماره 8 ، پرکارترین نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای مورد مطالعه نشان داده شده است. همان‌گونه که ملاحظه می‌شود RUSTAIYAN, A با تعداد 94 تولید علمی در رتبه نخست قرار دارد..پس از وی JAHANSHAHLOO, GR و MONAJJEMI, M  به ترتیب با 43 و 39 تولید علمی رتبه‌های دوم و سوم را از آن خود کرده‌اند. سایر نویسندگان نیز در رده‌های بعد قرار گرفته‌اند. در این جدول، نویسندگانی نشان داده شده‌اند که دست کم دارای 20 تولید علمی در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی بوده‌اند. باید توجه داشت، منظور از نویسنده پرکار کسی است که طی سالهای مورد بررسی، بیشترین تولید علمی را داشته است.

جدول 8. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی (ISI)

از سال 1990 تا 2007 میلادی بر اساس نویسندگان

درصد

تعداد

نام نویسنده

ردیف

درصد

تعداد

نام نویسنده

ردیف

42/1%

28

RAMAZANI, A

9

79/4%

94

RUSTAIYAN, A

1

27/1%

25

LOTFI, FH

10

14/2%

43

JAHANSHAHLOO, GR

2

27/1%

25

NIAZI, A

11

98/1%

39

MONAJJEMI, M

3

22/1%

24

MALEKNEJAD, K

12

93/1%

38

BAMOHARRAM, FF

4

12/1%

22

SADEGHI, AA

13

93/1%

38

NORI-SHARGH, D

5

07/1%

21

BABOLIAN, E

14

73/1%

34

ZARE, K

6

07/1%

21

ZAMANI, HA

15

63/1%

32

JALILI-KHARAAJOO, M

7

01/1%

20

GHORANNEVISS, M

16

42/1%

28

MOTAMEDI, MHK

8

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی به تفکیک گروه‌های موضوعی

قابلیّت دسته‌بندی موضوعی نتایج جستجو در پایگاه WOS، امکان گروه‌بندی موضوعی تولیدات علمی نمایه‌سازی شدة هر کشور، سازمان یا مؤسسه را فراهم می‌‌سازد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر تمامی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در دورة‌ زمانی مورد مطالعه، در قالب دسته‌بندیهای موضوعی پایگاه WOS مرتب و بررسی شد.

به همین منظور، پس از بازیابی 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007، تمامی آنها در قالب دسته‌بندیهای موضوعی پایگاه WOS قرار گرفت. 20 گروه موضوعی برتر که بیشترین تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی را به خود اختصاص داده است، در جدول شماره 9 ملاحظه می‌شود. اطلاعات مندرج در جدول شماره 9 نشان می‌دهد گروه موضوعیCHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY با تحت پوشش قرار دادن 230 عنوان از تولیدات علمی که معادل 71/11% درصد کل تولیدات علمی طی سال‌های 1990 تا 2007 در پایگاه WOS است، بیشترین تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی را در خود جای داده است. گروه موضوعیMATHEMATICS, APPLIED با نمایه نمودن 176 و CHEMISTRY, PHYSICAL با نمایه‌نمودن 147 عنوان به ترتیب در رده‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند. همان طور که در جدول مشاهده می‌شود، گروه‌های موضوعی شیمی و حوزه‌های وابسته به آن، در بین 20 گروه موضوعی برتر تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی دارای بیشترین سهم بوده‌اند. ردیفهای 1و 3،4،5، 7، 8 و 10 از جدول زیر، با حوزه‌های مختلف شیمی مرتبط می‌باشند. به این ترتیب، می‌توان نتیجه گرفت که گروه‌های موضوعی برتر، در حوزة شیمی و رشته‌های وابسته به آن قرار دارد. بنابراین، از مجموع 1961 عنوان تولید علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی این دوره 19 ساله 895 عنوان در گروه موضوعی شیمی و رشته‌های وابسته به آن قرار دارند که حدود 63/45% از کل تولیدات این دانشگاه را شامل می‌شود.

جدول 9. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS از سال 1990 تا 2007 میلادی

بر اساس گروه‌های موضوعی (حداقل با تعداد 20 تولید علمی)

درصد

تعداد

گروه موضوعی

ردیف

درصد

تعداد

گروه موضوعی

ردیف

05/3%

60

PLANT SCIENCES

11

72/11%

230

CHEMISTRY, MULTIDISCIPLINARY

1

85/2%

56

BIOCHEMISTRY &MOLECULAR BIOLOGY

12

97/8%

176

MATHEMATICS, APPLIED

2

60/2%

51

CRYSTALLOGRAPHY

13

49/7%

147

CHEMISTRY, PHYSICAL

3

60/2%

51

POLYMER SCIENCE

14

78/6%

133

CHEMISTRY, INORGANIC & NUCLEAR

4

34/2%

46

COMPUTER SCIENCE, THEORY & METHODS

15

17/6%

121

CHEMISTRY, APPLIED

5

19/2%

43

CHEMISTRY, MEDICINAL

16

71/5%

112

FOOD SCIENCE & TECHNOLOGY

6

98/1%

39

MATERIALS SCIENCE, MULTIDISCIPLINARY

17

04/5%

99

CHEMISTRY, ANALYTICAL

7

98/1%

39

PHYSICS, MULTIDISCIPLINARY

18

79/4%

94

CHEMISTRY, ORGANIC

8

78/1%

37

ENVIRONMENTAL SCIENCES

19

38/4%

86

PHARMACOLOGY & PHARMACY

9

83/1%

36

PHYSICS, APPLIED

20

62/3%

71

ENGINEERING, CHEMICAL

10

 

تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی  به تفکیک منابع منتشرکننده

در سال 2007، تعداد 10000 عنوان منبع، تحت پوشش پایگاه WOS قرار داشته که از این تعداد،6822 عنوان در پایگاه SCIE، 2013 عنوان در پایگاه SSCI و 1165 عنوان در پایگاه A&HCI نمایه‌سازی شده است.

بررسیها نشان می‌دهد مجموع 1961 عنوان تولید علمی نمایه شده طی سالهای 1990 تا سال 2007 میلادی در پایگاه WOS، در 706 عنوان از منابع این پایگاه منتشر شده‌‌اند. به عبارت دیگر، از مجموع 10000 عنوان منبع تحت پوشش پایگاه WOS در سال 2007، 706 عنوان که بیشتر نیز نشریّه بوده‌اند، تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی را منتشر کرده‌اند. این تعداد، 06/7% از منابع تحت پوشش پایگاه WOS‌ را تشکیل می‌دهد.

به منظور آشنایی با مهم‌ترین منابع منتشرکنندة تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی طی سالهای مورد بررسی، عنوان 10 منبع که بیشترین سهم را در نشر آثار علمی دانشگاه آزاد داشته‌اند، همراه با تعداد تولیدات علمی منتشر شده در این منابع و سهم هر کدام از این منابع در انتشار تولیدات علمی، در جدول شماره 10 نشان داده شده است. این 10 منبع، 482 عنوان از تولیدات علمی دانشگاه آزاد را منتشر نموده‌اند که در مجموع می‌توان اذعان داشت، 6/24% تولیدات علمی سالهای 1990 تا 2007 این دانشگاه توسط این 10 نشریه منتشر شده‌‌اند. همان طور که در جدول شماره 10 ملاحظه می‌شود، 34/7% تولیدات علمی دانشگاه آزاد توسط نشریّة APPLIED MATHEMATICS AND COMPUTATION انتشار یافته‌ است. نشریّه فوق در حوزة موضوعی «ریاضیّات کاربردی»[5] قرار دارد. همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، در بند 10 نشریه ایرانی IRANIAN POLYMERJOURNAL وجود دارد که با نمایه‌ نمودن 19 عنوان تولید علمی طی این دوره 19 ساله 91/.% از کل تولیدات نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی به خود اختصاص داده و در جایگاه دهم نشریه‌های منتشرکنندة تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته است. بر اساس آمارهای ارائه‌ شده در پایگاه WOS مؤسسه اطلاعات علمی نشریه‌های ایرانیIranian Journal of Chemistry and Chemical Engineering –International English Edition با انتشار 9 عنوان تولید علمی، نشریه‌های Iranian Journal of Science and Technology وIranian Journal of Science& Technology transaction B Engineering هر کدام با انتشار 4 عنوان، نشریه‌های Iranian Journal of Science& Technology transaction A Transaction و Iranian Journal of Public Health نیز هر کدام  با انتشار 2 عنوان سهم اندکی در انتشار تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در طی سالهای 1990 تا 2007 میلادی داشته‌اند. در مجموع، 6 عنوان نشریة ایرانی نمایه شده در پایگاه WOS 40 عنوان از مجموع 1961 عنوان تولیدات دانشگاه آزاد اسلامی را طی دورة 19 ساله منتشر کرده‌اند که حدود 2% از کل این تولیدات را شامل می‌شود. بنابراین، می‌توان ملاحظه نمود که نویسندگان دانشگاه آزاد اسلامی تولیدات خود را بیشتر در نشریه‌های خارجی نمایه‌ کرده‌اند. باید توجه داشت، در سال 2007، 9 عنوان نشریه ایرانی در پایگاه WOS نمایه شده است.

جدول 10. تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه WOS از سال 1990 تا 2007 میلادی

بر اساس منابع منتشر کننده آنها (حداقل با انتشار 12 تولید علمی)

سهم نشریه در تولیدات علمی دانشگاه آزاد

تعداد

عنوان نشریه (منبع منتشر کننده)

ردیف

34/7%

144

APPLIED MATHEMATICS AND COMPUTATION

1

33/4%

85

JOURNAL OF ESSENTIAL OIL RESEARCH

2

19/2%

43

PHOSPHORUS SULFUR AND SILICON AND THE RELATED   ELEMENTS

3

03/2%

40

JOURNAL OF CHEMICAL RESEARCH-S

4

93/1%

38

ACTA CRYSTALLOGRAPHICA SECTION E-STRUCTURE REPORTS ONLINE

5

83/1%

36

ASIAN JOURNAL OF CHEMISTRY

6

68/1%

33

JOURNAL OF MOLECULAR STRUCTURE-THEOCHEM

7

17/1%

23

JOURNAL OF MOLECULAR CATALYSIS A-CHEMICAL

8

07/1%

21

ZEITSCHRIFT FUR ANORGANISCHE UND ALLGEMEINE CHEMIE

9

91/.%

19

IRANIAN POLYMER JOURNAL

10



1. Web Of Science.

1. Science Citation Index Expanded.

2. Social Science Citation Index.

1. Art &Humanities Citation Index.

[5]. Mathematics, Applied.

- نوروزی چاکلی، عبدالرضا، محمد حسن‌زاده و دیگران (1387). یک و نیم دهه تولیدات علمی ایران و جهان در ISI (2007- 1993)، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
- نوروزی چاکلی، عبدالرضا، حمزه علی نورمحمدی و دیگران (1386). ارزیابی تطبیقی وضعیّت تولید علمی ایران و چند کشور منطقه در سال 2005 و 2006 بر اساس آمارهای مؤسّسة اطّلاعات علمی (ISI). تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
 
- Thomson Scientific. (2008). Master list Journals. [Online]. Available At: http://scientific.thomson.com/mjl/
 
- Thomson Scientific. (2008). Science Citation Index. [Online]. Available At: http://scientific.thomson.com/products/sci/
- Thomson Scientific. (2008). The Thompson Scientific Journal Selection Process. Available At: http://scientific.thomson.com/free/ essays/selectionofmaterial/journalselection/
 
- Thomson Scientific. (2008). Web of Science. [Online]. Available At:  http://scientific.thomson.com/products/wos/
 
- Thomson Scientific. (2008). Master Journal List. [Online]. Available At: http://www.thomsonscientific.com/cgi-bin/jrnlst/ jloptions.cgi?PC=master