بررسی وضعیت کتابخانه های نابینایان و نیمه بینایان مستقر در استان خراسان رضوی و بررسی میزان رضایتمندی کاربران از خدمات آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه کتابداری و اطلاع رسانی

2 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، بررسی وضعیّت کتابخانه‌های نابینایان و کم‌بینایان در استان خراسان رضوی و همچنین بررسی میزان رضایتمندی اعضای این کتابخانه‌هاست. روش پژوهش، توصیفی پیمایشی وجامعه آماری پژوهش شامل 8 کتابخانه و 440 نفر از اعضای فعّال آن کتابخانه‎ها بودند که به شیوة نمونه‌گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان انتخاب و تعداد 205 برگ پرسشنامه بین آنها توزیع شد. نتایج به دست آمده تجزیه و تحلیل و مشخّص شد تنها 25% کتابخانه‎ها دارای ساختمان مستقل هستند و بقیّه به عنوان بخشی از یک کتابخانه دیگر فعالیّت می‏کنند. تقریباً 90% ساختمان کتابخانه‏ها بیشتر از10 سال عمر دارند. هیچ کتابخانه‎ای استودیو ضبط صدا ندارد. همه کتابخانه‏ها از ضبط صوت و رایانه برای رفع نیاز مراجعان استفاده می‏کنند. 75% مسئولان کتابخانه‏ها نابینا هستند. 75% کتابخانه‏ها تنها توسط یک کتابدار اداره می‏شوند. 75% مسئولان کتابخانه‏ها دوره‏های ویژه مدیریّت کتابخانه‏های نابینایان را طی کرده‏اند. اعضای کتابخانه‌ها نیز از تجهیزات و نرم‌افزارها و فضای مطالعاتی کتابخانه رضایت نداشتند. از نظر ایشان، وضعیّت منابع موجود به طور متوسط رضایت بخش بود. همچنین، مراجعان از خدمات ارائه شده و نحوة رفتار و برخورد کتابداران و به طور کلّی از خدمات ارائه شده توسط کتابخانه‌ها رضایت کامل داشتند. ایجاد شبکه اطلاع‏رسانی کتابخانه‏های نابینایان، اشتراک منابع و امانت بین‏کتابخانه‏ای، حرکت به سوی انتشارات چندرسانه‏ای و ایجاد کتابخانه ملّی نابینایان، از پیشنهادهای ارائه شده در این پژوهش است.