واکاوی مؤلفه‌های مدیریت دانش در منابع و برنامه‌های درسی آموزش عالی (با استفاده از روش فراترکیب)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

3 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت مؤلفه‌های مدیریت دانش با استفاده از مطالعه پژوهش‌های پیشین است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع طرح‌های پژوهش آمیخته اکتشافی است و با روش تحلیل محتوا، پرسشنامه‌ای و سیاهه وارسی 122 مقاله چاپ شده فارسی و انگلیسی بین سال‌های 2000 تا 2020 در حوزه مدیریت دانش در منابع و برنامه‌های درسی آموزش عالی بررسی شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که اشتراک دانش 26/67 درصد بیشترین و حفاظت از دانش 4/43 درصد کمترین سهم را کسب کرده‌اند. کاربست دانش 15/85 درصد، خلق دانش 14/17 درصد، تغییر دانش 10/63 درصد، سازماندهی دانش 9/65 درصد، شناسایی دانش 7/68 درصد، توسعه دانش 5/91 درصد، ارائه دانش 5/02 درصد را اتخاذ کرد.
نتیجه‌گیری: آموزش عالی یکی از مهمترین خاستگاه‌های اشتراک دانش است و می‌تواند با ارائه الگوهای جدید دانش و سنجش و ارزیابی دانش که پیش شرط لازم برای کاربست موفق دانش است، مؤثر باشد. خلق و توسعه دانش نیز یکی از رسالت‌های اساسی آموزش عالی محسوب می‌شود و موجب کاربردی‌سازی دانش تئوری و به روزرسانی آن می‌شوند. تغییر دانش نیز فرآیندی متقابل بین دانش صریح و ضمنی است که منجر ایجاد دانش جدید می‌شود. حفاظت از دانش یکی از خلاءهای آموزش عالی است که عدم توجه به آن موفقیت مدیریت دانش را مختل می‌کند زیرا موفقیت مدیریت دانش محصول اتخاذ و اجرای استراتژی مناسب و یکپارچه در آموزش عالی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of Knowledge Management Components in Higher Education Resources and Curricula (Using Meta-Synthesis Method)

نویسندگان [English]

  • Azam Mousa Chamani 1
  • Saeed Ghaffari 2
  • Soraya Ziaee 3
  • Afshin Mousavi Chelek 3
1 Ph.D Candidate, Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Iran.
2 Associate Professor, Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Iran.
3 Associate Professor, Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Iran.
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to determine the status of knowledge management components in higher education resources and curricula using the study of previous research.
Methodology: The present study is a type of mixed exploratory research projects. First, knowledge management components were extracted by content analysis method. Based on that, a questionnaire in the form of 9 main components and 44 questions was provided to knowledge management experts. In addition to the questionnaire, a check-list was prepared in the form of 442 sub-items. In order to prepare a list of doctoral dissertations in the field of knowledge and information science, the orientation of knowledge and information management and the master's degree of management in the field of knowledge and information management were examined. Then, 122 published Persian and English articles between 2000 and 2020 in the field of knowledge management in higher education were reviewed.
Findings: The review of previous texts showed that among the nine components studied, the knowledge sharing component had the highest share of 26/67 percent and the knowledge protection component had the lowest share of 4/43 percent. The components of knowledge application were 15/85 percent knowledge creation was 14/17 percent, knowledge change was 10/63 percent, and knowledge organization was 9/65 percent. The components of knowledge identification gained 7/68 percent, knowledge development gained 5/91 percent and the component of knowledge presentation gained 5/02 percent.
Conclusion: Higher education is considered as the most important source of knowledge sharing by presenting new models of knowledge and measuring and evaluating knowledge, which is a necessary precondition for successful application of knowledge. Knowledge creation and development are also among the most important missions of higher education that lead to the application and updating of theoretical knowledge. Knowledge change is also a reciprocal process between explicit and implicit knowledge that leads to the creation of new knowledge. Knowledge protection is one of the gaps in higher education that failure to pay attention to it disrupts the success of knowledge management because the success of knowledge management is the product of adopting and implementing an appropriate and integrated strategy in higher education. The textbook is a basic learning resource in higher education that determines the structure of study within the curriculum. Therefore, it is necessary for higher education to pay more attention to the proposed curriculum resources to provide and teach all components of knowledge so that professionals and graduates of higher education have sufficient abilities to acquire knowledge, apply knowledge, share knowledge and have the necessary innovation and creativity in society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge management
  • Higher education
  • Textbooks
  • curricula
  • Meta-synthesis

مراجع

برادران، مسعود؛ سواری، مسلم؛ مسعودی زاده، فاطمه (1400). واکاوی چالش‌های موجود در نظام آموزش عالی استان خوزستان... . مجله پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، 14(1)، پیاپی 53، 49-63.
تاج الدینی، اورانوس؛ اعظمی، محمد؛ موسوی، علی سادات (1395). آیا تبدیل علم به محصول در علوم انسانی محقق میشود؟ فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، دانشگاه شهید چمران اهواز، 18، 94-67.
حامدی نسب، صادق؛ آیتی، محسن؛ رستمی نژاد، محمدعلی؛ سراجی، فرهاد (1399). واکاوی نظریه‌های یادگیری در شبکه‌های اجتماعی؛ بسترسازی نظری برای طراحی برنامه درسی. نشریه علمی فناوری آموزش، 4(14)، 750-764.
ﺣﺠﺎزی، اسد؛ ﻧﻈﺮﭘﻮری، اﻣﻴﺮﻫﻮﺷﻨﮓ (1397). واﻛﺎوی ﻣﻮاﻧﻊ ﻛﺎرﺑﺴﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ در داﻧﺸﮕﺎه­ﻫﺎ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮﻫﻨﮕﻴﺎن). مدیریت بر آموزش سازمان‌ها، 7(1)، 169-230.
حسن زاده، محمد (1384). مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش. اطلاع‌شناسی، 3(9 و 10)، 22-7.
حسینی، سید مسعود؛ امین خندقی، مقصود (1396). ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤلیل ﮐﺘﺎب­ﻫﺎی درﺳﯽ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﻤﺖ رﺷﺘﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی. 37، 53-25.
رکنی‌ جو، سیدمحمد؛ جعفری، سید محمد باقر؛ یزدانی، حمیدرضا؛ الوانی، سید محمد (1396). واکاوی موانع پیاده­سازی موفق مدیریت دانش در دانشگاه­ها. مدیریت فرهنگ سازمانی، 15(2)، 464-445.
رضایی‌نور، جلال؛ لک، بهزاد و جعفری، محمدجواد (1396). ارائه مدل ارزیابی بلوغ مدیریت دانش مبتنی بر عوامل اساسی موفقیت مدیریت دانش. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 5(4)، 144-121.
عبدی، حمید؛ میرشاه جعفری، سید ابراهیم؛ نیلی، محمدرضا؛ رجایی پور، سعید (1396). تبیین برنامه درسی آینده در راستای تحقق چشم­ا­ندازها و رسالت­های آموزش عالی ایران در افق 1404. فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 8(61)، 88- 59.
فتحی واجارگاه، کورش؛ موسی پور، نعمت اله؛ یادگارزاده، غلامرضا (1393). برنامه­ریزی درسی آموزش عالی: مقدمه­ای بر مفاهیم، دیدگاه­ها و الگوها. چاپ اول، تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
غربا، مینا؛ رحیمی، حمید؛ دهباشی، اکرم (1397). گسست آموزشی: فاصله برنامه درسی قصد شده و کسب شده در نظام آموزش عالی ایران. دوفصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، 9(17)، 114-93.
محمدزاده روشتی، زیبا (1399). شناسایی مؤلفه‌های مدیریت دانش مؤثر بر استارت‌آپ‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی و ارائه مدل. رساله دوره دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی.
محمدی، لیلا؛ علیپور حافظی، مهدی (1394). مدل ممیزی دانش برای مراکز علمی ایران. مطالعات دانش‌شناسی، 2(5)، 125-107.
 
References
Abdi, H., Mirshah Jafari, S. I., Nili, M. R., Rajayi poor, S. (2017). Explaining the future curriculum in order to realize the prospects and missions of higher education in Iran on the horizon of 1404. Quarterly Journal of Higher Education Curriculum Studies, 8(61), 59-88. (in Persian)
Alamri, M., Jhanjhi, N. Z. & Humayun, M. (2020). Digital Curriculum Importance for New Era Education. Employing Recent Technologies for Improved Digital Governance.
Alici, E. N., & Cengizoglu, E. (2018). The Effect of Knowledge Management in Start-ups: Exploring the Transition Process of a Start-up from Temporary to a Permanent Organization.
Al-Kurdi, O., El-Haddadeh, R., & Eldabi, T. (2018). Knowledge sharing in higher education institutions: a systematic review. Journal of Enterprise Information Management, 31(2), 226-246.    
Allard, S. (2003). Knowledge Creation, Handbook on Knowledge Management. NewYork, Springer.
Amod Kajee, F. (2018). Knowledge and Knewers in Educational Leadership and Management (ELM) Master’s Programmes in South Africa. A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy of Rhodes University.
Baradaran, M., Savari, M., Masoudizadeh, F. (1400). Analysis of the challenges in the higher education system of Khuzestan province. Journal of Agricultural Extension and Education Research, 14(1), 53, 49-63. (in Persian)
Bukowitz, W., & Williams, R. (1999). The Knowledge Managment Field Book. London, Financial Times, Prentice Hall.
Chitra, K.; Senjith, S (2020). Knowledge Management through Social Media – An Empirical Study on Students in Chennai. Our Heritage, 68(10), 60-64. 
Fathi Vajargah, K., Musapur, N., & Yadegarzadeh, G. (2014). Higher Education Curriculum Planning: An Introduction to Concepts, Perspectives, and Patterns. First Edition, Tehran: Mehraban Book Publishing Institute. (in Persian)
Gharba, M., Rahimi, H., & Dehbashi, A. (2017). Educational break: The distance between the intended and acquired curriculum in the Iranian higher education system. Bi-Quarterly Journal of Higher Education Curriculum Studies, 9(17), 93-114. (in Persian)
Haav, K. (2018). Implementation of Curriculum Theory in Formation of Specialists in Higher Education. Springer International Publishing AG, 305-309.
Hamedi Nasab, S., Ayati, M., Rostami Nezhad, M. A., & Seraji, F. (2020). Analysis of learning theories in social networks; Theoretical basis for curriculum design. Scientific Journal of Education Technology, 4(14), 750-764. (in Persian)
Hansen, M. T., Nohria, N., & Tierney, T. (1999).What’s your strategy for managing knowledge? Harvard Business Review, 106-116.
Hassanzadeh, M. (2005). Information management and knowledge management. Informatics, 3(9-10), 7-22. (in Persian)
Heisig, P., Mertins, K., & Vorbeck, J. (2009). Concepts and best practices in Europe. 2nd ed., Springer-Verlog, Berlin Heidelberg.
Hejazi, A., & Nazari Pouri, H. (2018). Analysis of Barriers to Successful Application of Knowledge Management in Universities (Case Study: Farhangian University). Management of Organizations. 7(1), 169-230. (in Persian)
Holsapple, C. W., & Joshi D. (2003). A Knowledge Management Ontology, in Handbook on Knowledge Management. Germany, Springer-Verlay.
Hosseini, S. M., Amin Khandaghi, M. (2017). Review and analysis of university textbooks for the bachelor's degree in educational sciences. Research and Writing of Academic Books. 37, 25-53. (in Persian)
Inkinen, H. (2017). Review of empirical research on knowledge management practices and firm performance. Journal of Knowledge Management, 20(2), 230-257.
Lawson, S. (2003). Examining the Relationship between Organizational Culture and Knowledg Management. Doctoral Dissertatation, Nava Southeastern.
Liebowitz, J. (Ed.). (2011). beyond knowledge management: What every leader should know. CRC Press.‏
Marginson, S., Wan Der Wend, M. (2007). To Rank or to be ranked: the impact of Global Rankings in Higher Education, Journal of Studies in international Education, 306-329
Mohammadi, L., & Alipour Hafezi, M. (2015). Knowledge audit model for Iranian scientific centers. Scientific Studies, 2(5), 107-125. (in Persian)
Mohammadzadeh Roshti, Z. (2021). Identify the components of knowledge management affecting information science and science startups and present a model. Doctoral dissertation. Islamic Azad University. (in Persian)
Newman, B. D. & Conrad, K. W. (2000). A Framework for Characterizing Knowledge Management Methods, Practices and Technologies. In PAKM.‏
Nonaka, I., & Hirotaka, T. (1995). The Knowledge-Creating Company: How Japanies Companies Creat the Dyhamics of Ihhovation. London, Oxford University Press.
Ramjeawon, P. V., & Rowley, J. (2017). Knowledge Management in Higher Education Institutions in Mauritius. International Journal of Educational Management, 32(7), 1319-1332.
Ransome, J., & Newton, P. M. (2017). Are we educating educators about academic integrity? A study of UK higher education textbooks. Assessment & Evaluation in Higher education, 43(1), 126-137
Rezaei Noor, J., Lak, B., & Jafari, M. J. (2017). Presenting a knowledge management maturity assessment model based on the key factors of knowledge management success. Resource Management in Law Enforcement, 5(4), 121-144. (in Persian)
Rokni Joo, S. M., Jafari, S. M. B., Yazdani, H. R., & Alwani, S. M. (2017). Analysis of obstacles to successful implementation of knowledge management in universities. Organizational culture management, 15(2), 445-464. (in Persian)
Rowley, J. (2018). Knowledge management in higher education institutions in Mauritius. International Journal of Educational Management.
Taj al-Dini, U., Azami, M., & Mousavi, A. S. (2015). Is the transformation of science into a product achieved in the humanities? Journal of Library and Information Science Studies. Shahid Chamran University of Ahvaz, 18, 67-94. (in Persian)
Toro, U., & Joshi, M. J. (2013) A Review of Literature on Knowledge Management using ICT in Higher Education. Computer Technology & Applications, 4(1), 62-67
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار